| Index |
ŋ |
ŋʉr
ŋʉrt
ŋak
ŋi
ŋet
ŋent
ŋel
ŋin
ŋint
ŋɵk
ŋɛn
ŋɛnt
ŋɛmt
ŋɛl
ŋɛl
ŋɵl
ŋɵl-si
|
-
ŋʉr Infinitive: ङर्न्य ŋʌ̄rnɛ
 intransitive verb
roar. गर्जिनु.
- nɵ̂r ŋʉ̂rtɛ.
- न्यो:र् ङ्यु:र्त्य ।
- The tiger roared.
- बाघ गर्जियो ।
- khlêːp ŋʉ̂rtɛ.
- ख्ले:प् ङ्यु:र्त्य ।
- The dog growled.
- कुकुर गर्जियो ।
- bhʌ̂l jāːtɛlo kʌwʌ ŋʉ̂rtɛ.
- भ:ल् यात्यलो कव ङ्यु:र्त्य ।
- The river roared during the flood.
- बाढी आउँदा खोला गर्जियो ।
- blôːʣhuŋ ŋʉ̂rtɛ.
- ब्लो:झुङ् ङ्यु:र्त्य ।
- The storm raged.
- हुरिबतास गर्ज्यो ।
-
ŋʉrt Infinitive: ङर्न्य ŋʌ̄rnɛ transitive verb
roar at. गर्जनु, ङ्यार्र ङ्यार्र गर्नु.
- nɵ̂r-ʔɛ ʔûŋ ʔiŋʉrʌtʌ.
- न्यो:र्अ्य उ:ङ् इङ्युरत ।
- The tiger roared at me.
- बाघले मलाई ङ्यार्र ङ्यार्र गर्यो ।
- khlêːp-ʔɛ ɦʌs ʔiŋʌ̄rki.
- ख्ले:प्अ्य हस् इङर्कि ।
- Dogs bark at people.
- कुकुरले मान्छेलाई ङ्यार्र ङ्यार्र गर्छ ।
- nɵ̂r-ʔɛ ghrôːt ŋʌ̄rdʉ.
- न्यो:र्अ्य घ्रो:त् ङर्द्यु ।
- The tiger roars at the goat.
- बाघले बाख्रालाई ङ्यार्र ङ्यार्र गर्छ ।
-
ŋak Infinitive: ङा:न्य ŋâːnɛ transitive verb
reduce, break in half. घटाउनु, भाँच्नु, खनाउनु.
- sʌ̄ŋpo ʔuʦōŋ blôːʣhūŋ-ʔɛ ŋâːktɛ.
- सङ्पो उचोङ् ब्लो:झुङ्अ्य ङा:क्त्य ।
- The storm broke the top of the tree in half.
- हुरीबतासले रुखको टुप्पा भाँच्यो ।
- ʔuŋʌ gagri-bim ku ŋʌgutʌ.
- उङ गाग्रिबिम् कु ङगुत ।
- I half-emptied the pitcher.
- मैले गाग्रोको पानी घटाएँ ।
-
ŋi Infinitive: ङिन्य ŋinɛ transitive verb
hear. सुन्नु.
- ʔʌ̄m-ʔɛ ɦoɔ̄i ŋitɛ.
- अम्अ्य ह्वाइ ङित्य ।
- He heard the noise.
- ऊस्ले आवाज सुन्यो ।
- ʔên-ʔɛ lêl ʔiŋūːtnu.
- ए:न्अ्य ले:ल् इङुऽत्नु ।
- You heard the song.
- तपाईँहरुले गीत सुन्नुभयो ।
-
ŋet Infinitive: ङे:न्न्य ŋênnɛ intransitive verb
be sick, hurt. बिरामी हुनु, दुख्नु.
- ʔʌdhōŋ ŋestɛ.
- अधोङ् ङेस्त्य ।
- I have a headache.
- मेरो टाउको दुख्यो ।
-
ŋent Infinitive: ङेइन्य ŋēinɛ transitive verb
desire, want, long for. मन गर्नु.
- ʦɵʦʦɵ-ʔɛ ʦʌkleʈ ŋêntɛ.
- च्योच्च्योअ्य चक्लेट् ङे:न्त्य ।
- The child longed for chocolate.
- बच्चाले चकलेट खान मन गर्यो ।
- bîrmɵ-ʔɛ ghiu ŋêndetʉ.
- बि:र्म्योअ्य घिउ ङे:न्देत्यु ।
- The cat wants ghee.
- बिरालोले घिउ खान खोजिरहेको छ ।
-
ŋel Infinitive: ङेल्न्य ŋēlnɛ deponent verb
feel nauseous. वाक्क लाग्नु.
