japhug
Index q
qachɣa
qachɣamɯntoʁ
qachɣarte
qachɣɤndʐi
qaɕɣi
qaɕpa
qaɕparaz
qaɕpɤrnoʁ
qaɕti
qafsa
qaj
qajdo
qajdoɕku
qajdu
qajɣi
qajo
qajpɣom
qajrqhu
qajru
qajrutʂu
qajtsrɯ
qajtʂha
qajɯ
qajɯβlama
qajɯkɯrɤtɣa
qajɯkɯsɤtʂot
qajɯsmɤnba
qajɯstoʁ
qajʑmbraʁ
qaɟɤɣi
qaɟy
qaɟyri
qala
qalalu
qalamɯjpɤt
qalarnaftɕɯχa
qale
qalekɯtshi
qaliaʁ
qalpɕa
qambalɯla
qambɣo
qambrɯ
qambɯt
qamdɯxtsa
qamdzi
qame
qamphoʁ
qamphoʁɕɯrʁaʁ
qamtɕɯr
qamtsɯrmdzu
qamtsɯrpɣɤtɕɯ
qamɯrwa
qandzɤjo
qandzɤjoɕku
qandzi
qandʐe
qandʐethɤlwɤɕtʂat
qandʐi
qandʐi
qandʑɣi
qandʑi
qanɯ
qaɲi
qaɲɯɣɲɟɯ
qapar
qapɤtɯm
qapɣɤmtɯmtɯ
qapɣo
qapi
qapi
qaprɤftsa
qaprɤkhɯsloŋ
qaprɤsi
qapri
qapribɯxsi
qaprilu
qaprimdʑu
qapɯ
qar
qarcɯm
qarɤt
qarɣe
qarɣɤpɤt
qarɣɯ
qarma
qarmaɣrum
qarmami
qarmamtshalu
qarmaɲaʁ
qarndɯm
qarŋe
qarŋɯrŋe
qartsɤβ
qartshaʁrɯ
qartshaz
qartshɤɕku
qartshɤndʐi
qartshi
qartsɯ
qartsɯmɤftɕar
qartsɯɲaʁ
qartsɯχtu
qarwoʁ
qaʁ
qaʁ
qase
qatɯkɯr
qawɤr
qawoʁ
qawɯz
qaʑmbri
qaʑo
qaʑolu
qɤr
qɤt
qha
qhajŋgɯ
qhaqhu
qharu
qhaχɕu
qhɤjmbaʁ
qhɤndɤpa
qhɤndi
qhɤtɯɣ
qhi
qhinɤqhi
qhjɤβqhjɤβ
qhjiqhji
qhlaʁ
qhlɤβqhlɤβ
qhloŋ
qhloŋnɤloŋ
qhloŋqhloŋ
qhlɯ
qhlɯqhlu
qhoʁqhoʁ
qhoʁsjɯβ
qhoχpa
qhrɯt
qhuj
qia
qiaβ
qioʁ
qlaqla
qlɤβnɤqlɤβ
qlɤβqlɤβ
qloŋ
qlɯβ
qlɯβnɤqlɯβ
qlɯqlɯ
qlɯt
qoʁmɢlɤcit
qra
qraʁ
qraʁ
qrɤβqrɤβ
qrɤmɟoʁ
qrɤntshom
qrɤz
qro
qro
qromkemdoʁ
qroɲaʁ
qrormbɯ
qrorni
qrose
qrotsoʁ
qru
qrubu
qrɯ
qrɯnqrɯn
qrɯt
qur
qurɣa
qusput
qusputmbro
qɯmdroŋ
qɯqli
qachɣa noun
renard. 狐狸.
qachɣamɯntoʁ noun
Eugeron breviscapus. 短葶飞蓬. Ant: qachɣarte
qachɣarte noun
Eugeron breviscapus. 短葶飞蓬. See: qachɣamɯntoʁ
qachɣɤndʐi noun
peau de renard. 狐狸皮子.

qachɣɤndʐi ɲɯ-fkra
狐狸皮子彩色斑斓
See: qachɣa
qaɕɣi noun
grosse mouche. 大苍蝇.

qaɕɣi nɯ βɣɤza sɤznɤ wxti, βɣɤza kɯβde jamar tu, ɯ-tshɯɣa nɯ βɣɤza cho naχtɕɯɣ, ɯ-ku artɯm, ɯ-mɲaʁ kɯ-wxtɯ-wxti tu, ɯ-ʁrɯ tu, ɯ-mɤlɤjaʁ kɯtʂɤ-ldʑa tu, ɯ-ʁar mba ɯ-rɯmu tu, mɤ-sɤmtsɯɣ, tɕeri wuma ʑo ŋɤn ma ftɕar tɕe ɕɤkhe ɯ-taʁ ʑo ɯ-qe ku-lɤt ŋu, nɯ ɯ-qe nɯ laʁnɤ-rʑaʁ ʑo tɕe tɯ-mɯnmɯ tu-ʑe, tɕe chɯ-wxti tɕe, ɕa tu-ndze ɲɯ-ŋu, kɯ-mɯm ɯ-stu ʑo tu-ndze ɲɯ-ŋu, tɕe tu-ndze mɤ-kɯ-jɤɣ kɯ ɯ-di ɲɯ-ɕɯmnɤm tɕe, mɯ-ta-ndza nɯ ra kɯnɤ ɯ-di ɲɯ-ɕɯmnɤm tɕe kɤ-ndza mɯ-ɲɯ-ɣɤsne ŋu. thu-wxti tɕe, pjɯ-nɯɬoʁ tɕe, kɯm ɯ-qhu zndɤrchɤβ nɯ ra ju-nɯrtsɯ-nɯ tɕe ju-ormbɯrmbɯ-nɯ ŋu, ɯntɕe nɯ-rqhu ɲɯ-βze tɕe, qartsɯ nɯ tɕu ku-rɤʑi-nɯ, χɕitka tɕe, ɯ-rqhu ɯ-ŋgɯ ri qaɕɣi ɲɯ-βze tɕe, li ju-nɯɬoʁ-nɯ ŋu, tɕe tɯrme ra kɯ qaɕɣi pa-mto-nɯ tɕe pjɯ-sat-nɯ ɕti ma ɯ-kɯ-qha ʁɟa ŋu.
大苍蝇比小苍蝇大四倍,形状完全和小苍蝇一样,头部是圆形的,有一对大眼睛,有触角,有六只脚。翅膀很薄,有纹路。不蜇人,但是很坏。夏天在瘦肉上下卵子(屙屎),过一两就开始动,吃肉,专门吃最好吃的部位,不但吃,还使肉变臭,连没有吃到的地方都会发臭,使得肉不能再吃了。长成了以后就出来掉到地上,爬到门后面墙壁缝里聚集在一起,然后变成蛹,在那里过冬天。到了春天蛹就变成苍蝇,从里面飞出来。人们看到苍蝇时就会把它弄死,因为都很讨厌它。
qaɕpa noun
Etym: sbal. grenouille. 青蛙.
qaɕparaz noun
espèce d'herbe. 草的一种.
qaɕpɤrnoʁ noun
fraise sauvage. 野草莓. See: qaɕpa See: tɯ-rnoʁ
qaɕti noun
pêche. 桃子.

qaɕti nɯ si kɯ-wxti tsa ci ŋu, ɯ-ru nɯ kɯ-pɣi ŋu, ɯ-rtaʁ dɤn, wuma ʑo ɲɯ-jpum mɤ-cha, ɯ-jwaʁ nɯ kɯ-tɕɤr tɕe kɯ-ɤmtɕoʁ tsa ci ŋu. ɯ-mɯntoʁ nɯ ɯ-jwaʁ ɲɤ-lɤt ɕɯŋgɯ ɲɯ-lɤt ŋu, ɯ-mɯntoʁ kɯ-wɣrum tu, kɯ-ɣɯrni tu, ɯ-mat nɯ ɯ-rme kɯ-fse sɯβ-sɯβ tu, arŋi tsa thɯ-tɯt tɕe qarŋe. tú-wɣ-ndza tɕe kɯ-chi tu, kɯ-tɕur tu. ɯ-si nɯ ngɯt tɕe laʁdɯn ɯ-jɯ kɤ-nɯ-βzu sna.
桃树是比较高大的树种,树干是灰色的,枝桠多,都长得不是很粗,叶子细而尖,花开在叶子长出来之前,有的是白色的,有的是红色的。果实上有绒毛,先是绿色的,成熟后变黄。吃起来有的是甜的,有的是酸的。木质结实,可以用来作农具的把子。
See: nɯqaɕti
qafsa noun
type de plante rampante. 藤树的一种.
qaj noun
blé. 麦.
qajdo noun
corbeau (corvus corone). 小嘴乌鸦.
qajdoɕku noun
poireau sauvage. 高山上的野韭菜.

qajdoɕku nɯ aʁɤndɯndɤt sɯŋgɯ tu-ɬoʁ cha, ɯ-jwaʁ ɯ-qhuchu nɯ wɣrum, nɯ maʁ nɯ, ɕkɤpja tsa fse, ri ɯ-ru ɯ-taʁ kɯ-ɤrɤʑɯʑrɤz nɯ me. ɯ-mɯntoʁ nɤmkha mdoʁ ɲɯ-lɤt ŋu. tú-wɣ-ndza tɕe, ɯ-di mɤ-mɯm.
|fv qajdoɕku 能在森林里到处生长,叶子背面是白色的,其他部位跟 |fv ɕkɤpja 一样,但茎上没有纹路,开天蓝色的花。吃起来不香。 qajdoɕku 能在森林里到处生长,叶子背面是白色的,其他部位跟 ɕkɤpja 一样,但茎上没有纹路,开天蓝色的花。吃起来不香。
qajdu noun
une espèce d'arbre. 乔木的一种.

qajdu nɯ si khro mɤ-kɯ-mbro tsa ci ŋu, zgoku aʁɤndɯndɤt tu-ɬoʁ cha, si ɯ-βri nɯ kɯ-ɲaʁ ʁɟa ʑo ŋu, ɯ-jwaʁ kɯnɤ ldʑaŋnaʁ ɕti, ɯ-mdzu wuma ʑo mtɕoʁ, tɯ-ɕa ɯ-taʁ kɤ-tsa tɕe tɤ-spɯ ʑo tu-sɤβze cha. ɯ-mat kɯnɤ thɯ-tɯt tɕe kɯ-ɲaʁ chɯ-βze ŋu
|fv qajdu 是长得不是高的树种,山上山下到处都可以生长,树皮(树身)全是黑色的,连树叶都是深绿色的。刺很锋利,刺到皮肉上会长脓包。果实成熟后也是黑色的 qajdu 是长得不是高的树种,山上山下到处都可以生长,树皮(树身)全是黑色的,连树叶都是深绿色的。刺很锋利,刺到皮肉上会长脓包。果实成熟后也是黑色的

nɤ-sŋi ɯ-tɯ-ɲaʁ kɯ qajdu ʑo ɲɯ-tɯ-fse
你的心黑得像|fv qajdu 一样(你真狠心)。 qajdu 一样(你真狠心)。
qajɣi noun
pain. 馍馍.
qajo noun
récipient en terre. 土罐子.
qajpɣom stative verb
directional: nɯ- geler. 冻到.

yangyu ɲɤ-qajpɣom
洋芋冻到了

lɤpɯɣ ɲɤ-qajpɣom
萝卜冻到了
See: jpɣom
qajrqhu noun
son. 麦麸.
qajru noun
tige de blé. 麦秸.
qajrutʂu noun
torche. 火把.
qajtsrɯ noun
pousses de blé. 麦苗.
qajtʂha noun
vautour (aegyptius monachus). 秃鹫.

qajtʂha nɯ kuwu cho naχtɕɯɣ ri sɤznɤ xtɕi tsa, ɯ-ku kɯ-ɲaʁ ŋu, ɯ-mtɕhi-rme tu tɕe nɯ kɯnɤ kɯ-ɲaʁ ŋu, ɯ-phoŋbu kɯ-pɣi kɯ-ɤɲaʁndzɯm tsa ŋu, tɕe praʁ ɯ-ŋgɯ ku-rɤʑi ŋu, kɯ-rgɤz ra kɯ qajtʂha tɤ-ŋke tɕe tɯ-mɯ khe tu-ti-nɯ ŋgrɤl. qajɯ kɯ-fse ra tu-ndze ma kɯmaʁ rɯdaʁ kɯ-fse ra mɤ-ndze, tɤ-rɤku ri mɤ-ndze.
秃鹫和胡兀鹫长得差不多,但小一点,头是黑色的,有胡须,也是黑色的,身子是灰里带黑的,栖息在岩洞里。老年人们说,当秃鹫出现时,天会变阴。它吃虫子,不吃其它动物,也不吃粮食。
qajɯ noun
insecte, vers. 虫. See: rɯqajɯ
qajɯβlama noun
petite sangsue. 小水蛭.
qajɯkɯrɤtɣa noun
chenille arpenteuse. 尺蠖.

