japhug
Index ɕ
ɕa
ɕaβ
ɕaβ
ɕamɤr
ɕaɲaʁ
ɕaŋ
ɕaŋβli
ɕaŋdi
ɕaŋkɯ
ɕaŋlo
ɕaŋpa
ɕaŋpɕi
ɕaŋpin
ɕaŋtaʁ
ɕaŋthi
ɕaŋtoʁ
ɕaŋɯ
ɕaqajɯ
ɕar
ɕaʁja
ɕaʁwɯ
ɕaχpu
ɕe
ɕe
ɕe
ɕe
ɕe
ɕɤci
ɕɤfɕo
ɕɤɣ
ɕɤɣ
ɕɤɣpɣa
ɕɤɣrum
ɕɤjaʁ
ɕɤkhe
ɕɤkhoz
ɕɤkhrɯ
ɕɤku
ɕɤldʐa
ɕɤltɕhɯz
ɕɤltsaʁ
ɕɤmcɤthoʁ
ɕɤmi
ɕɤmiɕtʂɤt
ɕɤmiŋoʁ
ɕɤmloʁ
ɕɤmscoʁ
ɕɤmtshoʁ
ɕɤmɯɣdɯ
ɕɤnthɤβ
ɕɤntsɯt
ɕɤŋi
ɕɤr
ɕɤrɤɕa
ɕɤrkha
ɕɤrkha
ɕɤrkha,ɴɢraʁ
ɕɤrma
ɕɤrmasŋi
ɕɤrna
ɕɤrɯ
ɕɤrwa
ɕɤrzaŋ
ɕɤsca
ɕɤt
ɕɤwɤr
ɕɤχcɤl
ɕɣaʁɕɣaʁ
ɕɣɤχa
ɕɣɤz
ɕico
ɕintɕhi
ɕirʁaʁ
ɕkala
ɕkatmbri
ɕke
ɕkɤbɯ
ɕkɤfkri
ɕkɤɣɕkɤɣ
ɕkɤɣnɤɕkɤɣ
ɕkɤkhe
ɕkɤkɯm
ɕkɤɲcɣa
ɕkɤphɤr
ɕkɤpja
ɕkɤrnɤɕkɤr
ɕkɤrɯ
ɕkɤtho
ɕkɤtshoŋ
ɕkɤtɯm
ɕkɤzoŋzoŋ
ɕkho
ɕkliɕkli
ɕklɯɣ
ɕklɯɣɕklɯɣ
ɕkom
ɕkrɤɣɕkrɤɣ
ɕkrɤz
ɕkrɯɣɕkrɯɣ
ɕku
ɕkɯβɕkɯβ
ɕkɯβnɤɕkɯβ
ɕkɯt
ɕlaŋɕlaŋ
ɕlaʁ
ɕlaʁnɤɕlaʁ
ɕliɕli
ɕlu
ɕlɯɣ
ɕmi
ɕmɯɣ
ɕnaβndʑɣi
ɕnat
ɕnɤcat
ɕnɤku
ɕnɤloʁ
ɕnɤri
ɕnɤsti
ɕnɤto
ɕnɤtoʁrɯ
ɕnɤxsɯr
ɕnoʁɕnoʁ
ɕnoʁnɤɕnoʁ
ɕnɯɣnɤlɯɣ
ɕɲɯɣ
ɕŋaʁɕŋaʁ
ɕŋaʁɕŋaʁ
ɕŋɤr
ɕŋiɕŋi
ɕŋoʁɕŋoʁ
ɕo
ɕom
ɕom
ɕommbri
ɕomnaʁ
ɕomskrɯt
ɕomthɯ
ɕoŋβzu
ɕoŋphu
ɕoŋtɕa
ɕoʁ
ɕoʁɕɣa
ɕoʁɕoʁ
ɕoʁmboʁ
ɕoʁɲaʁ
ɕoχpi
ɕpaʁ
ɕpɤr
ɕpɤrɕpɤr
ɕpɤrnɤlɤr
ɕpɤtnɤɕpɤt
ɕpɣo
ɕpɣowoʁ
ɕphɤβɕphɤβ
ɕphɤɕphɤt
ɕphɤɣnɤɕphɤɣ
ɕphɤrɕphɤr
ɕphɤt
ɕphɣo
ɕphɯɣɕphɯɣ
ɕphɯɣnɤɕphɯɣ
ɕplaɕpla
ɕploʁɕploʁ
ɕpɯt
ɕqɤjɤr
ɕqɤnɕqɤn
ɕqɤt
ɕqhaloʁ
ɕqhlɤt
ɕqhɯɕqhi
ɕqlɤβɕqlɤβ
ɕqlɯβnɤɕqlɯβ
ɕqraʁ
ɕquɕqu
ɕqudoŋ
ɕquwa
ɕri
ɕri
ɕʁɯznɤɕʁɯz
ɕte
ɕthrɤβɕthrɤβ
ɕthɯz
ɕtraŋɕtraŋ
ɕtraŋnɤɕtraŋ
ɕtrɤβɕtrɤβ
ɕtriɕtri
ɕtrɯŋɯɕtraŋi
ɕtʂaŋɕtʂaŋ
ɕtʂaŋnɤɕtʂaŋ
ɕtʂaŋnɤlaŋ
ɕtʂat
ɕtʂo
ɕtʂɯ
ɕtʂɯɣɕtʂɯɣ
ɕtʂɯɣnɤɕtʂɯɣ
ɕu
ɕur
ɕɯ
ɕɯchapaja
ɕɯfka
ɕɯfka
ɕɯfkaβ
ɕɯfkaβ
ɕɯftaʁ
ɕɯftɯɣ
ɕɯɣɕɯɣ
ɕɯɣmu
ɕɯɣra
ɕɯjaʁ
ɕɯkhuj
ɕɯm
ɕɯmbɣom
ɕɯmɕɯm
ɕɯmɤɕɯ
ɕɯmɤɕɯ
ɕɯmnɤm
ɕɯmɲatsa
ɕɯmŋɤm
ɕɯmthu
ɕɯmthuspoʁ
ɕɯmɯma
ɕɯmɯmi
ɕɯngo
ɕɯnŋo
ɕɯntaβ
ɕɯntaβ
ɕɯŋarɯra
ɕɯŋɕɯŋ
ɕɯŋgɯ
ɕɯŋgɯ
ɕɯŋgɯ
ɕɯŋgɯmɯr
ɕɯŋke
ɕɯŋke
ɕɯɴqoʁ
ɕɯphɣo
ɕɯrɕɯr
ɕɯrdɯm
ɕɯrga
ɕɯrŋgɯ
ɕɯrŋo
ɕɯrɴɢo
ɕɯrʁom
ɕɯwa
ɕɯxtɯ
ɕɯxtɯrɟɤxtsa
ɕa noun
Etym: ɕa. viande crue. 生肉.
ɕaβ transitive verb
directional: jɤ- rattraper. 赶上;追上.

jɤ-ɕaβ-a, jɤ-tɯ-ɕaβ, ja-ɕaβ
我追上了他,你追上了他,他追上了他

a-wɯ a-wi ra mɯ-tɤ-ɕaβ-a
我们出生的时候我的爷爷奶奶已经去世了
ɕaβ stative verb
être assez long. 够长(可以连接起来).

tɤ-ri ɲɯ-ɕaβ
线够长

tɯmbri ɲɯ-ɕaβ
绳子够长

ɯ-tɯ-rɲɟi ɲɯ-ɕaβ
够长
ɕamɤr noun
une espèce de cerf. 一种鹿.
ɕaɲaʁ noun
une espèce de cerf. 一种黑色的鹿.
ɕaŋ stative verb
directional: tɤ- vieillir (corne d'un cerf). 老(鹿角).