- ʦiʔɛ ʔiŋēlŋʌ.
- चिअ्य इङेल्ङ ।
- I feel nauseous because of the alcohol.
- जाँडले म वाक्क भएको छु ।
Syn: mɛr
-
ŋin Infinitive: ङैन्य ŋʌ̄inɛ intransitive verb
be afraid. डराउनु.
- thūːnɛm-bi lɛmthiŋʌtʌlo mos-kʌ ŋīːstʌ.
- थुऽन्याम्बि ल्याम्थिङतलो मोस्क ङिऽस्त ।
- When I was walking in the forest, I was afraid of the bear.
- जङगलमा हिँड्दा भालुदेखि डराएँ ।
- ʔûŋ kʌwʌ-bi kʉppɵ-kʌ ŋīːstʌ.
- उ:ङ् कवबि क्युप्प्योक ङिऽस्त ।
- I was afraid of the ghost at the river.
- म खोलामा भुतसंग डराएँ ।
- ʔʌ̄m khlêːp-kʌ ŋīːstɛ.
- अम् ख्ले:प्क ङिऽस्त्य ।
- He was afraid of the dog.
- ऊ कुकुरदेखि डरायो ।
-
ŋint Infinitive: ङैन्य ŋʌ̄inɛ transitive verb
fear. डराउनु, डर मान्नु.
- thūːnɛm-bi lɛmthiŋʌtʌlo mos ŋʌ̂ntʌ.
- थुऽन्याम्बि ल्याम्थिङतलो मोस् ङ:न्त ।
- When I was walking in the forest, I was afraid of the bear.
- जङगलमा हिँड्दा भालुदेखि डराएँ ।
-
ŋɵk Infinitive: ङो:न्य ŋôːnɛ intransitive verb
cry. रुनु.
- ʦɵʦʦɵ ŋɵktɛ.
- च्योच्च्यो ङ्योक्त्य ।
- The child cried.
- बच्चा रोयो ।
- ghole ŋôːnɛ miroɔmpo lagi bʌ̄ŋpɛ muʦhûː.
- घोले ङो:न्य मिर्वाम्पो लागि बङ्प्य मुछु: ।
- To cry a lot is not good for your health.
- धेरै रुनु स्वस्थ्यको लागि राम्रो हुँदैन ।
-
ŋɛn Infinitive: ङ्याइन्य ŋɛ̄inɛ intransitive verb
sit. बस्नु.
- ʔûŋ kurʦi-bi ŋɛ̄ːstʌ.
- उ:ङ् कुर्चिबि ङ्याऽस्त ।
- I sat on the chair.
- म कुर्चीमा बसेँ ।
- ʔʌ̄m gundri-bi ŋɛ̄ːstɛ.
- अम् गुन्द्रिबि ङ्याऽस्त्य ।
- He sat on the mat.
- ऊ गुन्द्रीमा बस्यो ।
-
ŋɛnt Infinitive: ङ्याइन्य ŋɛ̄inɛ transitive verb
set, make sit. बसाउनु.
- ʔuŋʌ ʔʌ̄m kurʦi-bi ŋɛ̄ndu.
- उङ अम् कुर्चिबि ङ्यान्दु ।
- I make him sit on the chair.
- म उसलाई कुर्चीमा बसाउँछु ।
- ʔʌ̄m-ʔɛ ʦʌutara-bi kʉ̂r ŋɛ̂ntʉtɛ.
- अम्अ्य चौताराबि क्यु:र् ङ्या:न्त्युत्य ।
- He set the load on the resting platform.
- उसले चौतारीमा भारी बिसाई राखेको छ ।
- kʌ̄rmi-ʔɛ kʌ̄m mʉtɛlo lɛ̂l kʌ̄mpo laskʌ ŋɛ̂ntɛ.
- कर्मिअ्य कम् म्युत्यलो ल्या:ल् कम्पो लास्क ङ्या:न्त्य ।
- When the builder was building a house, he installed the door first.
- कर्मीले घर बनाउँदा पहिला घरको ढोका राख्यो ।
-
ŋɛmt Infinitive: ङ्याम्न्य ŋɛ̄mnɛ deponent verb
turn blue from choking (cyanosis); have a hangdog look (after having been scolded). निल्लै हुनु.
- simbʌlki ʦɵʦʦɵpo ʔughoɔ̄ndʉrʉ-bi ɦɛptɛlo ŋɛ̂mkhʌtɛ.
- सिम्बल्कि च्योच्च्योपो उघ्वान्द्युर्युबि ह्याप्त्यलो ङ्या:म्खत्य ।
- The yam got stuck in the child's throat and he turned blue.