qajɯ kɯ-rɤtɣa nɯ qajɯ kɯ-mpɯ-mpɯ kɯ-xtɕɯ-xtɕi ci ŋu, tɕe ɯ-zda ra kɯ-fse tu-nɯrtsɯ ɲɯ-maʁ, ju-rɤtɣe tɕe, ju-ɕe ɲɯ-ŋu, ɯ-ku nɯ kɯ-ɤrqhi tsa ju-tsrɤt ju-te tɕe, jme nɯ ju-mɟe tɕe ɯ-ku ɯ-ɕki ʑo ju-sɤzɣɯt tɕe, li ɯ-ku nɯ ju-tsrɤt, tɕe nɯ kɯ-fse ju-ɕe ɲɯ-ŋu tɕe, núndʐa qajɯ kɯ-rɤtɣa ɲɯ-rmi.
尺蠖是一种又软又小的虫子,不像其它虫子一样爬着走,好像是人在用手指量尺寸那样走动,先把头部往前伸出去,然后把尾部收到头部那里,然后又把头部伸出去,就这样行走,所以叫作尺蠖。
qajɯkɯsɤtʂot noun
luciole. 萤火虫.
qajɯsmɤnba noun
sangsue. 水蛭.
qajɯstoʁ noun
un insecte. 昆虫是一种.

qajɯ stoʁ nɯ qajɯ kɯ-ɲaʁ ci ŋu, ɯ-ʁar ɯ-rqhu nɯ kɯ-rkɯ-rko ci ŋu, tɕe nɤmbju, ɯ-xtu fka, ɯ-smɤt tɕe chɯ-ɤmtɕoʁ ŋu, ɯ-ku kɯ-xtɕɯ-xtɕi ŋu, ɯ-mtɕhi amtɕoʁ, ɯ-mɤlɤjaʁ kɯtʂɤ-ldʑa tu, zndɤrchɤβ, soʁma ɯ-rchɤβ, aʁɤndɯndɤt kɯ-ɴqhi nɯ ra ku-rɤʑi ŋu.
|fv qajɯ stoʁ 是一种黑色的虫,翅膀的壳很硬,有光泽,肚子很胀,尾部是尖的,头部很小,嘴很尖,有六只脚,生活所有脏的地方,比如在墙壁缝和干草堆 qajɯ stoʁ 是一种黑色的虫,翅膀的壳很硬,有光泽,肚子很胀,尾部是尖的,头部很小,嘴很尖,有六只脚,生活所有脏的地方,比如在墙壁缝和干草堆
qajʑmbraʁ noun
barbe de blé. 麦芒.
qaɟɤɣi noun
avoine. 燕麦.

qaɟɤɣi nɯ sɯjno ci ŋu, ɯ-jwaʁ ɯ-ru nɯ ra tɤɕi cho naχtɕɯɣ, ɯ-jwaʁ ɯ-βzɯr nɯ ɯ-rme kɯ-xtɕɯ-xtɕi tu, ɯ-mat nɯ tɤɕi cho mɤ-naχtɕɯɣ, mbrɤz kɯɕnom cho naχtɕɯɣ, ɯ-mat nɯ ɯ-rqhu wuma ʑo jaʁ tɕe, pjɯ-tsɣi mɤ-cha, tɕe tɕhi kɯ-fse tɤ-nɯ-nɤrʑaʁ kɯnɤ pjɯ-tsɣi mɤ-cha tɕe tu-ɬoʁ ɕti, tɕe ɯ-ʑmbraʁ nɯ chɤ-ndzɯ-ndzri ŋu tɕe, nɯ-aci tɕe lu-orlɯ-rla ŋu, tɕe ɯ-mat tu-sɯ-mtɕɯr cha. qaɟɤɣi tɤ-rɤku ɯ-rchɤβ tu-ɬoʁ tɕe, tɤ-rɤku ɯ-taʁ ʁnɤt tɕe, sɯjno wuma ʑo kɯ-ŋɤn ŋu. tɕe kɯ-rɤma ra kɯ wuma ʑo qha-nɯ tɕe, tɕhi kɤ-cha ɲɯ-kɤ-ɣɤme ftɕaka tu-βzu-nɯ ŋu.
燕麦是一种草,叶子和茎和青稞一样,但是叶子的边缘有小毛,果实和青稞的不一样,和大米的穗一样。果实的皮很厚,不容易腐烂,再长的时间也不会腐烂,能生长。它的芒是拧着长的,受潮时就会自然松开,使果实转动。燕麦生长在庄稼里,对庄稼造成危害,是很坏的草,所以劳动人民很讨厌它,用一切办法来消灭它。
qaɟy Variant: qaɟwi noun
poisson. 鱼.
qaɟyri noun
type de pas d'aiguille. 缝针的方法.
qala noun
lapin. 兔子.
qalalu noun
année du lapin. 兔年.
qalamɯjpɤt noun
coton sauvage. 野棉花.

qalamɯjpɤt nɯ tɯ-ji ɯ-rkɯ si ɯ-rchɤβ ra tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-jwaʁ nɯ aɣrɤɣrum tɕe ɯ-rme kɯ-fse tu, ɯ-ru nɯ kɯ-ngɯ-ngɯt ʑo ŋu, ɯ-mɯntoʁ nɯ ɯ-ʁɤri nɯ kɯ-wɣrum, ɯ-qhuchu nɯ ʁmɤrsmɯɣ ŋu, ɯ-mat nɯ thɯ-tɯt tɕe, ɯ-ŋgɯ srɯn kɯ-fse ɲɯ-nɯɬoʁ ŋu, ɯ-rɣi nɯ kɯ-ndɯ-ndɯβ ʑo ŋu.
野棉花生长在田地边缘和树木之间,叶子淡白,有毛,茎很结实,花正面白色,背面紫色,果实成熟后,里面就漏出像棉花一样的东西,种子非常小。
qalarnaftɕɯχa noun
lapin ayant dix trous dans les oreilles. 耳朵上有十个缺口的兔子(故事里).
qale noun
vent. 风.

qale to-βzu (jo-ɣɯt)
风刮起来了

iʑo pɯ-nɤʁaʁ-i tɕe pɯ-scit-i ri, tɯ-mɯ qale ja-ɣɯt tɕe tɤ-nɯɣe-j pɯ-ra
我们在外面晒太阳的时候,风刮起来了,下雨了,我们只好回家了
See: akɯchoʁle
qalekɯtshi noun
rapace. 鹰科,无法定到种.

qalekɯtshi nɯ pɣa kɯ-xtɕi tsa ci ŋu, ɲɯ-nɯqambɯmbjom ɯ-raŋ zɯ, nɤmkha zɯ tɯtshot χsɯ-skɤrma jamar ɯ-stu ku-rɤʑi ɲɯ-ŋgrɤl, tɕe tsuku kɯ tɕe qale ɯ-kɯ-tshi, tsɯku kɯ tɕe qale ɯ-kɯ-ndza tu-kɯ-ti ŋu, tɕhi tu-ste ŋgrɤl nɯ mɤ-xsi. ɯ-βri nɯ kɯ-pɣi tsa ci ŋu.
|fv qalekɯtshi 是一种比较小的鸟,飞的时候,可以在空中停住三分钟左右,有的人说它在挡风,有的说在吃风,不知道哪一种说法是对的。身子是灰色的。 qalekɯtshi 是一种比较小的鸟,飞的时候,可以在空中停住三分钟左右,有的人说它在挡风,有的说在吃风,不知道哪一种说法是对的。身子是灰色的。
qaliaʁ noun
Etym: glag. aigle. 雕.

qaliaʁ nɯ praʁ ɯ-ŋgɯ zɯ ku-rɤʑi ŋu, ʁnɯ-tɯphu tu, tɯ-tɯphu nɯ thaŋkɤr rmi, ɯʑo ɯ-mdoʁ nɯ kɯ-ɲaʁ ŋu, ɯ-ʁar nɯ kɯ-wɣrum tɯ-tɯ-snaʁ kɯ-tu tu, qala, βʑɯ, paʁtsa cho ɲaɲa nɯ ra tu-ndze ŋgrɤl. li ci thaŋnaʁ kɯ-rmi ci tu tɕe, kɯ-ɲaʁ ʁɟa ʑo ŋu, nɯ kɯ-cha nɯ ŋu, paʁtsa cho ɲaɲa nɯ phɤri ɲɯ-nɯ-tsɯm cha, ca pjɤ-sat ŋgrɤl. ɯ-mi nɯ ɕɤmiɕtʂɤt fse. mphrɯmɯ pjɯ-re ŋgrɤl tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋu ma nɤmkha ɯ-stu ʑo tu-ɕe tɕe ɯ-stu li pjɯ-jɣɤt tɕe ɴɢartɯm pjɯ-ɣɯt ŋu. ɯ-mɲaʁ wuma ʑo mto tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl, phɤri ku-ru tɕe qaʑo kɯ ɯ-qe thɤstɯ-rdoʁ pa-lɤt mtɤm tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl. ɕa a-tɤ-ndze tɤ-fka ɯ-qhu tɕe, co a-pɯ-ŋu tɕe chɯ-nɯqambɯmbjom mɤ-cha.
雕栖息在岩洞里,有两种,一种叫|fv thaŋkɤr ,是黑色的,翅膀下面有白点,吃兔子、老鼠、小猪、小羊等。另一种叫|fv thaŋnaʁ ,全身都是黑色的,比较凶,不但可以把小猪和小羊带走,而且能杀死麝香鹿。爪子像铁钩一样。人家说它会算卦,因为它在空中往上直飞,又转回往下直飞。据说它视力很强,能看清对面山上的羊屙的屎有多少颗。如果在山沟里的话,肉吃饱了以后就飞不起来。 thaŋkɤr ,是黑色的,翅膀下面有白点,吃兔子、老鼠、小猪、小羊等。另一种叫 thaŋnaʁ ,全身都是黑色的,比较凶,不但可以把小猪和小羊带走,而且能杀死麝香鹿。爪子像铁钩一样。人家说它会算卦,因为它在空中往上直飞,又转回往下直飞。据说它视力很强,能看清对面山上的羊屙的屎有多少颗。如果在山沟里的话,肉吃饱了以后就飞不起来。
qalpɕa intransitive verb
directional: tɤ- s'ouvrir (feuille de fougère). 展开(蕨苔的叶子)【开反】.

dɤrʁɯ to-qalpɕa
蕨苔展开了
qambalɯla noun
papillon. 蝴蝶.

qambalɯla kɯ rŋgɯ mɤ-fkaβ
蝴蝶盖不住大石包
qambɣo noun
cérumen. 耳垢.
qambrɯ noun
yak. 公牦牛.
qambɯt noun
sable. 沙子.
qamdɯxtsa noun
botte dont le haut est est peau de chevrotain, et le milieu en cuir teint en rouge. 靴筒上部是獐皮子,下部是染成红色的牛皮的一种靴子.
qamdzi noun
Dkarmdzes. 甘孜州.
qame noun
grain de beauté. 黑痔.
qamphoʁ noun
feuille de chêne. 青冈树的叶子.
qamphoʁɕɯrʁaʁ noun
espèce de champignon. 菌子的一种.
qamtɕɯr noun
musaraigne. 尖鼠;鼩鼱.

qamtɕɯr nɯ βʑɯ cho ndʑi-rme ra naχtɕɯɣ, tɕeri qamtɕɯr nɯ ɯ-mtɕhi mɤʑɯ ʑo amtɕoʁ, ɯ-jme xtɯt cho xtshɯm, qamtɕɯr nɯ βʑɯ sɤznɤ khro xtɕi, βʑɯ kɯ tɤ-mthɯm, tɯ-jpu, tɯ-ŋga tɕhi kɯ-tu tu-ndze ŋu ma qamtɕɯr kɯ tɤ-mthɯm kɯnɤ kɯ-tshu ma mɤ-ndze tɕeri tɤ-mthɯm tu-ndze ɯ-qhu ɯ-sta rmbi ɲɯ-lɤt ŋu tɕe ɯ-di wuma ʑo sɤjloʁ tɤ-mthɯm kɤ-ndza mɤ-kɯ-sna ɲɯ-sɤβze cha, tɕe wuma ʑo ŋɤn. tu-mbri tɕe ɯ-skɤt wuma ʑo amtɕoʁ χɕɤβ.
鼩鼱和老鼠的毛一样,但鼩鼱的嘴比较尖,尾巴细而短。鼩鼱比老鼠小得多。老鼠吃肉、衣服、粮食,有什么就吃什么,而鼩鼱只吃肥肉,吃肉之后还在那里撒尿,味道很臭,使得肉不能吃,是很坏的动物。叫起来声音又尖又大。
qamtsɯrmdzu noun
espèce de plante. 植物的一种.
qamtsɯrpɣɤtɕɯ noun
espèce indéterminée. 鸟的一种.
qamɯrwa noun
chauve-souris. 蝙蝠.
qandzɤjo noun
espèce d'arbrisseau. 灌木的一种.

