khaling
Index n
naŋt
nʉk
nʉk-si
nekt
ner
nɵŋt
nɛp
nɛm-si
nɛm
nɛr
nɛl
nɛl

nɵ-si
nɵtt
nɵm
naŋt Infinitive: नान्य nāːnɛ transitive verb
pile up, make a heap. थुपार्नु.

ʔʌmiski seksʌ̄ŋ nāŋtʌkʌ.
अमिस्कि सेक्सङ्‌ नाङ्‌तक ।
Yesterday we piled firewood.
हिजो दाउरा (कचेट) थुपार्‍यौं ।

khɵlêŋ phôr tūːju nāːnɛ mʌttʉ.
ख्योले:ङ्‌ फो:र् तुऽयु नान्य मत्त्यु ।
We have to pile all the garbage in one place.
सबै फोहोर एकै ठाउँमा थुपार्नु पर्छ ।
nʉk Infinitive: नु:न्य nûːnɛ transitive verb
rub with fingers or hands. माड्नु, दल्‍नु.

ʔuŋʌ surti nugu.
उङ सुर्ति नुगु ।
I rubbed out the tobacco.
सुर्ती माड्छु ।

ʔʌ̄m-ʔɛ lūŋkupɛ nʉ̂ːktɛ.
अम्‌अ्य लुङ्‌कुप्य न्यु:क्‌त्य ।
He rolled the foxtail amaranth.
उसले लट्टे माड्यो ।

ʔʌ̄msu nûː lʉ̂iti.
अम्सु नु: ल्यु:इति ।
They wrestled.
उनीहरु दलादल गरे ।
nʉk-si Infinitive: नु:न्सिन्य nûnsinɛ reflexive verb
rub for oneself. आफ्‍नो लागि माड्नु.
cover up for oneself (after a mistake). ढाट्‌नु.

ʔûŋ surti nûnsiŋʌtʌ.
उ:ङ्‌ सुर्ति नु:न्सिङत ।
I rubbed out tobacco for myself.
मेरो आफ्‍नो लागि सुर्ती माडेँ ।

mʌɦɵpɛ rɵ̂ː munûnsi.
मह्‍योप्य र्‍यो: मुनु:न्सि ।
The unripe rice does not break off the stem on its own.
नपाकेको धान माड्‌दा झर्दैन ।

ʔʌ̄m-ʔɛ kɛ̄m phɛ̂ltɛ mʌnʌ jo nûntɛsi.
अम्‌अ्य क्याम् फ्या:ल्त्य मन यो नु:न्त्यसि ।
He did bad work and covered it up.
उसले काम बिगारेर पनि ढाट्‍यो ।
nekt Infinitive: ने:न्य nêːnɛ transitive verb
cover. छोप्‍नु.

ʔên nɵ neknuwo.
ए:न् न्यो नेक्‍नुवो ।
Cover your noses!
तपाईँहरुको नाक छोप्‍नुहोस ।

ʔên-dhōŋ neknuje, phʌ̄rki phʉktɛ.
ए:न्‌धोङ्‌ नेक्‍नुये, फर्कि फ्युक्‌त्य ।
Cover your head, there is a dust storm.
तपाईंहरुले टाउको छोप्‍‍नुहोस धुलो उड्‍यो ।

kɵ̂m-ʔɛ malu nektɛ.
क्यो:म्‌अ्य मालु नेक्‌त्य ।
The clouds covered the mountains.
बादलले हिमाल ढाक्यो ।

ʦhʌdʌmpur-ʔɛ dhʌp.lu nektɛ.
छदम्पुर्‌अ्य धप्‌लु नेक्‌त्य ।
The flood covered the boulders.
बाढी पहिरोले ढुङ‌्गा छोप्यो ।

rāːru pɵk-ʔɛ nêːnɛ mʌttʉ.
रारु प्योक्‌अ्य ने:न्य मत्त्यु ।
We must cover the seeds with soil.
बिउँ माटोले छोप्‍नु पर्छ ।
ner Infinitive: नेर्न्य nērnɛ transitive verb
finish. सिद्धयाउनु.