- सिम्बल तरुल गला अड्केर बच्चा निल्लै भयो ।
- ʔupɛp-ʔɛ bhʌ̂rtɛlo ʔuʦɵ ŋɛ̂mkhʌtɛ.
- उप्याप्अ्य भ:र्त्यलो उच्यो ङ्या:म्खत्य ।
- After his father scolded him, the child had a hangdog look.
- बुवाले गाली गर्दा बच्चा निल्लै भयो ।
-
ŋɛl Infinitive: ङ्याल्न्य ŋɛ̄lnɛ intransitive verb
play a trick on someone, lie. हाँसीमजाक गर्नु, कप्टी गर्नु.
- ʔʌ̄m ŋɛ̂ltɛnʌ koɔ̄i-bi dhuma rʌ̄m bektɛ.
- अम् ङ्या:ल्त्यन क्वाइबि धुमा रम् बेक्त्य ।
- He played a trick and added too much salt to the curry.
- उसले कप्टी गरेर तरकारीमा नून बढी हाल्यो ।
- dēlkʌm-bi turetureŋam ʦɵʦʦɵ-ɦɛm mununʌkho mʌri ŋɛ̄lnu.
- देल्कम्बि तुरेतुरेङाम् च्योच्च्योह्याम् मुनुनखो मरि ङ्याल्नु ।
- If there are many similar children in the village, they will be naughty.
- गाउँघरमा उस्त-उस्तै केटाकेटीहरु छन् भने फटाँइ काम गर्छन् ।
- ʔuŋʌ ŋɛ̄lnɛ mujɛdu.
- उङ ङ्याल्न्य मुय्यदु ।
- I don't like to be naughty.
- म फटाँइ गर्न मन् पर्दैन ।
- ʔûː ʣhōŋkilo ʔubhɵ̂l gɵpɛ goru mʌri ŋɛ̄l.
- ऊ: झोङ्किलो उभ्यो:ल् ग्योप्य गोरु मरि ङ्याल् ।
- When we plough the fields, a strong ox will play tricks on us (and not pull straight).
- खेत जोत्दा बलभएको गोरुले बदमास गर्छ ।
-
ŋɛl Infinitive: ङ्याल्न्य ŋɛ̄lnɛ deponent verb
not be properly cooked. जिम्लिनु, अचकल्चो हुनु, कट्मिरो हुनु.
- khos khʌpkilo mi-ʔɛ muʦɛ̄ːbʉkho ŋɛ̄ːlʉ.
- खोस् खप्किलो मिअ्य मुच्याब्युखो ङ्याल्यु ।
- When cooking yams, if the fire is not strong enough, they do not cook through.
- पिँडालु पकाउँदा राम्रोसंग आगो लगाएन भने अचकल्चो हुन्छ ।
-
ŋɵl Infinitive: ङ्वाल्न्य ŋoɔ̄lnɛ transitive verb
be mixed up. मिसिनु.
- ʔis-saman ŋɵ̂ltɛ.
- इस्सामान् ङ्यो:ल्त्य ।
- Our things got mixed.
- हाम्रो सामान मिसियो ।
- ʔʌ̄msupo ʔus-bheɖa ŋɵ̂ltɛnu.
- अम्सुपो उस्भेडा ङ्यो:ल्त्यनु ।
- Their sheep got mixed.
- उनीहरुको भेडा मिसिए ।
- sɵ̂r-kolo dhōːʦer ŋɵ̂ltɛ.
- स्यो:र्कोलो धोऽचेर् ङ्यो:ल्त्य ।
- The rice and the wheat got mixed.
- धान र गहुँ मिसियो ।
- ku-kolo dʉ̂ːt ŋoɔ̄l.
- कुकोलो द्यु:त् ङ्वाल् ।
- Milk dilutes in water.
- पानी र दूध मिसिन्छ ।
-
ŋɵl-si Infinitive: ङ्वाल्सिन्य ŋoɔ̄lsinɛ reflexive verb
come together (to a wedding ceremony). राक्सी मिसाउनु.
- bija-bi khoɔ̂nnɛ ŋoɔ̄lsinɛ mʌttʉ.
- बियाबि ख्वा:न्न्य ङ्वाल्सिन्य मत्त्यु ।
- We need to come together to go to this marriage ceremony.
- बियामा जानु मिसिनु पर्छ ।
- dudhkosi-kolo solukhola ŋɵ̄lsiji.
- दुध्कोसिकोलो सोलुखोला ङ्योल्सियि ।
- The Dudhkosi and the Solukhola rivers merge.
- दूधकोशी र सोलुखोला मिसिन्छ ।
|