qandzɤjo nɯ si kɯ-mbɤr tsa ci ŋu, ɯ-jwaʁ ndɯβ, ɯʑo tu-mbro cho ɲɯ-jpum mɤ-cha, ɯ-si ngɯt tɕe kɯɕɯŋgɯ tɕe ndʑu ɯ-spa pɯ-ŋu. ɯ-mɯntoʁ kɯ-ndɯβ tsa ɲɯ-lɤt ŋu tɕe, wɣrum.
|fv qandzɤjo 是一种矮小的树,叶子细小,长不高也长不粗,木质结实,是过去作筷子的材料。开细小的白花。 qandzɤjo 是一种矮小的树,叶子细小,长不高也长不粗,木质结实,是过去作筷子的材料。开细小的白花。
qandzɤjoɕku noun
poireau sauvage. 高山上的野韭菜.

qandzɤjo ɕku nɯ zgoku kɯ-mbro ʑo tu-ɬoʁ ŋu, sɤtɕha kɯ-mɯɕtaʁ tsa tu-ɬoʁ cha. ɯ-mdoʁ pɣi, si kɯ-ndɯβ ɯ-rchɤβ ra tu-ɬoʁ ŋu. ɯ-qa ri ɯ-zrɤm sɤɣ-ndzoʁ ɯ-stu kɯ-xtɕɯ-xtɕi jpum. ɯ-zrɤm nɯ kɯ-xtshɯm, kɯ-wɣrum ŋu. ɯ-ru tu-tɯ-ɬoʁ ɯ-stu nɯ arɤʑɯʑrɤz, ɯ-ŋgɯ tɕe ɯ-spjɯŋ tu-ɬoʁ tɕe, ɯ-taʁ tɕe li ɯ-jwaʁ ɲɯ-βze ŋu. ɯ-jwaʁ nɯ tɕɤr tɕe rɲɟi, ɯ-jwaʁ χsɯm jamar tɤ-ɬoʁ ɯ-qhu tɕe, tɕe ɯ-spjɯŋ ɯ-ŋgɯ ɯ-ku nɯ tɕu ɲɯ-rɯmɯntoʁ ŋu. pha ɯ-phoŋbu nɯ mɤrtsaβ, ɯ-dɯχɯn χɕɤβ. kɤ-ndza sna.
|fv qandzɤjoɕku 生长在高山上,能生长在比较寒冷的地方,是灰色的,一般生长在灌木丛里。长根的部位有点粗。根又细又白。茎长出来的部位有条纹,里面长主心干,在上面又长叶子。叶子细而长。叶子长到两三片时,在顶部开花。全身都是辣的,香味很浓。可以吃。 qandzɤjoɕku 生长在高山上,能生长在比较寒冷的地方,是灰色的,一般生长在灌木丛里。长根的部位有点粗。根又细又白。茎长出来的部位有条纹,里面长主心干,在上面又长叶子。叶子细而长。叶子长到两三片时,在顶部开花。全身都是辣的,香味很浓。可以吃。
qandzi noun
type de sapin. 杉树的一种.
qandʐe noun
ver de terre. 蚯蚓.
nom d'une constellation. 星宿的名字,东边升起来落到西边去.

qandʐe ɯ-jme
蚯蚓星宿
qandʐethɤlwɤɕtʂat noun
riche mais économe. 虽然很富有但是非常节约的人.
qandʐi intransitive verb
directional: kɤ- directional: tɤ- noirâtre, sombre, violacé. 乌;紫.

tɯ-mɯ ko-qandʐi
天很阴(要下雨了)
qandʐi noun
salmonidé. 鲑【猫儿鱼】.

qandʐi nɯ qaɟy ɯ-ngɯz stu kɯ-wxti ŋu, ɯ-ɕɣa tu, ɯ-mtɕhirme tu, kú-wɣ-sqa tɕe ɯ-ɕa ɲɯ-ndʐi mɤ-cha, ɯ-punaŋtɕa tɕhɯtɯɣ ɯ-smɤn ŋu, ʁnɯz ʁnɯz tɯtɯrca tu-ŋke ɲɯ-ŋgrɤl, qaɟy kɯ-fse kɯ-dɤn maŋe, zlawa χsɯmba raŋ tɕe tɯ-ci ɯ-ŋgɯ tɤton lu-ɣi ɲɯ-ŋgrɤl. nɯ lɤ-ɣe ɯ-raŋ mdaʁʑɯɣ pjɯ́-wɣ-sɤtsa tɕe, pjɯ́-wɣ-sat pjɤ-ŋgrɤl. kɯ-wxti kɯ tɯrme ɯ-fsu tu ɲɯ-ŋgrɤl, kɯ-xtɕi nɯ tɯ-tɯ-ɣa jamar ma kɯ-me tu ɲɯ-ŋgrɤl. nɯ kɯnɤ qaɟy kɯ-wxti chɯ-ndze ɲɯ-ŋu.
鲑在鱼当中是最大的一种,有牙齿,有胡须。肉煮不化,其内脏是一种药材,如果牛因喝水而中毒,可以用此解毒。一般是一对一对地游动,没有像其它鱼那么多。到了三月,它们往河流的上游游去,正当这个时候,插下长矛把它杀死。大的和人一样大,小的只有一拃长。鲑可以吃其它比较大的鱼。
qandʑɣi noun
faucon (falco cherrug). 猎隼.

qandʑɣi nɯ kɯ-pɣi ci ŋu, ɯ-ʁar ra zɯmi kɯ-wɣrum tɯ-snaʁ ka tu, ɕa rga, stoʁ ji ɯ-raŋ tɕe ju-ɣi ŋu, qartsɯ tɕe ju-nɯɕe ŋu. kɯrɯ ra kɯ tu-ti-nɯ stu kɯ-mɤku pɯ́-wɣ-mto tɕe, ɯ-mgɯr ɯ-qhu a-pɯ-mto tɕe, tɯ-xpa kɯ-fka tu-kɯ-ti ŋgrɤl, ɯ-xtu kɤ-mto a-pɯ́-wɣ-z-mɤku tɕe kɯ-mtsɯr tu-kɯ-ti ŋɯ-ŋgrɤl. tɯ-jaʁ tɤ-mthɯm tú-wɣ-ndo tɕe pjɯ-ɣi tɕe tɯ-jaʁ pjɯ-qraʁ tɕe tɤ-mthɯm ɲɯ-kɯ-nɯsɯkho ɲɯ-ŋgrɤl.
猎隼是灰色的,翅膀上有白色斑点,爱吃肉,在种胡豆的季节出现,到了冬天就回去。藏民有一种说法,当它第一次出现时,如果先看见它的背部,这一年吃得饱,如果先看见它的腹部就会挨饿。如果你手上拿着肉,它会飞下来,抓破你的手,然后把肉抢走了。
qandʑi noun
étain. 锡.
qanɯ stative verb
directional: kɤ- sombre. 暗,黑(天色).

ʑa qanɯ ɲɯ-ŋu
快要黑了

ko-qanɯ
天黑了
See: sqanɯ
qaɲi noun
taupe. 鼹鼠【田鼠】.

qaɲi nɯ ɯ-mdoʁ cho ɯ-rme nɯ ra βʑɯ kɯ-fse ŋu, ɯʑo ɯ-tshɯɣa nɯ ɯ-mɤlɤjaʁ ra ɲɯ-xtɯt, ɯ-ndzrɯ wuma ɲɯ-mtɕoʁ, ɯ-phoŋbu ɲɯ-tshu, ɯ-jme kɯ-xtɯ-xtɯt kɯ-xtshɯm ci ɣɤʑu, ɯ-ku nɯ βʑɯ kɯ-fse mɯ-ɲɯ-ɤmtɕoʁ, ɯ-rna nɯ ɯ-rme ɯ-ŋgɯ ku-kɯ-raʁ kɯ-fse ci ma maŋe, ɯ-mɲaʁ kɯ-xtɕɯ-xtɕi ɲɯ-ŋu, ɯ-ɕna paʁ ɯ-ɕna tsa ɲɯ-fse tɕe ɲɯ-rko ma sɤtɕha ɯ-pa ɯ-ɕna kɯ ju-sɯ-sloʁ ɲɯ-ra. ɯ-mɤlɤjaʁ kɯ ju-z-rɤβraʁ ɲɯ-ra tɕe ɯ-jroʁ ju-tɕɤt tɕe ɯʑo ju-ɕe pjɯ-tɕhɯt ɲɯ-ra. tɕe ɯ-jroʁ ja-tɕɤt tɕe, ɯʑo tshɯrɟɯn tu-ŋke kɯ-ra nɯ ra ɲɯ-jom. tɕe stonka tɕe sɯjno ɯ-qa, tɤtsoʁ ɯ-qa, tɤ-rɤku ɯ-mat nɯ ra ɲɯ-sɤjti tɕe ɯ-jroʁ ɯ-ŋgɯ nɯ ju-sɯ-mtshɤt, tɕe qartsɯ ɯ-ndza spa ɲɯ-ŋu. qartsɯ tɕe mɯ-tha-ɕkɯt nɯ, ftɕar tɕe tu-ɬoʁ tɕe ɲɯ-saχsɤl. kɯ-sɤmtshɤr nɯ tɤ-rɤku ɯ-mat pa-nɯ-phɯt tɕe, ɯ-ru maka mɤ-kɯ-ɴɢlɯt, mɤ-kɯ-ɤjʁu tu-βze ɲɯ-cha. kɯɕnom nɯ kɤ́-ʑmbɯ-ʑmbraʁ ju-tsɯm ɲɯ-ŋu, stoʁ staχpɯ nɯ ɯ-qiɯ nɯ ɯ-rdoʁ ju-tsɯm ɲɯ-ŋu, ɯ-qiɯ nɯ kɤ́-rqhɯ-rqhu ju-tsɯm ɲɯ-ŋu.
鼹鼠毛色和老鼠一样,它的形状是:四肢短、爪子很锐利,身子很肥,有一条又细又短的尾巴,头不像老鼠的那么尖,耳朵陷在毛里,眼睛很小。鼻子有点像猪的鼻子但比较硬,因为它在地下用鼻子拱土。它用四肢挖土,要挖出一条容得下它身子的通道。通道挖了以后,它经常经过的地方宽一些。到了秋天,它就把草根、人参果的根和粮食储存起来,塞满它的通道,作冬天的食物。冬天没有吃完的,到春天会长出来就可以发现。奇怪的是它摘了庄稼的果实,能做到秆不折断也不弯,穗子连同芒一起带去。胡豆和豌豆有一半只拿颗粒,另一半则连壳一起拿去。
See: qaɲɯɣɲɟɯ
qaɲɯɣɲɟɯ noun
taupière. 鼹鼠洞. See: qaɲi See: ɯ-ɣɲɟɯ
qapar noun
cuon alpinus. 豺.

qapar nɯ khɯna kɯ-fse ŋu, kɯ-pɣi kɯ-ɤɣɯrnɯɕɯr ŋu, ɕnɤcat tɯtɯrca tu ɲɯ-ngrɤl, fsapaʁ tu-ndze tɕe, tu-βɟi ɯ-ʑɤrʑɯr tɤ-sŋɯt tu-lɤt tɕe fsapaʁ tu-ndze ɲɯ-ŋgrɤl, fsapaʁ pjɯ-si ɕɯŋgɯ tɕe ɯ-xtu ɯ-ŋgɯ chɯ-ɕe tɕe ɯ-punaŋtɕa chɯ-ɕkɯt ɲɯ-ŋgrɤl. ɯ-mɤlɤjaʁ khɯna ɯ-mɤlɤjaʁ kɯ-fse ɲɯ-ŋu, ɯ-jme khɯna jme staʁ jpum, zoŋzoŋ pa.
豺狗像狗一样,灰里带红色,八九只一起行动,吃牲畜,一边追一边咬住就吃,在牲畜死之前,它钻进牲畜肚子里把内脏吃完。四肢和狗的一样,尾巴比狗的粗,毛茸茸的。
qapɤtɯm noun
silex arrondi. 圆形的燧石.
qapɣɤmtɯmtɯ noun
houppe. 戴胜.