ɯ-ʁrɯ to-ɕaŋ
它的角老了
ɕaŋβli noun
Etym: ɕiŋ. pousse d'arbre. 树苗. See: tɯβli
ɕaŋdi adverb
d'ici jusqu'à là-bas. 从这边直到那边(西边).
ɕaŋkɯ adverb
d'ici jusqu'à là-bas. 从这边直到那边(东边).

ki ɕaŋdi mbarkhom sɤtɕha ŋu, ki ɕaŋkɯ tɕɯχtsi sɤtɕha ŋu
从这里到边就是马尔康的地区,这里到那边就是卓克基的地区
ɕaŋlo adverb
place des anciens, au sud. 老年人坐的地方;往南方.
d'ici vers l'amont. 从这里一直往上游.
ɕaŋpa noun
d'ici jusqu'en bas. 从这里一直往下.
ɕaŋpɕi postposition
Etym: pʰʲis. à partir de ce moment. 从那以后.
ɕaŋpin noun
bord des habits tibétains. (女式藏装)缝在外面的吊边.
ɕaŋtaʁ adverb
au plus. 最多.

tɯ-sŋi tɯ-ɣjɤn ɕaŋtaʁ smɤn kɤ-ndza mɯ́j-ra
一天不要吃药超过一次
ɕaŋthi adverb
d'ici vers l'aval. 从这里一直往上游.
ɕaŋtoʁ noun
Etym: ɕiŋ.tog. fruit. 果子.
arbre fruitier. 果树. Syn: sɯmat
ɕaŋɯ noun
Etym: ɕʷa.ŋu. période de chaleur des cerfs. 鹿的发情期.
ɕaqajɯ noun
asticot. 蛆. See: ɕa See: qajɯ
ɕar transitive verb
directional: nɯ- directional: pɯ- chercher. 寻找.

na-ɕar
他找了

kɯki kɯ-fse kɯ-pe kɤ-ɕar me
找不到这么好的

a-laχtɕha nɯ-nɯ-βde-t-a nɯ kɤ-ɕar mtam-a
我会找到我丢失的东西

nɯ-ɕar-a tɕe pɯ-mto-t-a
我找到了
ɕaʁja interjection
bien fait (pour lui). 活该.
ɕaʁwɯ noun
navet séché. 干了的芜菁根.
ɕaχpu noun
Etym: ɕag.po. ami. 朋友.

a-ɕaχpu ŋu
是我的朋友
ɕe intransitive verb
ɕe intransitive verb
ɕe intransitive verb
ɕe intransitive verb
ɕe intransitive verb
directional: _ past stem: ari construction: participe sujet
aller. 去.

jɤ-ari-a, jɤ-ari
我走了,他走了

kha tu-ɕe-a ŋu
我在回家的路上

directional: lɤ- entrer. 进去.

kɯm tu-ci-a tɕe kha ɯ-ŋgɯ lɤ-ari-a tɕe a-pɯ-ŋu
我开门,进了门再说

a-mɲaʁ ɯ-ŋgɯ thɯci ko-ɕe
我眼睛里进了什么东西

directional: thɯ- sortir. 出去.

tɯ-ɕna ɯ-ŋgɯ ri tɯ-skɤt chɯ-ɕe ɲɯ-ra
这个音要从鼻子发出来

directional: thɯ- couler. 流(水).

tɯ-ci chɯ-ɕe ɲɯ-ŋu
水在流淌

directional: _ être (aligné, étendu) le long de. 排过去.

tɤrɲɟo nɯ jɯɣi ʁɟa ʑo ku-ɕe ɲɯ-ŋu
架子上排过去的全都是书

directional: nɯ- se passer (temps). 过(时间).

kɯmŋu-xpa ɲɤ-ɕe
过了五年
See: ari See: See: tɯ-sɯm,ɕe See: tɯ-sroʁ,ɕe See: tɯ-βri,ɕe
ɕɤci noun
soupe. 汤. See: ɕa See: tɯ-ci
ɕɤfɕo Variant: ɕɤxɕo adverb
ces derniers jours. 这几天.
ɕɤɣ stative verb
directional: tɤ- nouveau. 新.

jiɕqha laχtɕha ɲɯ-ɕɤɣ
那个东西是新的
Ant: mbe
ɕɤɣ noun
Etym: ɕug. genévrier. 柏树.

ɕɤɣ nɯ si kɯ-jpum kɯ-mbro ci ŋu, ɯ-ru nɯ tɯrgi sthɯci mɤ-jpum, mɤ-mbro, ɯ-rtaʁ nɯ tɯrgi ɯ-rtaʁ sɤznɤ jpum cho rɲɟi, taʁ tɤ-ari ɯ-jija tu-xtɯt ŋu, ɕɤɣ tɯrgi sɤznɤ ɯ-rtaʁ dɤn, ɯ-jwaʁ nɯ alɯlju, aɣɯrtɯrtaʁ, ɯ-mdoʁ nɯ ldʑaŋsɤr ŋu. ɕɤɣ ɣɯ ɯ-ru nɯ li tɤrɤm wuma ʑo kɯ-ʑru kɤ-sɯ-pa ŋu ma ɯ-rɯmu tu, ɯ-mdoʁ mpɕɤr, ɕɤɣ tɯ-phɯ tɕu ɕoŋtɕa lɤβdɤlɤŋu-rzɯɣ ma kɤ-ʁndzɤr mɤ-rtaʁ. ɯ-jwaʁ nɯ tɤ-fsaŋ spa stu kɯ-ʑru ŋu, pjɯ́-wɣ-tɕɤβ tɕe, ɯ-dɯχɯn wuma mɯm. ɯ-rqhu rɕɯrɕɯβ ʑo pa, aɣɯrnɯɕɯr. qartsɯmɤftɕar ɯ-mdoʁ ɲɯ-nɤsci mɤ-cha.
柏树是长得又粗又高的树种,树干没有杉树那么粗和高,枝桠比杉树的要粗和长,枝桠越是长在上面,就越短。柏树的枝桠比杉树的要多,叶子是圆柱形的,长很多枝桠,是淡绿色的,柏树也是制造木板的好材料,有条纹,颜色很美观。一棵柏树只能锯成四五节木料。叶子是烧香的最好的材料,烧了味道很香,树皮很粗,带有一点红色。颜色一年四季都不会变。
See: nɯɕɤɣ
ɕɤɣpɣa noun
Turdus sp. (rubrocanus, kessleri). 鸫. See: ɕɤɣ2 See: pɣa
ɕɤɣrum Variant: ɕoʁɣrum noun
espèce de sarrasin. 甜荞. See: ɕoʁ See: wɣrum
ɕɤjaʁ noun
viande des membres antérieurs. 牲畜前腿的肉. See: ɕa See:
ɕɤkhe noun
viande maigre. 瘦肉.
ɕɤkhoz noun
sac que l'on porte en bandoulière. 挎包. Ant: phɯrkhɯɣ
ɕɤkhrɯ noun
viande séchée. 牛肉干. See: ɕa See:
ɕɤku noun
tête coupée. 被砍掉的头.