ʔuŋʌ kʌ̄m nerutʌ.
उङ कम् नेरुत ।
I finished the house.
मैले घर बनाई सकेँ ।

ʔuŋʌ brâː sāːphʌm rêːnɛ nerutʌ.
उङ ब्रा: साफम् रे:न्य नेरुत ।
I finished writing the letter.
मैले चिठी लेखी सकेँ ।

ʔʌ̄msu jûː-ʣɵ̂n neriti.
अम्सु यु:ज्यो:न् नेरिति ।
They finished eating their meal.
उनिहरुले भात खाईसके।

ʔʌmiski rɵ̂ː jâː mʉnɛ nêrtɛ.
अमिस्कि र्‍यो: या: म्युन्य ने:र्त्य ।
The rice planting ended yesterday.
हिजो धान रोपाइँ सकियो ।
nɵŋt Infinitive: नोऽन्य nōːnɛ transitive verb
accuse. दोष लगाउनु.

ʔukhɛpʦi ʣhɛ̂mtɛlo ʔûŋ go ʔinɵŋʌtʌ.
उख्याप्चि झ्या:म्त्यलो उ:ङ्‌ गो इन्योङत ।
His money disappeared and he accused me.
उसको पैसा हराउँदा मलाई पो दोष लगायो ।
nɛp Infinitive: न्या:म्‍न्य nɛ̂mnɛ intransitive verb
be short (of a path). छोटो हुनु (बाटो).
be quick. छिटो हुनु.

lɛ̄m nɛppɛ gōːtɛ.
ल्याम् न्याप्प्य गोऽत्य ।
There was a shortcut.
बाटो छोटो थियो ।
Ant: ʦhʉ
nɛm-si Infinitive: न्याम्सिन्य nɛ̄msinɛ -
dive. डुबुल्‍की मार्नु.

ʔûŋ ku-bʉju nɛmsiŋʌtʌ.
उ:ङ्‌ कुब्युयु न्याम्सिङत ।
I dove into the water.
म पानीमा डुबुल्‍की मारेँ ।
nɛm Infinitive: न्याम्‍न्य nɛ̄mnɛ transitive verb
immerse (completely). डुबाउनु.

ku-bʉju gɵ nɛmutʌ.
कुब्युयु ग्यो न्यमुत ।
I put the clothes into the water.
पानीमा लुगा डुबाएँ ।
nɛr Infinitive: न्यार्न्य nɛ̄rnɛ deponent verb
be twisted (of lower limbs). मर्किनु.

ʔʌ̄m tsêmtɛsilo ʔutʌ̄mʦhu nɛ̂rtɛ.
अम् त्से:म्त्यसिलो उतम्छु न्या:र्त्य ।
When he was playing, he twisted his knee.
खेल्दा उसले घुँडा मर्कायो ।
Syn: lit
nɛl Infinitive: न्याल्न्य nɛ̄lnɛ transitive verb
accuse. दोष लगाउनु.

ʔʌ̄m-ʔɛ mʌkhepɛ ɦʌs nɛ̂ltɛ.
अम्‌अ्य मखेप्य हस् न्या:ल्त्य ।
He accused a man who did not steal.
उसले नचोरेको मान्छेलाई दोष लगायो ।
nɛl Infinitive: न्याल्न्य nɛ̄lnɛ intransitive verb
become blunt. बोदो हुनु, दोब्रिनु.