qapɣɤmtɯmtɯ nɯ tɯ-ci ɯ-rkɯ ntsɯ ku-rɤʑi ŋu, tɯ-ci ɯ-ŋgɯ qajɯ ra tu-ndze ŋu, ɯʑo kɯ-xtɕi tsa ci ŋu, ɯ-mtsioʁ mɤ-rɲɟi, ɯ-kɤχcɤl ri ɯ-rme tɯ-mtɕoʁ tu tɕe nɯ ɯ-mtɯ ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋu tɕe, tɕe tɤ-mbri tɕe ɯ-mtɯ nɯ ɲɤ-χtɤr kɯ-fse, ɯ-phoŋbu ɯ-muj ra mpɕɤr nɤmbju, ɯ-jme khro mɤ-rɲɟi, ɯ-mi qarŋe tsa ŋu.
戴胜生活在大河边,吃河里的虫子,它身子小,嘴不长,在头顶有一撮毛(羽冠),人家说是它的髻。它每叫一声,就会把羽冠散开一下。身上的羽毛很美丽,有光泽,尾巴不长,脚是淡黄色的。
qapɣo noun
un village de Sarndzu. 沙尔宗的一个村.
qapi noun
silex. 燧石.

qapi nɯ rdɤstaʁ kɯ-wɣrum ŋu, kha znde ɣɯ ɯ-kɤχcɤl kɯ-ɤmtɕoʁ zɯ ɲɯ́-wɣ-ta ŋgrɤl tɕe βzɯrtɕoʁ ɲɯ-rmi. tɯ-ji kɯ-wxti ɣɯ ɯ-χcɤl ɲɯ́-wɣ-ta ɲɯ-ŋgrɤl tɕe, nɯ tɕu tɕe ʑaŋɬa ɲɯ-rmi. tɕe qapi nɯ ɯ-taʁ tɕaʁmɤr pjɯ́-wɣ-lɤt tɕe smɯtɕɣom tu-ɬoʁ ŋgrɤl tɕe kɯɕɯŋgɯ βʁɯz smi ɯ-sɤ-sɯ-mɟa nɯ qapi cho tɕaʁmɤr ni kɯ tú-wɣ-sɯ-βzu-nɯ pjɤ-ŋu. smi kɯ-me tɕe tɯrme tɯ-ndzɤtshi kɤ-βzu mɤ-khɯ tɕe kɯɕɯŋgɯ qapi nɯ wuma ʑo kɯ-ʁzi pjɤ-ɕti.
|fv qapi 是一种白石头,这种石头放在屋顶的四角上,这时候叫|fv βzɯrtɕoʁ 。有人会把它放在最大的田地中间,这时候叫|fv ʑaŋɬa 。在白石头上打火镰就会迸出火星。过去,引燃火绒的就是白石头和火镰。没有火,人们就不能做饭,所以过去白石头是非常重要的一个东西。 qapi 是一种白石头,这种石头放在屋顶的四角上,这时候叫 βzɯrtɕoʁ 。有人会把它放在最大的田地中间,这时候叫 ʑaŋɬa 。在白石头上打火镰就会迸出火星。过去,引燃火绒的就是白石头和火镰。没有火,人们就不能做饭,所以过去白石头是非常重要的一个东西。
qapi noun
une espèce de cerisier. 野樱桃的一种.

qapi nɯ si kɯ-mbɯ-mbro ci ŋu, ɯ-ru wuma ɲɯ-jpum mɤ-cha, ɯ-ru ɯ-rtaʁ nɯ ra ɯ-mdzu kɯ-χɕu kɯ-jpum ʑo tu, ɯ-jwaʁ mɤ-jndʐɤz, kɯ-ɤrtɯm tsa ŋu. ɯ-mɯntoʁ kɯ-wɣrum ɲɯ-lɤt ŋu, ɯ-mat tha-βzu tɕe, kɯβde kɯmŋu jamar tɯtɯrca ku-ndzoʁ, ʑakastaka nɯ-jɯ kɯ-xtshɯm tɯ-ka tu. qapi zgo kɯ-mbro tsa kɯ-mbɤr tsa aʁɤndɯndɤt tu-ɬoʁ cha.
野樱桃长得很高,但树干不是很粗,树干和树枝上都长有又尖又粗的刺,叶子不大,呈圆形。开白花。结果的时候,四五个结在一起,每一个都有细小的茎。山上山下都可以生长。
qaprɤftsa noun
mille patte. 蜈蚣.
qaprɤkhɯsloŋ noun
Arisaema consanguineum. 天南星.

qaprɤkhɯsloŋ nɯ sɯjno ci ŋu, kɯ-mɤku ɯ-ru kɯ-jpum ʑo tu-ɬoʁ tɕe, ɯ-taʁ tsa ri tɕe, ɯ-jwaʁ ɲɯ-ɬoʁ, ɯ-jwaʁ ɯ-sɤɣɬoʁ tɯ-ldʑa ma me, ɯ-mat nɯ jima ɯ-mat cho naχtɕɯɣ, thɯ-tɯt tɕe chɯ-ɣɯrni ŋu. ɯ-qa nɯ kɯ-ɤrtɯm ɲɯ-βze ŋu, sɤndɤɣ.
天南星是一种植物。首先,长出一根粗壮的茎,长了一段后,才开始长出叶子,长叶的枝只有一根,果实像玉米果实一样,成熟了就变红。根是圆形的。有毒性。
qaprɤsi noun
une espèce de chêne. 槲栎的一种.
qapri noun
Etym: sbrul. serpent. 蛇.

qapri ɯ-χsjɯβ chɤ-βde
蛇脱皮了
See: tɕhɯχpri
qapribɯxsi noun
serpent géant. 巨蛇.
qaprilu noun
année du serpent. 蛇年.
qaprimdʑu noun
une composée. 【剪刀菜】.

qapri mdʑu nɯ sɯjno ɯ-zrɤm ra kɯ-xtɕi ci ŋu, ɯ-ru cho ɯ-jwaʁ nɯ ra kɯ-ɤrŋi ɯ-ŋgɯz kɯ-pɣi ŋu, ɯ-jwaʁ nɯ qapri mdʑu ɯ-tshɯɣa ɲɯ-fse, ɯ-mɯntoʁ nɤmkha mdoʁ ŋu, pjɯ́-wɣ-qlɯt tɕe ɯ-lu tu. fsapaʁ ra kɤ-ndza rga-nɯ, tɯrme kɤ-ndza mɤ-sna.
剪刀菜是根部不发达的植物,茎和叶子绿里带有灰色,叶子的形状像蛇的舌头,花是天蓝色的。折断的时候有乳汁。牲畜喜欢吃,人不能吃。
qapɯ intransitive verb
directional: nɯ- tomber en friche. 变成荒地.

tɯ-ji ra ɲɤ-qapɯ-nɯ
田地变成荒地
qar stative verb
tabou. 禁忌的地方.

ki sɤtɕha ɲɯ-qar
这个地方是禁忌

si kɤ-phɯt mɤ-βdi, sɤtɕha kɤ-lɣa mɤ-βdi. tɯ-ŋgo ɲɯ-sɤβze ɲɯ-ŋgrɤl, tu-kɯ-ɕɯngo ɲɯ-ŋu.
(在那种地方)砍树是不好的,挖地是不好的。这样会令人得病
qarcɯm stative verb
directional: thɯ- s'assombrir (ciel). 天阴.

tɯ-mɯ chɤ-qarcɯm
天阴了
Syn: qanɯ See: sqarcɯm
qarɤt noun
râteau. 耙子.
qarɣe noun
espèce d'arbrisseau. 灌木的一种.

qarɣe nɯ si ci ŋu, khro mɤ-mbro, ɯ-ru nɯ kɯ-ɣɯrni ɯ-ŋgɯ ri kɯ-qarŋe tsa ŋu, ɯ-ru nɯ ndoʁ, χɕitka tɕe kɯmaʁ si ra ɕɯŋgɯ ɯ-jwaʁ ɲɯ-lɤt ɕɯŋgɯ ɲɯ-rɯmɯntoʁ ŋu. ɯ-ru cho ɯ-mɯntoʁ nɯ ɯ-dɯχɯn mnɤm, ndzɤtshi ɯ-cu kɤ-nɯlɤt sna
|fv qarɣe 是一种树,长的不高,树干红里带黄,木质很脆。到了春天,开花时间比其他树早,甚至在自己出叶之前开花,树干和花都有香味,可以用来作香料。 qarɣe 是一种树,长的不高,树干红里带黄,木质很脆。到了春天,开花时间比其他树早,甚至在自己出叶之前开花,树干和花都有香味,可以用来作香料。
qarɣɤpɤt noun
une plante. 【鹿茸花】.

qarɣɤpɤt nɯ, zgo wuma ʑo kɯ-mbro, sɤtɕha kɯ-ɣɤndʐo ɯ-pɕoʁ tu-ɬoʁ ŋu. ɯ-zrɤm mɯ́j-wxti, ɯ-ru ɯ-ŋgɯ qhoʁsjɯβ ɲɯ-ŋu, ɯ-ru ɯ-taʁ ɯ-jwaʁ ɲɯ-ɬoʁ tɕe, nɯ ɯ-rchɤβ ri ɯ-mɯntoʁ tu-ɬoʁ ɲɯ-ŋu. ɯ-ru cho ɯ-jwaʁ nɯ ra ɯ-rme rsɯβrsɯβ ʑo ɲɯ-pa, ɯ-jwaʁ cho ɯ-ru kɯ-ɤɣrɤɣrum ɲɯ-ŋu, ɯ-rme nɯ kɯ-pɣi ɲɯ-ŋu, ɯ-mɯntoʁ tɯ-rdoʁ tɯ-rdoʁ ɲɯ-ŋu, ɯ-mɯntoʁ ɯ-rqhu nɯ li ɯ-rme rsɯβrsɯβ ɲɯ-pa, ɯ-rqhu nɯ pɯ-ɴɢaʁ tɕe, ɯ-mɯntoʁ wuma ʑo kɯ-qarŋe ɲɤ-ɬoʁ ɲɯ-ŋu, ɯ-mɯntoʁ ɲɯ-wxti, kɯ-ɤrtɯ-rtɯm ɲɯ-ŋu, wuma ʑo ɲɯ-mpɕɤr.
鹿茸花生长在高山上,比较寒冷的地方里。根不大,茎是空心的,茎上长叶子,叶子和茎的中间长花。茎和叶子看起来毛茸茸的,茎和叶子带有一点白色,毛是灰色的,叶子是一朵一朵地长出来,花的外层也是毛茸茸的,外层剖开时,就开黄色的花,花很大,圆形,非常美。
qarɣɯ noun
rosacée. 蔷薇科的一种.

qarɣɯ nɯ si ci ŋu wuma sthɯci mɤ-mbro, ɯ-mdzu wuma ʑo jaʁ mtɕoʁ, ɯ-mdzu ɯ-kɤχcɤl ŋgɤɣ ʑo ŋu, ɯ-jwaʁ kɯ-ndɯβ tsa kɯ-ɤrtɯm ŋu, ɯ-jwaʁ βzɯr nɯ ra ɯ-mdzu kɯ-fse tu, ɯ-mɯntoʁ kɯ-ɣɯrni tu kɯ-wɣrum tu, ɯ-mat nɯ pɣa ra kɯ tu-ndza-nɯ ŋu ma nɯ ma ɯ-kɯ-ndza me
|fv qarɣɯ 是一种树,长得不怎么高,刺长得又厚又尖锐,刺的顶端还有钩,叶子小而圆,边缘还有小刺,花有的是红色的,有的是白色的。果实只有鸟吃,其他动物都不吃。 qarɣɯ 是一种树,长得不怎么高,刺长得又厚又尖锐,刺的顶端还有钩,叶子小而圆,边缘还有小刺,花有的是红色的,有的是白色的。果实只有鸟吃,其他动物都不吃。
qarma noun
crossoptilon. 马鸡.