paʁ ɯ-ɕɤku
(被砍掉的)猪头

ɕɤku ɯ-ɕki ɕɤrna
对着头说耳朵的坏话(打草惊蛇)
See: See: ɕɤjaʁ See: ɕɤmi See:
ɕɤldʐa noun
viande sanglante. 血淋淋的肉块.

ɯ-mɲaʁ ɯ-ŋgɯ ɕɤldʐa kɯ-fse ko-ɣi
他眼睛发红(几乎看不到眼珠)
ɕɤltɕhɯz noun
peler à la base des ongles. 指甲的底部脱皮.
ɕɤltsaʁ noun
habit d'homme en cuir. 皮袄(男生穿).

tɯ-rcu ɕɤltsaʁ
皮袄
ɕɤmcɤthoʁ noun
nom de lieu. 龙头滩.
ɕɤmi noun
viande des membres postérieurs. 牲畜后腿的肉. See: ɕa See: tɯ-mi
ɕɤmiɕtʂɤt noun
crochet utilisé pour accrocher la viande cuite. 专门用来钩住熟肉的铁钩. See: ɕom1
ɕɤmiŋoʁ noun
crochet de cheminée. 火钩. Syn: smɯʁjoʁ See: ɕom1 See:
ɕɤmloʁ noun
heurtoir. 门环.

ɕɤmloʁ nɯ ko-ndo tɕe kɯm lo-nɤrkhɯrkhɯβ
他用门环敲门
See:
ɕɤmscoʁ noun
mors. 马嚼子. See: ɕom1 See: scoʁ
ɕɤmtshoʁ noun
clou en fer. 铁钉.
ɕɤmɯɣdɯ noun
arme à feu. 枪. See: ɕom1
ɕɤnthɤβ noun
robe de moine. 和尚服装的一种,穿在腰上.
ɕɤntsɯt noun
habit de femme en tissu. 布;呢子制成的女装.
ɕɤŋi noun
viande crue. 生肉.
ɕɤr noun
soir. 晚上.
ɕɤrɤɕa noun
viande du ventre du cochon. 猪的肚皮的内层肉.
ɕɤrkha noun
aube. 黎明.

ɕɤrkha ɲɤ-ɴɢraʁ
已经破晓了
See: ɕɤrkha,ɴɢraʁ
ɕɤrkha noun
ɕɤrkha,ɴɢraʁ -
directional: nɯ- percer, se lever (aube). 破晓.

ɕɤrkha ɲɤ-ɴɢraʁ
破晓了
ɕɤrma noun
brigand. 土匪.
ɕɤrmasŋi adverb
le jour et la nuit. 日夜. See: ɕɤr See: tɯ-sŋi
ɕɤrna noun
oreille coupée. 被砍掉的耳朵.

paʁ ɯ-ɕɤrna
被砍掉的猪耳朵
See: ɕɤku See: ɕɤjaʁ See: ɕɤmi See: tɯ-rna
ɕɤrɯ noun
os. 骨头.
ɕɤrwa noun
Etym: ɕar.pa. musulman. 回族.
ɕɤrzaŋ noun
casserole en cuivre. 铜锅.
ɕɤsca noun
cerf (mâle), bovidé de couleur noire dont le milieu du corps est blanc. 公鹿;全身黑色、腰白色的牛.
ɕɤt intransitive verb
directional: nɯ- s'habituer. 习惯.

kɯki aʑo ɕat-a, tɯ-ɕɤt, ɯʑo ɕɤt
我习惯这个,你习惯,他习惯

ɯʑo ɲɤ-ɕɤt, ɯʑo nɯ-ɕɤt
他习惯了

tɯ-ŋga kɤ-ŋga nɯ kɤ-ɕɤt ci tu wo
(人)穿衣服是有(自己的)习惯的

ɯʑo tɯ-ŋga kɯ-jaʁ kɤ-ŋga ɲɤ-ɕɤt
他习惯穿很厚的衣服

aʑo tɯcɯrqɯ kɤ-tshi nɯ-ɕat-a
我习惯喝冷水
ɕɤwɤr noun
conjonctivite. 结膜炎.
ɕɤχcɤl noun
minuit. 半夜. See: ɕɤr See: ɯ-χcɤl
ɕɣaʁɕɣaʁ ideophone.2
pointus et brillants (crocs). 形容獠牙等尖而光滑的样子.

ɯ-ndzɣi ɕɣaʁɕɣaʁ ʑo pa
它的獠牙又尖又光滑
ɕɣɤχa noun
auquel il manque une dent. 少了一颗牙齿的(人). See: tɯ-ɕɣa See: aχa
ɕɣɤz transitive verb
directional: jɤ- rendre. 还东西;退回.

ɯʑo kɯ ja-ɕɣɤz
他还了

kɯki mɯ́j-ra tɕe, kɤ-ɕɣɤz ɲɯ-ra
不再需要的话请还(给我)

nɯ-kɯ-ɕɣaz-a
你还给我了
Syn: fsɯɣ
ɕico noun
plastique. 塑料.
ɕintɕhi noun
Etym: fn:星期. jour de repos. (放的)假.

jisŋi a-ɕintɕhi ŋu
我今天放假
ɕirʁaʁ noun
une espèce de champignon. 青冈菌.