ʔuŋʌ khʌ̂ntʌlo lūŋ-bi dhɛ̂rtɛnʌ ghoʦapo ʔuʦhûː nɛ̂ltɛ.
उङ ख:न्तलो लुङ्‌बि ध्या:र्त्यन घोचापो उछु: न्या:ल्त्य ।
When I planted the pole, it hit a stone and became blunt.
मैले घोचा गाड्‍दा ढुङ्‍गामा परेर त्यसको चुचो दोब्रियो ।

sēlmɛ lūŋ-bi dhɛ̂rtɛnʌ nɛ̂ltɛ.
सेल्म्य लुङ्‌बि ध्या:र्त्यन न्या:ल्त्य ।
The spear hit a stone and became blunt.
तिर ढुङ्‌गामा ठोकिएर बोदो भयो ।
Infinitive: न्युन्य nʉnɛ intransitive verb
be good. राम्रो हुनु, निको हुनु.

mâŋ ʣɵ̂n.rʌ bʌ̂i bikilo sɵ nʉpɛ ʦhûː?
मा:ङ्‌ ज्यो:न्‌र बै: बिकिलो स्यो न्युप्य छु:?
What kind of food will fatten the cows?
कुन खाना खुवाउदा गाई बलियो हुन्छ ?

dʌbai ʣʉtɛnʌ ʔʌ̄m nōːtɛ.
दबाइ ज्युत्यन अम् नोऽत्य ।
He took the medicine and got better.
औषधी खाएर ऊ निको भयो ।

ʔɛnɛ̄ː ŋeçpɛ muŋʌtʌ, molo ʔɛ̂n ni nʉŋʌtʌ.
अ्यन्या ङेह्इप्य मुङत, मोलो अ्या:न् नि न्युङत ।
I was sick but I recovered.
अस्ति बिरामी थिएँ तर अहिले सन्चो भएँ ।

ʔʌtêm rɵ̂ː nōːtɛ.
अते:म् र्‍यो: नोऽत्य ।
This year's rice crop is good.
यो साल धान फल्यो ।
nɵ-si Infinitive: न्यो:न्सिन्य nɵ̂nsinɛ reflexive verb
take a rest. विश्राम गर्नु.

tɛ kɛ̄m nēr-nʌʔʌ nɵssiki.
त्य क्याम् नेर्‌नअ न्योस्सिकि ।
After this work is finished, let's take a rest.
यो काम सकेपछि विश्राम गरौं ।
nɵtt Infinitive: न्वा:न्‍न्य noɔ̂nnɛ transitive verb
dip into sauce (used for millet or buckwheat paste). खानु, उघाउनु.

ʔuŋʌ gojaŋ koɔ̄i noɔttu.
उङ गोयाङ्‌ क्‍वाइ न्वात्तु ।
I dip (the millet/buckwheat paste) into the bean curry.
म किनिमाको (तिउन) तरकारी खान्छु ।
nɵm Infinitive: न्वाम्‍न्य noɔ̄mnɛ transitive verb
smell. गन्हाउनु.

ʣhʌppɛ sɵ mʌri noɔ̄m.
झप्प्य स्यो मरि न्वाम् ।
Spoiled meat is very smelly.
कुहिएको मासु धेरै गन्हाउँछ ।

sɛ̂l musʌ̄rki-kho ʔumûr noɔ̄m.
स्या:ल् मुसर्किखो उमु:र् न्वाम् ।
If we don't wash our feet, they smell.
खुट्टा धुइएन भने गनाउँछ ।

ʣhes khoɔçkilo pūŋmɛ noɔ̄mnɛ munʉ, ʔumûr-ʔɛ dhōŋ ŋêi mʉ̄ːdʉ.
झेस् ख्‍वाह्इकिलो पुङ्‌म्य न्वाम्‍न्य मुन्यु, उमु:र्‌अ्य धोङ्‌ ङे:इ म्युऽद्‌यु ।
When we go to the mountains, we shouldn’t smell the flowers, as they can cause headaches.
लेक जाँदा फूल सुँघ्‍नु हुँदैन, त्यसको गन्दाले टाउको दुखाउँछ ।

ʔīːʦi-ʔɛ ʦi mûr nɵmiti.
इऽचिअ्य चि मु:र् न्योमिति ।
We smell the chang.
हामीले छ्‍याङको गन्दा सुँघ्‍यौं
Back to top
Corpus and dictionaries compiled with ANR funding.