qarma nɯ ʁnɯ-tɯphu tu, kɯ-ɲaʁ ci tu, qarma ɲaʁ rmi, tɕe kɯ-wɣrum ci tu, qarmaɣrum rmi. qarma nɯ ɯ-ku ɲaʁ, ɯ-mɲaʁ ɯ-rkɯ nɯ ɣɯrni, ɯ-rna nɯ ɯ-rme ɯ-ŋgɯ ku-raʁ ʑo ŋu, kɯ-ɤrqhi ju-kɯ-ru mɤ-saχsɤl, ɯ-jme rɲɟi, qarmaɲaʁ nɯ ɯ-ʁar ɯ-ku ɲaʁ, ɯ-jme ɯ-kɯ-ɲaʁ dɤn, ɯ-mi qarŋe. qarmaɣrum nɯ kɯmaʁ ra naχtɕɯɣ, ɯ-ʁar lonba wɣrum, ɯ-jme ɯ-kɯ-ɲaʁ rkɯn. ɯ-mi li kɯ-qarne ŋu. sɯŋgɯ wuma ʑo ku-rɤʑi-ndʑi ɕti. nɯ-ɕpaʁ tɕe, qarma kɯβdɤsqi kɯmŋɤsqi jamar tɯtɯrca co zɯ kɯ-nɯci pjɯ-ɣi-nɯ ŋgrɤl. qarma nɯ pɣa kɯ-wxti ci ɕti tɕe, tɯ-rdoʁ kɯ sqamŋu tɯ-rpa jamar kɯ-zɣɯt tu, ɯ-ŋgɯm kɯnɤ kɯmpɣa ŋgɯm sɤz wxti, qajɯ cho sɯmat ra tu-ndze ɲɯ-ŋu, tɤ-rɤku ra li ɣɯ-tu-ndze ngrɤl. tu-mbri tɕe, ɯ-mtɕhi tu-mbri ɯ-rca ɯ-mphɯz kɯnɤ tu-mbri ŋu, xɕiri kɯ tu-ti tɕe, `a-pi qarma ɯ-ɕa mɯm ri, tɯ-sɤtɕha ɲɯ-kɯ-sɯ-spɤr ŋu' tu-ti ɲɯ-ŋgrɤl ma qarma lɤ-zo tɕe xɕiri kɯ ɯ-mke ku-ndɤm tɕe mɯ-ɲɯ-te tɕe, qarma ɲɯ-nɯqambɯmbjom tɕe phɤri ʑo ku-nɯɕe tɕe xɕiri tɤrcɯrca ku-tsɯm ɲɯ-ŋgrɤl, xɕiri kɯ nɯ kɯnɤ mɯ-ɲɯ-te tɕe núndʐa nɯ tu-ti ɲɯ-ŋu.
马鸡有两种,一种是黑色的,叫黑马鸡(蓝马鸡),另一种是白色的,叫白马鸡。马鸡的头是黑色的,眼睛周围有一圈是红色的,耳朵陷在羽毛里,从远处看不清楚,尾巴长。黑马鸡的翅膀顶端是黑色的,尾巴非常黑,脚是黄色的。白马鸡其它部位和黑马鸡一样,只是翅膀全白,尾巴黑羽毛少一些,脚也是黄色的。两种都生活在森林深处。口渴的时候,就四五十只一起下到山沟边来喝水。马鸡是一种比较大的鸟,一只都有十五斤左右,蛋也比鸡蛋大。它喜欢吃虫子和野果,也会来偷吃粮食。叫起来的时候,嘴和尾巴都发出声音。据说黄鼠狼说:“虽然马鸡哥哥的肉好吃,但是它会使你离开自己的家乡”。因为马鸡着地时,黄鼠狼把它的脖子抓住不放,马鸡会飞到对面的山上,也会把黄鼠狼带到那边去,黄鼠狼也还是不放,所以就有这样的说法。
qarmaɣrum noun
faisan (crossoptilon crossoptilon). 白马鸡.
qarmami noun
plumes rouges de crossoptilon. 马鸡的红羽毛.
qarmamtshalu noun
une plante. 植物的一种.

qarma mtshalu nɯ sɯjno ci ŋu, mtshalu cho naχtɕɯɣ, tɕeri ɯ-mdoʁ nɯ afsoʁŋgi, ɯ-rme kɯ-xtɕɯ-xtɕi tu ri mɤ-sɤmtsɯɣ, kɤ-ndza sna. qarma mtshalu kɤntɕhɯ-tɯphu tu tɕe, tɯtɯphu nɯ ɯ-mɯntoʁ kɯ-wɣrum ɲɯ-lɤt ŋu, ɯ-mat tha-βzu tɕe, kɯ-rɲɟi tsa chɯ-βze tɕe, thɯ-fka tsaʁ tɕe, kú-wɣ-ndo tɕe ɲɤ-mboʁ ŋu. ɲɤ-mboʁ tɕe ɯ-rdoʁ pjɯ-nɯɬoʁ, ɯ-fkɯm rʁoʁ ʑo tu-ti tɕe lo-rʁɯrʁu ŋu. tɯrme nɯɕɯmɯma ʑo tu-kɯ-sɤmbrɯ nɤ qarma mtshalu tu-sɤrmi-nɯ ŋgrɤl
|fv qarma mtshalu 是一种植物,和荨麻一样,但颜色浅一些,虽然有一些毛,但不蜇人,有几种|fv qarma mtshalu 可以吃。其中一个开白花,结果实的时候,果实有点长,结得饱满时,用手一摸就会突然破掉,滑漏出种子,种子的壳就会卷起来。突然生气的人,人们说他是|fv qarma mtshaluqarma mtshalu 是一种植物,和荨麻一样,但颜色浅一些,虽然有一些毛,但不蜇人,有几种 qarma mtshalu 可以吃。其中一个开白花,结果实的时候,果实有点长,结得饱满时,用手一摸就会突然破掉,滑漏出种子,种子的壳就会卷起来。突然生气的人,人们说他是 qarma mtshalu
qarmaɲaʁ noun
faisan (crossoptilon auritum). 蓝马鸡.
qarndɯm intransitive verb
directional: nɯ- trouble (eau). 混浊.

tɯ-ci ɲɯ-qarndɯm
水是浑浊的
qarŋe intransitive verb
directional: thɯ- directional: nɯ- jaune. 黄.

βlama ɯ-ŋga nɯ kɯ-qarŋe ɲɯ-ŋu
喇嘛的衣服是黄色的

koxtɕɯn kɯ-qarŋe
黄色的丝缎
qarŋɯrŋe stative verb
jaune foncé. 深黄色. See: qarŋe Ant: aqarŋɯrŋe
qartsɤβ noun
récolte. 秋收.
qartshaʁrɯ noun
ramure de cerf. 鹿角.
qartshaz noun
cerf. 鹿.

qartshaz nɯ ruŋgu ku-rɤʑi ŋu, sŋo ɯ-ŋgɯ zɯ ku-rɤʑi, mbro kɯ-fse kɯ-wxti ŋu, ɯ-rme nɯ kɯ-ɤɣɯrnɯɕɯr kɯ-qarŋe kɯ-fse ŋu, kɯ-wxti ɕasca nɯ ɯ-ʁrɯ sqarcɤt kɯ-tu tu ɲɯ-ŋgrɤl, mɤʑɯ ɯ-ʁrɯ tɯ-ldʑa ma kɯ-me tu ɲɯ-ŋgrɤl, nɤrwɯ ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl, nɯnɯ qartshaz ɕawu rambɯm ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl, ma kɤ-mto rkɯn. kɯ-xtɕi kɯ tʂɯɣlaʁ nɯ dɤn, zgo zɯ ʁɟa ku-rɤʑi, kɯ-rɯndzɤtshi cho tɯ-rmɯkha rndzɤkɤŋe kɤ-ɣe tɕe ku-ɬoʁ ɲɯ-ŋgrɤl, wuma ʑo ku-rɯndzaŋspa, sɯjno tɯ-tɯkɯr ɲɯ-nɯ-phɯt tɕe, ci ɲɯ-nɤrɯra ku-ŋgrɤl, ɯ-qataʁrɯ nɯ nɯŋa ɯ-qataʁrɯ fse. ɯ-mɤlɤjaʁ nɯ mbro ɯ-mɤlɤjaʁ fse, ɯ-jme kɯ-xtɕɯ-xtɕi ma me, ɯ-rna nɯ nɯŋa ɯ-rna fse, ɯ-mtɕhi nɯ nɯŋa ɯ-mtɕhi tsa fse. ɕɤŋɯ raŋ tɕe qartshaz phu nɯ zgo kɯ-mbro zɯ tu-ɕe tɕe nɯ tɕu chɯ-ɣɤwu tɕe, kɯ-kɯ-ɤmɯmtshɤm ɣɯ qartshaz mu nɯ ju-ɣi-nɯ ra ɲɯ-ŋgrɤl, tɕe nɯ thɯ-awɤwum-nɯ tɕe qartshaz ɕaphu nɯ kɯ pjɯ-fskɤr tɕe nɯ tɕu ku-je tɕe tɯ-ci tɯ-mɯm mɯ-pjɤ-sɯ-tshi ɲɯ-ŋgrɤl, nɯ tɕu tɕe ɯ-sŋi kɤrtsi ʑo ku-z-rɤʑi, tɕe qartshaz mu nɯ ra ɲɯ-ɕpaʁ-nɯ, tɕe tɯ-ci tshi ɯ-raŋ nɯ ku-naχthɤβ tɕe tu-nɯphu ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl. ɯ-ʁrɯ nɯ smɤn ŋu, tu-ɕaŋ ɕɯŋgɯ tɕe, ɯ-rme sɯβ-sɯβ tu raŋ tɕe mpɯ, tɤ-ɕaŋ tɕe kɯ-rkɯ-rko ŋu, staχpɯ kɤ-phɯt ɯ-raŋ tɕe ʁrɯ tu-ɕaŋ ŋu, tɕe lu-nɯ-βde ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl, ɯ-ʁrɯ na-nɯ-βde tɕe, tɯ-rdoʁ ɲɯ-nɯ-βde ma tɯ-tɕha tɯtɯrca ɲɯ-nɯ-βde mɯ́j-ŋgrɤl. ɯ-sni ɯ-se nɯ smɤn stu kɯ-ʑru ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl.
鹿生活在高山上,在高山羊角花的树林里,有马那么大,毛是红里带黄的。大公鹿有的长十八支叉形角,还有的只有一只角的。据说(十八支角)是宝贝,叫作|fv ɕawu rambɯm ,很罕见。一般小鹿有十二支角,这种比较多。鹿一直生活在高山上,到了黄昏,太阳落山(阴影出现)的时候,它就出来觅食和进行其它活动。它非常谨慎,每吃一口草就要左右张望一下。蹄子像牛蹄子一样,四肢像马的一样,只有很小的尾巴,耳朵和嘴巴像牛的一样。发情的时候,公鹿到山的最高处,在那边叫喊,所能听到叫声的母鹿就会往它的方向来。在它们聚集以后,公鹿就会在它们周围绕一圈,不让它们离开,而且一口水都不让它们喝,让它们在那里待数天。母鹿很渴,喝水时公鹿就乘机交配。鹿角是药材,老了之前,毛茸茸的时候,是软的,老了就变硬。据说在割豌豆时鹿角就会老掉,鹿角掉落时,每次只掉一只,不会同时掉一对。据说鹿心脏的血是一种很有疗效的药材。 ɕawu rambɯm ,很罕见。一般小鹿有十二支角,这种比较多。鹿一直生活在高山上,到了黄昏,太阳落山(阴影出现)的时候,它就出来觅食和进行其它活动。它非常谨慎,每吃一口草就要左右张望一下。蹄子像牛蹄子一样,四肢像马的一样,只有很小的尾巴,耳朵和嘴巴像牛的一样。发情的时候,公鹿到山的最高处,在那边叫喊,所能听到叫声的母鹿就会往它的方向来。在它们聚集以后,公鹿就会在它们周围绕一圈,不让它们离开,而且一口水都不让它们喝,让它们在那里待数天。母鹿很渴,喝水时公鹿就乘机交配。鹿角是药材,老了之前,毛茸茸的时候,是软的,老了就变硬。据说在割豌豆时鹿角就会老掉,鹿角掉落时,每次只掉一只,不会同时掉一对。据说鹿心脏的血是一种很有疗效的药材。
qartshɤɕku noun
oignon. 葱的一种.

qartshaɕku nɯ ruŋgu kɯ-mbro ɣɯ tɕhɯtoʁ ku tsa tu-ɬoʁ ɲɯ-ŋu, ɯ-tshɯɣa nɯ ɕkɤtshoŋ cho ɲɯ-naχtɕɯɣ, ɯ-ru maŋe, ɯ-jwaʁ nɯ kɯ-ɤlɯlju tɕe qhoʁsjɯβ ɲɯ-ŋu, ɯ-tho ɣɤʑu, ɯ-qa li ɯ-rqhu kɤntɕhɯ-tɤlɤβ ɣɤʑu. ɯ-dɯχɯn wuma ɲɯ-mɯm.
|fv qartshɤɕku 生长在高山的水草地里,形状和葱子(即通常说的“野葱”)一样,没有茎,叶子是空心的、圆柱形的。有花梗。根也有很多层皮。味道很香。 qartshɤɕku 生长在高山的水草地里,形状和葱子(即通常说的“野葱”)一样,没有茎,叶子是空心的、圆柱形的。有花梗。根也有很多层皮。味道很香。
See: qartshaz
qartshɤndʐi noun
peau de cerf. 鹿皮. See: qartshaz See: tɯ-ndʐi
qartshi noun
cigale; criquet. 蝉;蟋蟀.