ɕirʁaʁ nɯ ɕkrɤz kɯ-xtɕi tsa ɯ-ŋgɯ tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-mgɯrqhu ɣɯrni ɯ-pa cho ɯ-ru nɯ ra wɣrum, kɤ-ndza mɯm, kɯ-xtɕɯ-xtɕi qiaβ
青冈菌生长在比较矮小的青冈树林里,背面粉红色,下部和菌柄白色。好吃,略苦。
ɕkala noun
boiteux. 跛子. Syn: ʑɤwu See: aɕkala
ɕkatmbri noun
corde pour attacher les marchandises. 绑驮子用的绳子. See: tɯ-ɕkat See: tɯmbri
ɕke intransitive verb
directional: pɯ-
brûler. 烫;被烫到.

pɯ-ɕke-a, pɯ-ɕke
我(被)烫到了,他(被)烫到了

tɯcila pjɤ-lwoʁ tɕe pjɤ-ɕke
把滚烫的水洒了一地,烫到了

a-jaʁ pɯ-ɕke
我烫伤了手

importante (affaire). 重要(事情).

jiɕqha nɯ kɯ-ɕke ci ɲɯ-ŋu (=kɯ-ʁzi)
这件事情很重要
See: sɤɕke1 See: sɤɕke2 See: nɤsɤɕke See: ʑɣɤsɤɕke See: sɯɕke
ɕkɤbɯ noun
pain aux poireaux. 韭菜的包子. See: ɕku
ɕkɤfkri noun
sauce à l'air. 大蒜沾水. See: ɕku
ɕkɤɣɕkɤɣ ideophone.2
grand, maigre et bossu. 形容又高又瘦又驼背的样子. Syn: ʑgɤβʑgɤβ
ɕkɤɣnɤɕkɤɣ ideophone.3
en saccade. 一震一震.

ɕkɤɣnɤɕkɤɣ pa-xtsɯ
他一震一震地砸了

ɯ-mi ɲɯ-mŋɤm tɕe, ɕkɤɣnɤɕkɤɣ kɤ-anɯri
他脚很痛,蹒跚地回去了
See: ɣɤɕkɤɣɕkɤɣ
ɕkɤkhe noun
oignon. 葱.

ɕkɤkhe nɯ praʁ kɯ-fse kɯ-tu tsa ɣɯ sɤtɕha tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-qa jpum tsa ɲɯ-βze cha, ɯ-rqhu kɤntɕhɯ ʑo tu, ɯ-jwaʁ nɯ kɯ-ɤlɯlju tɕe qhoʁsjɯβ ŋu ri nɤrko, ɯ-tho tu, ɯ-mɯntoʁ kɯ-ɤrŋi ɲɯ-lɤt ŋu. kɤ-ndza mɯm.
|fv ɕkɤkhe 生长在岩石一样石头比较多的山上,根粗,有多层皮,叶子也是圆柱形的、空心的,但很结实。有花梗,开蓝色的花。好吃。 ɕkɤkhe 生长在岩石一样石头比较多的山上,根粗,有多层皮,叶子也是圆柱形的、空心的,但很结实。有花梗,开蓝色的花。好吃。
See: ɕku
ɕkɤkɯm noun
jardin. 菜园. See: ɕku
ɕkɤɲcɣa noun
poireau sauvage. 野韭菜.

ɕkɤɲcɣa nɯ ɯ-mdoʁ kɯ-pɣi tsa ŋu, ɯ-qa ɯ-zrɤm sɤɣ-ndzoʁ nɯ ɯ-rqhu tu jpum, ɯ-jwaʁ kɯ-jaʁ tɕe, tu-ŋgɤɣ tɕe, tɯ-ɲcɣa ɯ-tshɯɣa fse. ɯ-χcɤl ɯ-spjɯŋ tɤ-ɣe tɕe, ɯ-kɤχcɤl ɲɯ-rɯmɯntoʁ ŋu. ɯ-mɯntoʁ nɯ ɕkɤzoŋzoŋ rmi, li ɕkɤtho rmi. kɤ-ndza sna, ɯ-di mɯm.
ɕkɤɲcɣa 呈灰色,长根的部位有硬皮。根略粗。叶子厚而弯,形似镰刀(|fv tɯɲcɣa )。中间长主心干,顶端开花。花叫做|fv ɕkɤzoŋzoŋ ,也叫做|fv ɕkɤtho 。可食用,好吃。 tɯɲcɣa )。中间长主心干,顶端开花。花叫做 ɕkɤzoŋzoŋ ,也叫做 ɕkɤtho 。可食用,好吃。
See: ɕku See: tɯɲcɣa
ɕkɤphɤr noun
poireau sauvage. 鹿耳韭.

ɕkɤphɤr nɯ mbraj, sɤjku, tɯrgi kɯ-mbro ɯ-ŋgɯ tu-ɬoʁ ŋu. ɯ-qa ɣɯ ɯ-rqhu kɤntɕhɯ-tɤlɤβ ʑo tu, ɯ-ru me, ɯ-jwaʁ ʁnɯ-mpɕar ma me, ɯ-χcɤl ri ɯ-tho tu-ɬoʁ tɕe, lonba χsɯ-ldʑa ma tu-kɯ-ɬoʁ me. ɯ-jwaʁ nɯ qartshaz ɣɯ ɯ-rna ɯ-tshɯɣa fse, kɯ-ɤrtɯm kɯ-rɲɟi tɕe lu-kɯ-ɤkɤmtɕoʁ ŋu, ɯ-jwaʁ nɯ mpɕu, mpɯ, tsuku kɯ ɕkɤphɤr tu-ti-nɯ ŋu, tsuku kɯ ɕkɤjwaʁ tu-ti-nɯ ŋu. kɤ-ndza mɯm.
|fv ɕkɤphɤr 生长在树高较高的红桦、白桦或杉树林里。根长有多层皮,没有茎,只有两片叶子。中间长花梗,总共只有三根。叶子形状像鹿的耳朵,椭圆形,顶部尖。叶子光滑、嫩。有的人叫|fv ɕkɤphɤr ,有的人叫|fv ɕkɤjwaʁ 。好吃。 ɕkɤphɤr 生长在树高较高的红桦、白桦或杉树林里。根长有多层皮,没有茎,只有两片叶子。中间长花梗,总共只有三根。叶子形状像鹿的耳朵,椭圆形,顶部尖。叶子光滑、嫩。有的人叫 ɕkɤphɤr ,有的人叫 ɕkɤjwaʁ 。好吃。
ɕkɤpja noun
poireau sauvage. 野韭菜.

ɕkɤpja nɯ sɯŋgɯ arɤkhɯmkhɤl ma sɯŋgɯ thamtɕɤt tu maʁ, ɕkɤpja nɯ kɯ-ndɯβ ci ŋu, ɯ-jwaʁ arŋi, ɯ-ru nɯ ɯ-jwaʁ lu-ɬoʁ ɕɯŋgɯ nɯ kɯ-ɤrɤʑɯʑrɤz ŋu, kɯ-wɣrum tɯ-ʑrɤz, kɯ-ɣɯrni tɯ-ʑrɤz ŋu. ɯ-jwaʁ χsɯm ɕaŋtaʁ me. ɯ-χcɤl ɯ-mɯntoʁ tu-ɬoʁ tɕe, chɯ-do ɕti. mɯntoʁ kɯ-ɣɯrni ɲɯ-lɤt ŋu. tú-wɣ-ndza tɕe wuma ʑo mɤrtsaβ tɕe ɯ-dɯχɯn tu.
|fv ɕkɤpja 生长在某些森林中,并不是所有地方都有。|fv ɕkɤpja 长得小,叶呈绿色。叶子长出来之前,茎上有条纹,白一条,红一条。叶子最多只有三片。中间长花梗时,就老了。开红色花。吃起来辣,有香味。 ɕkɤpja 生长在某些森林中,并不是所有地方都有。 ɕkɤpja 长得小,叶呈绿色。叶子长出来之前,茎上有条纹,白一条,红一条。叶子最多只有三片。中间长花梗时,就老了。开红色花。吃起来辣,有香味。
ɕkɤrnɤɕkɤr ideophone.3
en boitant. 形容人跛脚的样子.