qartshi nɯ sɯjno ŋgɯ, tɤ-rɤku ɯ-ŋgɯ ku-rɤʑi ŋu, tɤ-rɤku tu-ndze ŋgrɤl, qartshi nɯ ɯ-ʁrɯ tu, ɯ-mɲaʁ kɯ-wxtɯ-wxti ŋu, χɕɤlmɯɣ tɤ-kɯ-nɯ-ta ʑo fse, ɯ-ku xtɕi tsa ɯ-phoŋbu wxti, ɯ-mi kɯ-wxti ʑo tu, ɯ-mɤpɤl ɲɯ-zɲɟa, ɯ-ʁar mba, ɯ-rʑɯɣ tu, tɤ-ŋke tɕe kɯ-ɤrqhi ʑo ju-mtsaʁ cha, ɯ-ʁar kɯ-dɤn kɤ-ntɕhoz mɤ-ra.
蟋蟀生活在草丛和庄稼里,吃庄稼。蟋蟀有触角,眼睛很大,好像戴了眼镜一样。头小,身子大。有很大的脚,爪子抓东西很稳,翅膀很薄,有褶皱。走动时,可以跳到较远的距离,翅膀起不了很大的作用。
qartsɯ noun
hiver. 冬天.

qartsɯ kɤ-ndzoʁ
冬天开始了
qartsɯmɤftɕar adverb
toute l'année. 一年四季. See: qartsɯ See: ftɕar
qartsɯɲaʁ noun
hiver très froid. 寒冬腊月.
qartsɯχtu noun
cérémonie bouddhique de l'hiver. 在冬天举行的一种佛教活动.
qarwoʁ noun
récipient en terre. 沙锅.

qarwoʁ nɯ tɤ-rcoʁ kɯ tɤ-kɤ-sɯ-βzu ŋu, kɯɕɯŋgɯ tɕe rgargɯn ra ɣɯ nɯ-tʂha ɯ-sɤ-ta pjɤ-ŋu, ɯ-mŋu ri ɯ-mtɕhi tu tɕe tʂha pɯ́-wɣ-rku tɕe mɤ-jit. qarwoʁ ɯ-ŋgɯ tʂha ŋotɕu tɤ-ala tɕe thɯ́-wɣ-nɯmɟa kɯnɤ pjɯ-mbuz pjɤ-ŋu, ʑaʑa ʑo tɤ-ala mɯ-pjɤ-ʑi tɕe tɯrme ɯ-ro kɯ-ŋgɤr ɯ-mbrɯ ʑa mɤ-kɯ-ʑi nɯ ra qarwoʁ tu-sɤrmi-nɯ tu-ŋgrɤl.
|fv qarwoʁ 是用泥捏成的,过去是专门给老年人熬茶的,开口呈嘴形,倒茶时不会洒。|fv qarwoʁ 里的茶一旦烧开了,即使把它从火边移开仍然要溢出来,开个不停,所以人们把脾气暴躁的人说成是|fv qarwoʁqarwoʁ 是用泥捏成的,过去是专门给老年人熬茶的,开口呈嘴形,倒茶时不会洒。 qarwoʁ 里的茶一旦烧开了,即使把它从火边移开仍然要溢出来,开个不停,所以人们把脾气暴躁的人说成是 qarwoʁ
qaʁ transitive verb
directional: nɯ- directional: pɯ- directional: _ enlever la peau. 剥皮.

nɤ-ŋga nɯ-qaʁ
你脱衣服吧

sɯrqhu pɯ-qaʁ
你剥树皮吧

ɯ-ndʐi nɯ-qaʁ
你剥它的皮子吧

skɤmndʐi pɯ-qaʁ-a
我剥了牛皮

ɲchɣaʁ tɤ-qaʁ-a
我剥了白桦树皮(往上剥)

directional: nɯ- rejeter. 排挤;当外人.

aʑo ɲɯ-kɯ-qaʁ-a ɲɯ-ŋu
你把我当外人
qaʁ noun
bêche. 锄头.
qase noun
corde en peau. 皮条.
qatɯkɯr noun
mauvais conseils. 反面教育. See: znɯqatɯkɯr
qawɤr Variant: qawɯwɤr intransitive verb
directional: tɤ- s'ouvrir (champignon). 展开(菌子)【开反】.

tɤjmɤɣ to-qawɤr
蘑菇展开了
qawoʁ noun
grotte. 洞.
qawɯz noun
edelweiss. 火绒草.

qawɯz nɯ sɯjno kɯ-mbɯ-mbɤr ci ŋu, sɯjno ɯ-jwaʁ nɯ ra ɯ-rme kɯ-tu, kɯ-jaʁ kɯ-fse ci ŋu. ɯ-mɯntoʁ ɯ-jwaʁ ɯ-ru lonba ʑo kɯ-wɣrum ŋu, tɕe ɲɯ́-wɣ-sɯɣ-rom tɕe, tú-wɣ-rŋu, tɕe tɯ-ɕke ta-ʑa tɕe, pjɯ́-wɣ-nɤtar tɕe pɯ-ndɯβ tɕe srɯn kɯ-fse ɲɯ-ɤndɯndo ŋu tɕe, ɯnɯ qawɯz ŋu tɕe, tɕaʁmɤr tɤ́-wɣ-lɤt tɕe, ɯ-smi sɤ-mɟa ŋu. tɕaʁmɤr kɤ-lɤt tɕe, qawɯz tɯ-snaʁ cho qapi ni tɯ-tɯ-ndo kú-wɣ-βzu tɕe tɯ-jaʁ ntsi kɯ tɕaʁmɤr pjɯ́-wɣ-sɯ-lɤt tɕe, qapi cho qawɯz ni ndʑi-ɕnɤz nɯtɕu tɕaʁmɤr pjɯ́-wɣ-lɤt, tɕe qapi ɯ-taʁ smɯtɕɣom tu-ɬoʁ tɕe, qawɯz ɯ-taʁ smi nɯ tu-nɯt ŋu. kɯɕɯŋgɯ tɕe smi kɤ-sɯ-βzu nɯ tu-stu-nɯ pjɤ-ŋu, tham tɕe nɯ kɯ-ntɕhoz me.
火绒草是一种矮小的植物,叶子长有毛,有点厚。花、叶子和茎都是白色的。晒干了以后,干炒到开始焦黄时就用细条抽打,打细了以后就像棉花一样连在一起,这也是火绒草。打火镰时,是用来引火的东西。打火镰时,把燧石和一小块火绒草一起拿在手上另一只手拿着火镰,打在燧石和火绒草的一角,燧石上迸出火星,火绒草就会着火。过去取火就是这样的,现在没有人用这种方法了。
qaʑmbri noun
plante grimpante. 藤子.

qaʑmbri nɯ tɯ-mbri kɯ-fse kɯ-rɲɟɯ-rɲɟi tɕe ɯ-rtsɤɣ raŋri ɯ-mɯntoʁ cho ɯ-jwaʁ ku-ndzoʁ ŋu. ɯ-jwaʁ ɯ-mdoʁ ldʑaŋnaʁ ŋu. ɯ-mɯntoʁ tshanlaŋ kɯ-fse kɯ-qarŋe ŋu
藤子长得像绳子一样,很长,分节长叶开花。叶子呈深绿色,花像铃铛一样,呈黄色
qaʑo noun
Etym: gjaŋ. mouton. 绵羊.
qaʑolu noun
année du mouton. 羊年.
qɤr transitive verb
directional: thɯ- directional: nɯ- directional: tɤ- choisir. 挑选.

stoʁrɣi thɯ-qar-a
我选了胡豆种子

jaŋjy nɯ-qar-a
我选了土豆

pɯ-kɯ-tsɣi cho mɤ-kɯ-tsɣi nɯ-qar-a
我选出了没有烂的
See: sɤqɤrle See: nɯndzɤqɤr See: ʑɣɤqɤr
qɤt transitive verb
directional: nɯ- directional: pɯ- séparer. 分开.

mbro jla nɯ-qɤt
你把马和犏牛分开

a-mi nɯ-qat-a
我把脚分开了

a-kɤrme pɯ-qat-a
我分了头发

a-ŋga nɯ-qat-a
我把衣服解开了(由两边分)
Syn: sɤqɤrle See: ɴɢɤt See: tɤqɤt
qha transitive verb
directional: tɤ- directional: nɯ- s'énerver, détester. 生气;讨厌.

hajtsu qhe-a
我讨厌黑椒

jiɕqha nɯ kɯ nɯ ɲɯ-ti ɲɯ-qhe-a
那个人说了这个,我很讨厌

ɲɯ-ta-qha
我讨厌你

ma-tɤ-tɯ-qhe
你不要讨厌他

tɤrkoz pɯ-maʁ, ma-tɤ-tɯ-qhe
他不是故意的,你不要讨厌他

smi kɯ tɯ-ci ɲɯ-qhe
火讨厌水

khɯna kɯ lɯlu ɲɯ-qhe
狗讨厌猫

tɯ-ci kɤ-lɤt ɲɯ-qhe
他讨厌灌水

tɯ-ci ɕɯ-kɤ-ru ɲɯ-qhe
他讨厌去背水
Ant: nɯrga
qhajŋgɯ noun
voie d'eau du moulin. 磨坊引水槽.

qhajŋgɯ nɯ ɕoŋtɕa kɯ-wxti ʑo chɯ́-wɣ-phɯt tɕe chɯ́-wɣ-nɯrtaʁ chɯ́-wɣ-nɤrqhu tɕe ɯ-rqhioʁ chɯ́-wɣ-tɕɤt tɕe βɣa ɯ-lɤcu chɯ́-wɣ-tshoʁ tɕe ɯ-ŋgɯ tɯ-ci chɯ́-wɣ-sɯ-ɣe tɕe tɕhɯŋkhɤr ɯ-taʁ chɯ́-wɣ-sɯ-lɤt ɯ-spa ŋu
|fv qhajŋgɯ (是一种引水槽)。把一棵大树砍下,砍掉枝桠,刨去树皮然后挖一道槽,然后装在磨坊上,引水通过槽冲转水车。 qhajŋgɯ (是一种引水槽)。把一棵大树砍下,砍掉枝桠,刨去树皮然后挖一道槽,然后装在磨坊上,引水通过槽冲转水车。
qhaqhu noun
derrière la maison. 房子的后面. See: kha
qharu noun
regard en arrière. 回头. See: nɤqharu See: See: ru1
qhaχɕu noun
vantardise. 炫耀.

qhaχɕu ma-tɤ-tɯ-βze
你不要炫耀
See: rɯqhaχɕu See: nɯqhaχɕu
qhɤjmbaʁ noun
Rumex sp.. 酸模.

qhɤjmbaʁ nɯ kha ɯ-rkɯ ra tɯ-ɣli kɯ-dɤn ɣɯ sɤtɕha pɕoʁ tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-jwaʁ ɯ-tshɯɣa nɯ ŋɤnɯkɯmtsɯɣ cho naχtɕɯɣ, tɕeri qhɤjmbaʁ ɯ-jwaʁ nɯ mba ɯ-rme me, arŋi, qhɤjmbaʁ ɯ-ru tu-ɬoʁ tɕe, tɯ-rtsɤɣ tɕe ci ntsɯ ɯ-jwaʁ ku-ndzoʁ ŋu. ɯ-ru tɤ-ari ɯ-jija ɯ-jwaʁ tu-xtɕi ŋu. ɯ-ru ɯ-stɤt tɕe, ɯ-mɯntoʁ ɲɯ-lɤt. ɯ-mɯntoʁ aɣɯrnɯɕɯr. ɯʑo ɯ-ru nɯ kɯ-wxti nɯ tɯrme fsu jamar tu, nɯ maʁ nɤ tɤ-mthɤɣ fsu jamar ma me, paʁndza sna ma tɯrme kɤ-ndza mɤ-sna. ɯ-di mɤ-χɕɤβ. qhɤjmbaʁ li ci tɯ-tɯphu tu tɕe, kɯmaʁ ra naχtɕɯɣ tɕeri ɯ-jwaʁ rɲɟi cho jaʁ, mpɯ, tɯrme kɤ-ndza sna. ɯ-jwaʁ ɯ-sɤɣ-ndzoʁ nɯ tɕu ɯ-ru cho ɯ-pɤrthɤβ nɯ tɕu, tɯ-ci kɯ-fse kɯ-ɤrɤmtʂɯmtʂaj tu, ɯ-ru jpum tsa tɕe mpɯ.
酸模生长在房子旁边,肥料比较多的地方,叶子的形状和红青椒的相同,但是酸模的叶子比较薄,没有毛,是绿色的。|fv qhɤjmbaʁ 的茎上每一节都长叶子。随着茎的长高,叶子就变小。茎的顶端开花。花是淡红色的。茎可以长到一个人那么高,但一般的只长到人的腰部那么高。可以喂猪,人不能吃。味道不浓。还有一种|fv qhɤjmbaʁ ,其他(部分)和(前一种)一样,就是叶子比较长,比较厚,嫩,人可以吃。在茎上长叶子的部位之间,有一种粘液。茎粗而嫩。 qhɤjmbaʁ 的茎上每一节都长叶子。随着茎的长高,叶子就变小。茎的顶端开花。花是淡红色的。茎可以长到一个人那么高,但一般的只长到人的腰部那么高。可以喂猪,人不能吃。味道不浓。还有一种 qhɤjmbaʁ ,其他(部分)和(前一种)一样,就是叶子比较长,比较厚,嫩,人可以吃。在茎上长叶子的部位之间,有一种粘液。茎粗而嫩。
qhɤndɤpa numeral
dans trois ans. 三年以后.
qhɤndi numeral
dans trois jours. 大后天.
qhɤtɯɣ noun
bâton qui sert à caler la porte. 关上门后,在地上斜顶住门的木棒.
qhi stative verb
directional: tɤ- directional: thɯ-
difficile à dompter (cheval). 难以驯服的马.
insolent. 放肆.
qhinɤqhi ideophone.3
bruit d'essoufflement. 形容气喘吁吁的样子.

a-fkur ɲɯ-rʑi tɕe, qhjinɤqhji ʑo tɤ-tɯt-a pɯ-ra
因为我背的东西太重,所以有点气喘吁吁
Syn: χinɤχi
qhjɤβqhjɤβ ideophone.2
de couleur terne. 颜色不鲜艳.

tɤŋe qhjɤβqhjɤβ ci ɣɤʑu
(云多)太阳出不来
Syn: qhjiqhji
qhjiqhji ideophone.2
de couleur terne. 颜色不鲜艳.

tɕoχtsi ɯ-mdoʁ nɯ kɯ-qarŋe qhjiqhji ɲɯ-ŋu
桌子是淡黄色的

nɤ- diannao ɯ-mdoʁ kɯ-ɤrŋi qhjiqhji ɲɯ-ŋu
你电脑的颜色是淡蓝色的

a-ʑi ɲɯ-loʁ tɕe, a-rqo qhjiqhji ʑo ɲɯ-pa
我感到恶心,喉咙里很不舒服
Syn: qhjɤβqhjɤβ
qhlaʁ ideophone.1
disparaître d'un coup. 突然消失.

qhlaʁ ʑo to-ɕqhlɤt
突然间消失了
qhlɤβqhlɤβ ideophone.2
moyen, pas extrême (température, lumière etc). 形容温度、光等中等,不极端.

tɯ-mɯ kɯ-jɯm tɕi ɲɯ-maʁ, kɯ-lɯβ tɕi ɲɯ-maʁ, qhlɤβqhlɤβ ʑo ɲɯ-pa
天不晴也不阴,灰扑扑的

grisâtre. 灰扑扑的.
qhloŋ ideophone.1
plouf. 噗通(突然掉进水里的声音).

qhloŋ ʑo pjɤ-ɕqhlɤt
噗通一声就掉进水里了
qhloŋnɤloŋ ideophone.4
qhloŋqhloŋ ideophone.2
trouble (eau). 形容浑浊的样子.

tɯ-ci qhloŋqhloŋ ʑo ɲɯ-qarndɯm
水很浑浊的样子
qhlɯ noun
Etym: klu. naga. 龙;水神.

nɤʑo qhlɯ to-tɯ-sɤzmbrɯ-t
你惹了水神
qhlɯqhlu Variant: qhluqhlu ideophone.2
un peu laiteux. 形容带有一点乳白色的(液体).

tɤ-lu ci qhluqhlu tɤ-lat-a
我倒了一点点牛奶(茶水里只有一点乳白色)
qhoʁqhoʁ noun
lingot. 一块银子.
qhoʁsjɯβ noun
creux. 空心.
qhoχpa noun
organes. 内脏.
état d'esprit. 性情.
qhrɯt transitive verb
directional: tɤ- directional: nɯ- directional: _ gratter complètement. 刮干净.

tɯthɯ ta-qhrɯt
他刮了锅子

ɲɤ-k-ɤtɕaʁ-ci ɲɤ-qhrɯt
有东西粘上去了他就刮了

nɯ-qhrɯt-a
我刮了

nɯ-tɯ-qhrɯt
你刮了

tɤrcoʁ ra nɯ-qhrɯt
你把那些泥刮一下

tɤndɤr nɯ-qhrɯt-a
我把粉刺刮了一下

βʑɯ kɯ tɕoχtsi ɯ-taʁ kɯ-ɴqhi nɯ ɲɯ-ɤz-nɯ-qhrɯt
老鼠在啃桌子上的脏东西

faire complètement. 做得彻底.
qhuj noun
ce soir. 今天晚上(到了晚上就不能用这个词了).
qia transitive verb
directional: pɯ- directional: thɯ- déchirer, démolir. 拆(线).

nɤki tɤ-tɯ-mphɯr nɯ pɯ-qie
你把包了的东西拆开

nɤj tɤ-tɯ-mphɯr aj pjɯ-qie-a
我拆你包了的东西

tɤ-mphɯr-a nɯ pɯ-qia-t-a
我把包了的东西拆开

nɤ-ŋga thɯ-qie
你把(缝了的)衣服拆开

tɤ-tɯ-βzu-t nɯ pɯ-qie
你把做了的东西拆开

ɯ-kɤpjɤz tha-qia
他把辫子散开了
Syn: fɕɯɣ See: ɴɢia
qiaβ intransitive verb
directional: nɯ- amer. 苦.

ɲɯ-qiaβ
qioʁ intransitive verb
directional: lɤ- vomir. 呕吐.

lɤ-qioʁ-a
我吐了

ɲɯ-ngo-a tɕe lɤ-qioʁ-a
我病了就吐了

lo-tɯ-qioʁ
你吐了

tɤ-kɯ-nɯtɕhomba tɕe ɲɯ-kɯ-qioʁ
感冒的时候就会吐
Syn: mɯjphɤt See: tɯqioʁ
qlaqla ideophone.2
regard étonné, les yeux écarquillés. 形容惊奇的眼光,眼睛睁得很大的样子.

a-rŋa qlaqla ku-ru ɲɯ-ŋu
他把眼睛睁得很大,看着我的脸

ɯ-mɲaʁ qlaqla ʑo to-stu
他把眼睛睁得很大
qlɤβnɤqlɤβ ideophone.3

ɯ-mɲaʁ qlɤβnɤqlɤβ ɲɯ-ɤsɯ-stu
他眼睛一眨一眨的
qlɤβqlɤβ ideophone.2
les yeux ouverts. 形容眼睛睁开着的样子.

ɯ-mɲaʁ ɲɯ-ɲɟɯ qlɤβqlɤβ ʑo ɲɯ-pa
他眼睛睁得大大的

trouble. 形容水浑浊的样子.

cɯβloʁ nɯ kɯ-xtɕɯ-xtɕi ɲɯ-qarndɯm qlɤβqlɤβ
池塘的水有点浑浊
qloŋ - See: qhloŋ
qlɯβ ideophone.1
bruit d'un objet jeté dans l'eau. 形容东西跳到水里的声音.

tɯ-ci ɯ-ŋgɯ qlɯβ ʑo pa-βde
他啪哒一声扔到水里了

qlɯβ ʑo ka-tshi
咕噜一声就喝了
qlɯβnɤqlɯβ ideophone.3

qlɯβnɤqlɯβ ɲɯ-nɤŋkɯŋke
啪哒啪哒地走
See: ɕqlɯβnɤɕqlɯβ
qlɯqlɯ ideophone.2
les yeux écarquillés. 形容瞪着眼睛的样子.

qlɯqlɯ ʑo ku-ru ɲɯ-ŋu
他瞪着眼睛盯着他
See: ɕquɕqu See: ɕqhɯɕqhi
qlɯt transitive verb
directional: pɯ- rompre, casser. 折断(棍子).

si ɯ-rtaʁ pɯ-qlɯt-a
我把树折断了

jiɕqha qiche ɯ-taʁ chɤ-mbɣaʁ tɕe, ɯ-mi pjɤ-nɯqlɯt
他出了车祸,把脚弄断了

nɤ-mu nɯ ndʑu tɯ-ldʑa cinɤ ʑo a-mɤ-nɯ-tɯ-sɯ-qlɯt ra
你不要让你母亲做任何家务(连一个木棒都不要让她折断)
See: ɴɢlɯt
qoʁmɢlɤcit noun
faire son premier pas (enfant). 会走路(婴儿).

a-tɕɯ ɯ-qoʁmɢlɤcit pɯ-cha
我儿子会走路了
See: ɯ-qoʁ See: tɯ-mɢla See: cit
qra noun
femelle de yak. 母牦牛.
qraʁ transitive verb
directional: thɯ- directional: pɯ- déchirer. 撕.

nɤ-ŋga chɤ-tɯ-qraʁ
你把衣服撕破了

lɯlu kɯ pɯ́-wɣ-mɯrʁɯz-a tɕe a-jaʁ pjɤ-qraʁ
猫把我抓了一下,抓破了我的手
See:
qraʁ noun
soc. 铧头.

kɤ-ɕlu tɤ-mda tɕe mbɣo ɯ-pa qraʁ kɤ-tshoʁ ra
当要耕地的时候,要在犁头下面装好铧头
qrɤβqrɤβ ideophone.2
bariolé et disharmonieux. 形容驳杂,不好看的样子.

ɯ-muj ɯ-mdoʁ ɲɯ-ɤkhra ʑo qrɤβqrɤβ tɕe mɯ́j-mpɕɤr
它的羽毛颜色东一块西一块的,不好看
qrɤmɟoʁ noun
une espèce d'arbre. 乔木的一种.

qrɤmɟoʁ nɯ si kɯ-rkɯn tsa ci ŋu, mbro tsa ɲɯ-jpum mɤ-cha, ɯ-ru nɯ kɯ-ɣɯrni ŋu, ɯ-jwaʁ nɯ kɯ-tɕɤr tɕe kɯ-ɤmtɕoʁ tsa ci ŋu, ɯ-si nɯ kɯ-ndoʁ tsa ci mɤ-kɯ-ngɯt, ɯ-mɯntoʁ cho ɯ-mat ra me, sɤtɕha kɯ-mpja tu-ɬoʁ, sɤtɕha kɯ-ɣɤndʐo tu-ɬoʁ mɤ-cha.
|fv qrɤmɟoʁ 是罕见的树种,比较高但是长得不粗,树干是红色的,叶子细而尖,木质脆,不结实。既没有花也没有果实,生长在温暖的地方,寒冷的地方不能生长。 qrɤmɟoʁ 是罕见的树种,比较高但是长得不粗,树干是红色的,叶子细而尖,木质脆,不结实。既没有花也没有果实,生长在温暖的地方,寒冷的地方不能生长。
qrɤntshom noun
espèce d'arbrisseau. 灌木的一种.

qrɤntshom nɯ si ci ŋu, ɯ-jwaʁ ɯ-qhuchu nɯ ra tɯ-ɣndʑɤr ʑo kɯ-fse tu, ɯ-jwaʁ kɯ-zri tsa kɯ-ɤmtɕoʁ tsa ŋu, si mɤ-mbro cɯrmbɯ ɯ-ŋgɯ tsa tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-mɯntoʁ nɯ kɯ-ndɯ-ndɯβ kɯ-dɯ-dɤn kɯɕnom ʑo kɯ-fse ŋu. ɯ-mdoʁ nɯ kɯ-ɣɯrni tsa ŋu.
|fv qrɤntshom 是一种树,叶子背面有像面粉一样的东西,叶子有点长和有点尖,树不高,生长在石头较多的地方,花小而密,穗状,浅红色。 qrɤntshom 是一种树,叶子背面有像面粉一样的东西,叶子有点长和有点尖,树不高,生长在石头较多的地方,花小而密,穗状,浅红色。
qrɤz transitive verb
directional: thɯ- directional: pɯ- raser. 剃.