ɕkɤrnɤɕkɤr ʑo jo-nɯɕe
他跛着脚地回家了
ɕkɤrɯ noun
capricornus sumatraensis. 鬣羚.

ɕkɤrɯ nɯ sɯŋgɯ praʁ ɯ-rchɤβ aʁɤndɯndɤt ku-rɤʑi ɕti, rpɣo, co, sɯŋgɯ ɯ-ŋgɯ kɤsɯfse kɯ-tu ci ɕti, ɯʑo nɯ zɯmi nɯŋa fse, ɯ-qa ta-ʁrɯ nɯŋa ɯ-qa ta-ʁrɯ fse, pjɯ́-wɣ-sat tɕe, ɯ-mɤlɤjaʁ ɯ-ndʐi nɯ sɲɤt sna, ɯ-ʁrɯ tɯ-tɕha kɯ-ɤmtɕɯ-mtɕoʁ ŋu, tɯ-tɣa jamar zri, ɯ-rna nɯnɯ tɤrka ɯ-rna fse, ɯ-mtɕhi nɯ nɯŋa ɯ-mtɕhi fse, kɯ-ɤɲaʁndzɯm kɯ-ɤɣɯrnɯɕɯr tsa ɯ-mdoʁ ŋu, ɯ-rpaʁ nɯ tɕu kɯ-wɣrum tɯ-snaʁ tu.
鬣羚栖息在森林里,也生活在岩石上,在高山、河坝到处都有,它有点像奶牛,蹄子像奶牛的蹄子。打死了以后,四肢的皮子可以用来作后鞧。有一对很尖的角,有一拃长,耳朵像驴子的耳朵,嘴像牛的嘴,颜色是黑里透红,肩部有一块白点。
ɕkɤtho noun
pédoncule d'ail. 蒜梗. See: ɕku See: ɯ-tho
ɕkɤtshoŋ noun
Etym: fn:葱. oignon. 葱.

ɕkɤtshoŋ nɯ tɯ-ji ɯ-ŋgɯ lu-kɤ-nɯ-ji ci ŋu, ɯ-qa nɯ ɯ-zrɤm kɯ-wɣrum ŋu, ɯ-ru me, ɯ-jwaʁ kɯ-ɤlɯlju tɕe qhoʁsjɯβ ŋu, ɯ-ku tu-omtɕoʁ ŋu, ɯ-dɯχɯn mɯm, tɕeri kɤ-smi tɕe ɯ-di ɲɯ-me ɕti.
|fv ɕkɤtshoŋ 是自己种在地里的(农作物),须根白色,没有茎,叶子圆柱形、空心。顶部尖,有香味,但煮熟后就没有香味了。 ɕkɤtshoŋ 是自己种在地里的(农作物),须根白色,没有茎,叶子圆柱形、空心。顶部尖,有香味,但煮熟后就没有香味了。
ɕkɤtɯm noun
racine de l'ail. 大蒜的根. See: ɕku
ɕkɤzoŋzoŋ noun
espèce d'oignon. 葱的一种.
ɕkho transitive verb
directional: tɤ- directional: lɤ- directional: nɯ- directional: thɯ- faire sécher, étendre. 晒;铺.

tɤ-ɕkho-t-a, ta-ɕkho, tɤ-ɕkhɤm
我晒了,他晒了,你晒吧

tɯ-mɯ tɤ-pe tɕe, tɤŋe nɯ-ɬoʁ tɕe, tɕe tɯ-ŋga ra kɤ-ɕkho ra
太阳出来了,我们要晒衣服了

a-ŋga tɤ-ɕkho-t-a
晒衣服

tɤ-βɟu lɤ-ɕkho-t-a
铺褥子

tɯjpu nɯ-ɕkho-t-a
我把粮食晒干了
ɕkliɕkli ideophone.2
rond et dur. 形容长条形的东西圆而硬的样子.

ʁʑɯnɯ ra nɯ-ʁla kú-wɣ-ndo tɕe ɕkliɕkli ʑo ɲɯ-rko
小伙子的手臂拿起来圆圆的硬硬的

tɤ-ri pɯ́-wɣ-rɤtɕaʁ tɕe tɯ-mɤpa ɲɯ-rko ɕkliɕkli ʑo
踩在绳子的上面,感觉脚下很硬,站不稳
Syn: ɕklɯɣɕklɯɣ
ɕklɯɣ transitive verb
directional: nɯ- gêner dans le dos (d'un objet dur sur lequel on s'allonge ou que l'on porte sur le dos). 硌着背.

kɯ-rko tú-wɣ-fkur tɕe tɯ-mgɯr ku-ɕklɯɣ ŋu tɕe ɕɯmŋɤm
背硬的东西的时候,会硌着背,感觉很痛
ɕklɯɣɕklɯɣ ideophone.2
ferme et rond. 形容长条形的东西圆而硬的样子. Syn: ɕkliɕkli
ɕkom noun
muntjac. 麂子.

ɕkom nɯ sɯŋgɯnaχtɕin ɯ-ŋgɯ zɯ ku-rɤʑi ɲɯ-ŋu, zgoku χcɤl tsa zɯ ku-rɤʑi, ɯ-qa taʁrɯ nɯ qaʑo ɯ-qa ta-ʁrɯ fse, ɯʑo kɯ-pɣi ŋu, ɯ-jme tɯ-tɯɣa jamar maŋe, kɯ-wɣrum ŋu, ɯ-ku nɯ qaʑo ɯ-ku tsa fse, ɯ-ʁrɯ me.
麂子生活在深山老林中的半山地带。蹄子类似绵羊蹄,身灰色,尾巴只有一拃长,白色。头部类似绵羊,没有角。
ɕkrɤɣɕkrɤɣ ideophone.2
dur et froid (sensation lorsqu'on s'allonge sur le sol). 又硬又冷,没有衣服盖(躺在地上的感觉).

ɯ-thoʁ ɕkrɤɣɕkrɤɣ pɯ-nɯ-rŋgɯ-a
我在地上睡觉,感觉又硬又冷
See: nɯɕkrɤɣ
ɕkrɤz noun
chêne. 青冈树;槲栎.

ɕkrɤz nɯ zgoku aʁɤndɯndɤt tu-ɬoʁ cha, tu-wxti cha, aɣɯrtɯrtaʁ tɕe, ɯ-ru tɯ-ldʑa kɯ-jpum ɲɯ-βze mɤ-cha, ɯ-rtaʁ jpum, sɯŋgɯ kɯ-wxti nɯ ra ɯ-ru kɯ-zri tu-βze tɕe, ɯ-kɤχcɤl tɕe ɲɯ-ɤɣɯrtɯrtaʁ ŋu. ɯ-jwaʁ nɯ kɯ-ɤrtɯm tsa tɕe ɯ-βzɯr nɯ tɕu ɯ-mdzu kɯ-mtɕoʁ ʑo ku-nɯgrɤl ŋu. ɯ-jwaʁ ɯ-qhu chu kɯ-qarŋe tɯ-ɣndʑɤr kɯ-fse tu, ɯ-jwaʁ ɯ-ʁɤri arŋi mpɕu, ɯ-jwaʁ nɯ qamphoʁ rmi. ɕkrɤz ɯ-mat chɯ-βze ŋu tɕe, ɯ-mat nɯ thɣe rmi, paʁndza wuma ʑo pe, ɯ-ku ri ɯ-mat kɯ-maʁ kɯ-rko ci ku-ndzoʁ ŋu tɕe nɯ tɕamu sna. ɕkrɤz kɯ-do ɣɯ ɯ-ci tɤ-se kɯ-fse pjɯ-kɯ-nɯ-ɬoʁ ci ɣɤʑu tɕe, nɯ ku-jkrɯt tɕe, nɯ tʂha stu kɯ-ʑru ɲɯ-ŋu, smɤn ɲɯ-ŋu. ɕkrɤz ʁnɯ-tɯphu ɣɤʑu tɕe, tɯ-tɯphu nɯ ɯ-ru kɯ-xtshɯm kɯ-zri ɲɯ-ŋu, kɯ-ɤstɤko ɲɯ-ŋu, ɯnɯnɯ qaprɤsi ɲɯ-rmi, li ci tɯ-tɯphu nɯ praʁ kɯ-fse mɤ-kɯ-sɤɣa tu-ɬoʁ ɲɯ-ŋu tɕe, ɯ-ru cho ɯ-rtaʁ ra mɯ-ɲɯ-ɤstɤko, ɲɯ-ɤjʁu tɕe nɯ praʁkɤsi ɲɯ-rmi.
青冈树在山上到处都可以生长,长得很大,因为枝桠发达所以没有一棵比较粗的主干,枝桠很粗,在大森林里树干长得高,在顶端上才长枝桠。叶子有点圆,在边缘排列着锋利的刺。叶子的背面有黄色粉状的东西,叶子正面是绿色的,光滑的。叶子叫|fv qamphoʁ 。 青冈树也结果实,这种果实叫|fv thɣe ,可以是喂猪的好饲料。在树梢上长出一块不是果实的硬东西,可以熬茶。老青冈树上有一种像血一样的液体流出来,凝结后是最优质的茶,是一种药。有两种青冈树,一种树干细而长,很直,叫|fv qaprɤsi (蛇树),另一种长在岩石和陡峭的地方,树干和树枝都长得不直,弯曲的,这种叫|fv praʁkɤsi (岩石上的树)。 qamphoʁ 。 青冈树也结果实,这种果实叫 thɣe ,可以是喂猪的好饲料。在树梢上长出一块不是果实的硬东西,可以熬茶。老青冈树上有一种像血一样的液体流出来,凝结后是最优质的茶,是一种药。有两种青冈树,一种树干细而长,很直,叫 qaprɤsi (蛇树),另一种长在岩石和陡峭的地方,树干和树枝都长得不直,弯曲的,这种叫 praʁkɤsi (岩石上的树)。
ɕkrɯɣɕkrɯɣ ideophone.2
dur et rugueux. 形容搓紧的线绳硬而粗糙的样子.

tɤ-fsɤri lú-wɣ-sɤsɯɣ tɕe ɕkrɯɣɕkrɯɣ ʑo pa
把绳子搓紧的时候,就又硬又粗
ɕku noun
oignon. 葱.
ɕkɯβɕkɯβ ideophone.2
dos courbé. 形容驼着背的样子(个子高).

ɕkɯβɕkɯβ ʑo ɲɯ-ŋu
他驼着背站在那里
ɕkɯβnɤɕkɯβ ideophone.3

ɕkɯβnɤɕkɯβ kɤ-ari
他驼着背去了
ɕkɯt transitive verb
directional: thɯ-
finir de manger. 吃完.

tɤ-ɕkɯta, ta-ɕkɯt
我吃完了,他吃完了

nɤ-khɯtsa ɯ-ŋgɯ nɯ tɤ-ɕkɯt
你把碗里的吃完

nɤ- beimu ɯ-thɯ-tɯ-nɯ-ɕkɯt
你把贝母吃完了吗?

finir de boire. 喝完.

ɕkɯt-tɕi
干杯

utiliser complètement. 用完.

qarma pjɤ-ɕkɯt-nɯ
马鸡没有了
ɕlaŋɕlaŋ ideophone.2
rond et lisse. 又圆又光滑(发光).

ɯ-laz ɕlaŋɕlaŋ to-tɕɤt
他把头探出来了,是光头

ɯ-ku ɕlaŋɕlaŋ to-stu
他的头光滑得发亮

ɯ-ku pjɤ-nɯ-sɯ-qrɤz tɕe, ɕlaŋɕlaŋ ʑo ɲɯ-pa
他理了发(把头发剃光了就)光滑得发亮
See: slaŋslaŋ See: claŋclaŋ See: rlaŋrlaŋ
ɕlaʁ ideophone.1
d'un seul coup. 一下子.
ɕlaʁnɤɕlaʁ ideophone.3
en plusieurs coups. 几下.

kɤ-nɤma ɕlaʁnɤɕlaʁ ʑo na-sthɯt
几下就把工作做完了
ɕliɕli -
rond et lisse. 又圆又光滑(发光).

ɕlinɤɕli kɤ-ari
他(光头发光地)去了
See: claŋclaŋ See: ɕlaŋɕlaŋ
ɕlu bitransitive verb
directional: tɤ- directional: lɤ- labourer. 耕地.

tɤ-ɕlu-a, tɤ-ɕlu, ku-ɕlu-a
我耕了地,他耕了地,我正在耕地

ki tɯji ki tɤ-ɕlu-t-a
我耕了这块地
ɕlɯɣ transitive verb
directional: pɯ- lâcher sans faire attention. 失手使物品掉落.

nɯ-ɕlɯɣ-a, na-ɕlɯɣ
我失手了,他失手了

ki kɤ-ɕlɯɣ mɤ-pe (ma ɴɢrɯ ɕti)
不能让它掉下来,不然会破掉
See: lɯɣ
ɕmi transitive verb
directional: tɤ- directional: pɯ- mélanger un liquide. 搅拌.

tɤ-ɕmi-t-a, ta-ɕmi
我搅拌了,他搅拌了

cai tɤ-ɕmi ma tsha ra mɤ-amɯzɣɯt
拌一下你的菜,盐放得不均匀
ɕmɯɣ Variant: mɯɣ noun
léger et soudain (d'un rire). 突然轻轻地笑.