nɤ-ku pɯ-qrɤz
你剃一下头

tɤ-rme pɯ-qrɤz
你剃一下毛

ɯ-ku thɯ-qraz-a
我给他剃了头

a-mtɕhirme pɯ-nɯ-qraz-a
我剃了胡子
See: ɴɢrɤz
qro noun
pigeon. 鸽子.

qro nɯ pɣa ci ŋu, khro mɤ-wxti, pha ɯ-phoŋbu ʑo wɣrum ri ɯ-jme ɯ-ku ri kɯ-ɲaʁ tu, ɯ-mi qarŋe, tɤ-rɤku cho qajɯ tu-ndze ŋu, ftɕar tɕe tɯ-tɕha tɯ-tɕha ku-rɤʑi ɲɯ-ŋu, qartsɯ tɕe ɯ-ɣurʑa ʑo tɯtɯrca ku-rɤʑi ɲɯ-ŋu. kha ku-kɤ-nɤχsu ci ɣɤʑu, ɯʑo ku-kɯ-nɯ-rɤʑi nɯ ɣɤʑu tɕe praʁ pa wuma ʑo kɯ-mbro zɯ ku-rma ɲɯ-ŋu. ɯ-ɕa nɯ wuma ʑo smɤn ɲɯ-ŋu, ɯ-ku nɯ tɯ-ku kɯ-mŋɤm smɤn ɲɯ-ŋu, ɯ-se nɯ li tɯ-ku tɯ-kɤrnoʁ kɯ-mtɕɯr kɯ-phɤn ɲɯ-ŋu. qro tɤ-rɤku ndze ri wuma mɤ-ʁnɤt tɕe ɯ-kɯ-qha rkɯn. qro kɯ-nɯkhɤβɣa kɤ-ti tu tɕe, khɤxtu zɯ ku-zo tɕe, qro nɯ χcha tɯ-tɤxɯr ku-mtɕɯr, ʁe tɯ-tɤxɯr ku-mtɕɯr, tɕe ɯ-khɯkha, `kuku kuku' tu-ti ŋu. nɯ kɤntɕhɯ-ɣjɤn tu-fse ŋu.
鸽子是一种鸟,不是很大,身子是白的,但是尾巴末端有黑点,脚是黄色的,吃粮食和虫子。夏天,它们成对地生活,冬天数百只在一起。有的是人在家里喂的,有的是(在野外)自己生活的,栖息在很高的岩洞里。鸽子肉是一种药材,它的头可以治头疼病,血可以治头晕。虽然鸽子吃粮食,但是不是很厉害,讨厌它的人不多。有人也说鸽子会用手磨,因为着落在房背上的时候,就会向左转一圈,向右转一圈,同时又叫|fv kuku kuku ,这要重复很多次。 kuku kuku ,这要重复很多次。
qro noun
fourmi. 蚂蚁. See: nɯqro
qromkemdoʁ noun
Etym: mdog. violet. 紫色.
qroɲaʁ noun
petite fourmi. 小蚂蚁.
qrormbɯ noun
fourmilière. 蚂蚁巢.
qrorni noun
fourmi. 蚂蚁.
qrose noun
une espèce d'arbrisseau. 灌木的一种【酸酸泡儿】.

qrose nɯ si wuma mɤ-kɯ-mbro ci ŋu. ɯ-ru ɣɯrni, aɣɯrtɯrtaʁ, mɤ-jpum. ɯ-jwaʁ ɯ-βzɯr kɯmŋu kɯ-tu nɯ ŋu, ɯ-jwaʁ ɯ-taʁ ɯ-rme kɯ-fse kɯ-xtɕi tu ri, mɤ-rʁom. babɯ ɯ-jwaʁ sɤznɤ jndʐɤz. ɯ-mat nɯ thɯ-kɤ-ɣɯri kɯ-fse tɯ-tɤri tɯ-tɤri pjɤ-ɴqoʁ ŋu, tɕe ɯ-mat thɯ-tɯt kɯ-mɤku ɣɯrni, konla thɯ-tɯt tɕe ɲaʁ. ɲɯ́-wɣ-tɕɣaʁ tɕe, ɯ-ŋgɯ tɤ-se kɯ-fse ɲɯ-nɯɬoʁ ŋu. tú-wɣ-ndza tɕe wuma ʑo tɕur, tɤ-pɤtso ra rga-nɯ ma tɯrme kɯ-wxti ra kɤ-ndza mɤ-kɯ-cha.
酸酸泡儿是长得不高的一种树。树干是红色的,长很多枝条,不粗。叶子有五个角,叶上有毛,但不粗糙。比|fv babɯ 的叶子大。果实像穿起来的,一串一串地挂在枝上。果实开始成熟时,是红色,完全成熟时,是黑色的,把它捏破时,里面会流出血一样的液体。吃起来很酸,小孩子喜欢吃,但大人不敢吃。 babɯ 的叶子大。果实像穿起来的,一串一串地挂在枝上。果实开始成熟时,是红色,完全成熟时,是黑色的,把它捏破时,里面会流出血一样的液体。吃起来很酸,小孩子喜欢吃,但大人不敢吃。
qrotsoʁ noun
une plante. 植物的一种.

qrotsoʁ nɯ sɯjno kɯ-xtɕɯ-xtɕi ci ŋu, ɯ-ku nɯ kɯ-ɤrŋi ŋgɯz kɯ-ɲaʁ ci ŋu, ɯ-mɯntoʁ wɣrum, ɯ-mɯntoʁ nɯ ɯ-jwaʁ rca ri ku-ndzoʁ ŋu, ɯ-ru xtshɯm, ɯ-jwaʁ cho aɣɯmdoʁ, ɯ-qa nɯ kɯ-ɤɣrɤɣrum ci ɲɯ-ŋu, ɯ-tshɯɣa nɯ ou tsa fse, wuma ʑo ndoʁ. mɤ-sɤndɤɣ ri ɯ-kɯ-ndza me.
|fv qrotsoʁ 是一种小草。苗是深绿色的,花是白色的,花和叶子长在一起,茎很细,颜色和叶子一样,根很白,形状和藕一样,很脆。没有毒性但是没有人吃。 qrotsoʁ 是一种小草。苗是深绿色的,花是白色的,花和叶子长在一起,茎很细,颜色和叶子一样,根很白,形状和藕一样,很脆。没有毒性但是没有人吃。
qru transitive verb
directional: tɤ- directional: _ accueillir, aller chercher. 迎接.

tɤ-kɯ-qru-a
你接了我

a-rʑaβ ɕ-tɤ-qru-t-a
我娶了妻子

tɤ-pɤtso ɕ-tɤ-qru-t-a
我去接了孩子

ndʐuwa ɕ-tɤ-qru-t-a
我去接了客人

ɯ-rʑaβ ja-qru
他娶了妻子

ɯʑo kɯ ``a-ɣɯ-jɤ-kɯ-qru-a ra" ɲɯ-ti
他要求我接他(直译:他说“你要来接我”)
See: nɯqru
qrubu noun
coquillage. 贝壳.
qrɯ transitive verb
directional: pɯ- casser. 捣碎.

khɯtsa pa-qrɯ
他把碗打破了

phoŋ pa-qrɯ
他把瓶子打破了

cupa pa-qrɯ
他把石板打破了

directional: nɯ- tailler (habit). 裁(衣服).

tɯ-ŋga na-qrɯ
他裁了衣服

aʑo tɯ-ŋga ɲɯ-qri-a
我裁衣服
See: ɴɢrɯ
qrɯnqrɯn ideophone.2
dont les bandes sont très claires. 形容花纹、纹路清晰.

kɯrtsɤɣ ɲɯ-ɤkhra qrɯnqrɯn
豹子的花纹很清晰
qrɯt ideophone.1
regard furtif. 瞟一眼.

pjɯ-rɤrɤt ɯ-khɯkha, qrɯt ntsɯ ku-ru ɲɯ-ŋu
他一边写一边朝这里瞟
qur transitive verb
directional: tɤ- aider. 帮助.

tɤ-qur-a
我帮了他

tɤ́-wɣ-qur-a
他帮了我

ɣɯ-tɤ́-wɣ-qur-a
他来帮我了

ɕ-pɯ-qur-tɕi
我们去帮他了

tɤ-kɯ-qur-a
你帮了我

tɤ́-wɣ-qur-a tɕe, jɤ-scɤt-tɕi
他帮了我,我们俩一起搬了

tɤ-scoz kɤ-rɤt tɤ́-wɣ-qur-a
他帮我写信了

ɯʑo kɯ ``a-ɣɯ-jɤ-kɯ-qur-a ra" ɲɯ-ti
他要求我帮他(直译:他说“你要帮我”)
qurɣa transitive verb
directional: tɤ- aider. 帮助.

tɤ-qurɣa-t-a
我帮了他
See: qur
qusput noun
coucou. 杜鹃【布谷鸟】.

qusput nɯ pɣa ci ŋu, khro mɤ-wxti, ɯ-phoŋbu nɯ ra kɯ-pɣi ci ŋu, ɯ-mtsioʁ ɲaʁ, ɯ-jme rɲɟi tsa, phaʁzla sqaptɯɣ tɕe ju-ɣi ŋu, tɕe ``phaʁzla sqaptɯɣ tɕe mɯ-mɤ-jɤ-azɣɯt-a nɤ pɯ-si-a ra ŋu" tu-ti ɲɯ-ŋgrɤl, qusput tɤ-mbri tɕe ɯ-jme kundi ju-sɯxɕe pɯ-pɯ-ŋu nɤ, ɣɯjpa taχpa nɤkɤro kɤ-ti ɲɯ-ŋu, qusput tɤ-mbri tɕe ɯ-jme taʁki tu-sɯ-khɤt pɯ-pɯ-ŋu nɤ taχpa wuma ʑo pe tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋgrɤl ma kundi ku-ɕe tɕe tɤtɤɣ ɯ-mŋu fsu ma me tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋu, taʁki tu-βze pɯ-pɯ-ŋu nɤ tɤtɤɣ pjɯ-ɣnde ŋu tu-kɯ-ti ɲɯ-ŋu.
杜鹃是一种鸟,长得不大,身子是灰色的,嘴是黑色的,尾巴有点长。它五月十一号就到(开始叫),据说“如果我五月十一号还没有到的话,那就是我死了的兆头”。杜鹃叫的时候,如果把尾巴左右摆动,今年的庄稼收成基本可以,如果是上下摆动的话今年的收成特别好,因为如果尾巴左右摆动的话就说明粮食只能装到柜子的口边,如果是上下摆动的话,就说明它在把柜子里的粮食捶得很紧(粮食柜很满)。
qusputmbro noun
libellule. 蜻蜓.
qɯmdroŋ noun
oie sauvage. 大雁.

qɯmdroŋ nɯ pɣa wuma ʑo kɯ-wxti, ɯ-mke kɯ-zɯ-zri ci ŋu, ɯ-mdoʁ kɯ-pɣi tsa ŋu, ɯ-ro ra kɯ-wɣrum ɣɤʑu. qartsɯ tɕe athi pɕoʁ chɯ-ɕe-nɯ, ftɕar tɕe alo mbroχpa pɕoʁ lu-ɕe-nɯ ɲɯ-ŋu, tɕe tɯtɯrca ʁɟa ʑo ɣnɤsqi ro jamar tu-ŋke-nɯ ɲɯ-ŋu. tɯ-tɯ-rdoʁ a-nɯ-nɯ-βde tɕe, nɯ pjɯ-nɯkɯlu tɕe kɤ-nɯɕe mɯ-ɲɯ-cha tɕe ɯ-zda nɯ kɯ kɤ-ɕar ɯ-xɕɤt kɯ ɯ-ʁar ndzom tu-rɤspɯ ʑo ɲɯ-ŋgrɤl.
大雁是一种比较大的鸟,颈很长,带有灰色,胸部是白色的。冬天,它们飞往南方,夏天就飞往北方的牧区,二十多只成群飞行。如果有只掉队了,迷失了方向,就回不去了,它的伴侣会用尽全力地找它,一直到翅膀化脓了还在找。
qɯqli ideophone.2
qui a les yeux grand ouverts. 形容眼睛睁得很大的样子.

qala kɯ ɯ-mɲaʁ qɯqli ʑo to-stu
兔子把眼睛睁得很大

jiɕqha nɯ kɯ ɯ-mɲaʁ qɯqli ʑo to-stu
他把眼睛睁得很大
See: ɴɢɯɴɢli
Back to top
Corpus and dictionaries compiled with ANR funding.