ɯʑo kɯ pa-mtshɤm tɕe, ɕmɯɣ ɲɤ-nɤre
听他这样一说,突然笑了一下
ɕnaβndʑɣi noun
morveux. 总是流鼻涕的孩子.

nɤʑo ɕnaβndʑɣi ki
你这个爱流鼻涕的家伙
ɕnat noun
Etym: snas. élément du métier à tisser (lice). 用来提经线的织具(综).

ɕnat nɯ ɯ-sqar ɯ-tu-kɯ-sɯ-βzu ɣɯ tɤ-ri ŋu, ɯ-tu-kɯ-rɤɕi ndʑu nɯ ɕnat-ndʑu rmi
综是用来钩住经线,使经线上下交叉的线,提着这种线的木棒叫提综杆
ɕnɤcat numeral
sept ou huit. 七八个.

ɕnɤcɤ-sŋi
七八天
See: kɯɕnɯz See: kɯrcat
ɕnɤku noun
bout du nez. 鼻尖. See: tɯ-ɕna See:
ɕnɤloʁ noun
anneau nasal. 牛鼻圈.
ɕnɤri noun
corde accrochée à l'anneau nasal. 牛鼻绳. See: tɯ-ɕna See: tɤ-ri
ɕnɤsti noun
personne qui a le nez bouché. 鼻子塞了的人. See: tɯ-ɕna See: sti1
ɕnɤto noun
Etym: du.ba. tabac à priser. 鼻烟.

ɕnɤto tɤ-nɯ-lat-a
我吸了鼻烟。
ɕnɤtoʁrɯ noun
Etym: sna.du.ba.ru. tabatière. 鼻烟壶.
ɕnɤxsɯr noun

ɕnɤxsɯr kɯ-tu ma khɤxsɯr kɯ-me
只能闻到而吃不到
See: tɯ-ɕna See: xsɯr
ɕnoʁɕnoʁ ideophone.2
pointu. 尖.

ɯ-mtɕhi ɲɯ-ɤmtɕoʁ ʑo ɕnoʁɕnoʁ
他嘴巴很尖(他在怄气)

pɣɤtɕɯ ɯ-mtsioʁ ɕnoʁɕnoʁ ɲɯ-pa
鸟的嘴是尖的
ɕnoʁnɤɕnoʁ ideophone.3

kumpɣa kɯ ɕnoʁnɤɕnoʁ ɲɯ-ɤz-nɯrdoʁ
母鸡一啄一啄地在啄食

tɤ-pɤtso kɯ tɤ-rɣe ɕnoʁnɤɕnoʁ ʑo ta-nɯrdoʁ
小孩子用小巧的手很快地把珠子捡起来了
ɕnɯɣnɤlɯɣ ideophone.4
irrespectueux. 形容不稳重,说话没有礼貌,不尊重人的样子.

jiɕqha nɯ ɯ-zda ra nɯ-phe ɕnɯɣnɤlɯɣ ɲɯ-ʑɣɤstu
那个人在伙计面前不稳重
ɕɲɯɣ ideophone.1
douleur ressentie lorsqu'on se foule la cheville. 崴脚的痛感.

a-mi ɕɲɯɣ ʑo (ɲɯ-ti) na-ʂŋaʁ
我崴了脚,一下子就感到剧痛
ɕŋaʁɕŋaʁ ideophone.2
jaune vif. 深黄色.

raz kɯ-qarŋe ɕŋaʁɕŋaʁ ʑo ɲɯ-ŋu
布是深黄色的
ɕŋaʁɕŋaʁ ideophone.2
malin et agaçant (enfant). 形容小孩子又机灵又瘦小又讨厌的样子.

ki tɤ-rɟit ki ɕŋaʁɕŋaʁ ʑo ɲɯ-pa
这个孩子摆出一副机灵的样子,真令人讨厌
ɕŋɤr noun
givre. 霜.

ɕŋɤr pjɤ-ta
下了霜

ɕŋɤr pjɤ-ɣi
下了霜
Syn: tɯɣur
ɕŋiɕŋi ideophone.2
qui se retient de rire. 形容笑嘻嘻的样子.

ɕŋiɕŋi ʑo to-ʑɣɤstu
他做出一副笑嘻嘻的样子
ɕŋoʁɕŋoʁ ideophone.2
maigre et laid. 形容瘦而不好看的样子.

kɯ-sɤmbrɯŋgɯ ci ɕŋoʁɕŋoʁ ɲɯ-ŋu
他又瘦又不好看,让人讨厌
ɕo stative verb
directional: nɯ- directional: tɤ- propre. 洗得很干净.

ɯ-ŋga ɲɯ-ɕo
他的衣服洗得很干净
ɕom noun
fer. 铁.
métal. 金属.
clou. 铁钉. Syn: tɤtshoʁ See: ɕɤmɯɣdɯ See: ɕɤmiŋoʁ See: ɕɤmloʁ
ɕom noun
peau du lait. 奶皮. See: rɤɕom See: tɤlɤɕom
ɕommbri noun
chaîne. 铁链子. See: See: tɯmbri
ɕomnaʁ noun
Etym: nag. fer noir. 黑铁. See: ɕom1
ɕomskrɯt noun
fil de fer. 铁丝. See: skrɯt See: ɕom1
ɕomthɯ noun
casserole en fer. 铁锅. See: ɕom1 See:
ɕoŋβzu noun
menuisier. 木匠.

ɕoŋβzu ko-spa
他学会木工了

a-βɣo nɯ ɕoŋβzu ŋu
我的伯父是个木匠

nɯ-ɕoŋβzu tu-βze-a
我给他们做木工
See: rɯɕoŋβzu
ɕoŋphu noun
arbre fruitier. 果树. Syn: sɯphɯ
ɕoŋtɕa noun
Etym: ɕiŋ.tɕʰa. bois. 木料.
ɕoʁ noun
sarrasin. 荞麦.
ɕoʁɕɣa noun
Artemisia suboligata. 茶绒蒿.
ɕoʁɕoʁ noun
Etym: ɕog. papier. 纸.

ɕoʁɕoʁ kɯ smi mɤ-mphɯr
纸包不住火(你的坏事总有一天会暴露出来)
See: arɯɕoʁɕoʁ
ɕoʁmboʁ noun
sarrasin grillé. 荞麦爆花. See: rŋɤmboʁ See: ɕoʁ
ɕoʁɲaʁ noun
espèce de sarrasin. 苦荞. See: ɕoʁ
ɕoχpi noun
pain au sarrasin. 荞面馍馍. See: ɕoʁ
ɕpaʁ intransitive verb
directional: nɯ- avoir soif. 渴.

ɯ-pɯ ɲɤ-ɕpaʁ
他的儿子口渴了

tɯ-ci mɯ-pjɤ-k-ɤʁe-ci tɕe ɲɯ-ɕpaʁ
他没有喝到水,所以很渴

nɤ-tɯ-ɕpaʁ thaŋnɤ
你渴了吧

a-mɤ-ɲɯ-sɤ-ɕpɯ-ɕpaʁ, tʂha ku-tshi-a
我喝茶,免得渴着自己
ɕpɤr ideophone.1
pleurer soudainement. 突然大声哭出来的声音.

tɤ-pɤtso ɕpɤr ʑo ɲɯ-ɣɤwu
小孩子哇的一声就哭了
ɕpɤrɕpɤr Variant: ɕpɤɕpɤr ideophone.2
rond et large. 形容又圆又大的样子(难看).

nɯŋaqe ɕpɤɕpɤr ʑo ɲɯ-pa
牛屎又圆又大

jlaqe ɕpɤɕpɤr ʑo ɲɯ-pa
犏牛屎又圆又大

tɯ-ci mbala ɯ-ʁrɯ ɕpɤɕpɤr ʑo ɲɯpa
水牛的角又圆又宽

ɯ-rŋa ra ɲɯ-wxti ɕpɤrɕpɤr ʑo
他脸很大,不漂亮
ɕpɤrnɤlɤr ideophone.4
voix très forte. 讲话声音很大,不注意场合,也不注意礼貌,说话很放肆.

ɕpɤrnɤlɤr ɲɯ-ʑɣɤstu
他讲话声音很大,不注意礼貌
See: ɣɤɕpɤɕpɤr
ɕpɤtnɤɕpɤt ideophone.3
éloquent, sans hésitation. 形容说话流利不中断的样子.

ɕpɤɕpɤt nɤ ɕpɤɕpɤt pɯ-fɕat-a
我讲故事讲得滔滔不绝
ɕpɣo noun
dix boisseaux. 十升.
ɕpɣowoʁ noun
grande jarre. 大坛子.
ɕphɤβɕphɤβ ideophone.2
couché par terre sans bouger. 形容卧在地上不动的样子.

nɯ tɯrme ɕphɤβɕphɤβ ɲɯ-nɯ-rŋgɯ
那个人躺在地上不动

jla ɕphɤβɕphɤβ ko-nɯ-rŋgɯ
犏牛躺在地上不动了

ɯ-thoʁ ɕphɤβɕphɤβ ʑo ɲɯ-rɤʑi, kɤ-nɯqambɯmbjom mɯ́j-cha
(鸟)躺在地上,飞不起来了
ɕphɤɕphɤt ideophone.2
en lamelle. 形容很薄的片状物体.

tɤrɤm ɕphɤɕphɤt ʑo kɯ-pa ɲɤ-βzu
他作了很薄的木片
ɕphɤɣnɤɕphɤɣ ideophone.3
bruit (produit en frappant les habits avec force). 啪啪声(洗衣服时,使劲地拍打衣服).

tɯ-ŋga ɲɯ-ɤsɯ-χtɕi tɕe, ɕphɤɣnɤɕphɤɣ ɲɯ-ɤsɯ-stu
她在洗衣服,发出“啪啪”声

tɯ-ŋga kɯ-jaʁ nɯ ra ɲɯ́-wɣ-χtɕi tɕe ɕphɤɣnɤɕphɤɣ pjɯ́-wɣ-rtɤβ tɕe ɲɯ-ɕo ɕti
洗厚一点的衣服的时候,要使劲地把衣服拍打才会干净
See: sɤɕphɤɣɕphɤɣ
ɕphɤrɕphɤr ideophone.2
large et mou. 形容宽而柔软,向下垂的样子.

loŋbutɕhi ɯ-rna nɯ ɲɯ-wxti ɕphɤrɕphɤr ʑo
大象的耳朵又宽又大,软软地耷拉着

qhɤjmbaʁ ɯ-jwaʁ nɯ ɕphɤrɕphɤr ʑo pa
酸模的叶子又宽又大
ɕphɤt transitive verb
directional: kɤ- directional: pɯ- réparer (un habit). 补.

kɤ-ɕphat-a, pɯ-ɕphat-a
我补了

ka-ɕphɤt
他补了

tɯ-ŋga pjɤ-ɴɢraʁ tɕe, kɤ-ɕphɤt
衣服破了,你把它补一下
ɕphɣo transitive verb
directional: _ emporter. 拿走(不让人家发现).

jɤ-ɕphɣo-t-a, ɯʑo kɯ ja-ɕphɣo, jɤ-ɕphɣɤm
我拿走了,他拿走了,你拿走吧

kɯki laχtɕha ki nɤʑɯɣ ɯ́-ra nɤ jɤ-ɕphɣɤm ma tha mɤ-tɯ-βɟɤt
这个东西,如果你需要的话,你就拿走吧,不然你就得不到

a-sroʁ ju-ɕphɣam-a
我要逃命

kɤ-ɕphɣo nɯ, laχtɕha tú-wɣ-ndo tɕe jú-wɣ-tsɯm
|fv ɕphɣo 的意思就是拿了东西就带走了 ɕphɣo 的意思就是拿了东西就带走了
See: phɣo
ɕphɯɣɕphɯɣ ideophone.2
trempé. 湿润(衣服).

a-ŋga ɕphɯɣɕphɯɣ ɲɤ-k-ɤci-ci
我的衣服湿了
ɕphɯɣnɤɕphɯɣ ideophone.3

a-taʁ tɯ-ci ɕphɯɣnɤɕphɯɣ ta-lɤt
(互相泼水),他朝我洒水了(一次又一次)
ɕplaɕpla ideophone.2
sans poil, chauve. 形容光秃无毛的样子.
obstiné. 形容固执的样子.

ɕplaɕpla ma-tɯ-ʑɣɤstu
你不要那么固执,不听指挥
ɕploʁɕploʁ ideophone.2
rond et lisse. 形容圆而光滑的样子.

nɤ-rte nɯ ɕploʁɕploʁ ʑo ɲɯ-pa
你的帽子很圆,没有帽边
See:
ɕpɯt transitive verb
directional: thɯ- élever. 养育;抚养成大.

ɯʑo kɯ tɯrme ɯ-rɟit ci tha-ɕpɯt
他养了别人的孩子

directional: kɤ- adopter. 收养.

thɯ-ɕpɯt-a, kɤ-ɕpɯt, kɤ-tɯ-ɕpɯt, ɯʑo kɯ ka-ɕpɯt

kɤ-ɕpɯt sɤcha
可以养

χpɤltɕin kɯ wugui ka-ɕpɯt
柏尔青养了乌龟

ɯʑo kɯ fsapaʁ ci ka-ɕpɯt
他养了动物

rɯdaʁ cho fsapaʁ ra kɤ-ɕpɯt ɯ-tɯ-ɴqa mɤ-naχtɕɯɣ, rɯdaʁ kɤ-ɕpɯt ɴqa, fsapaʁ ra kɤ-ɕpɯt mbat
养家畜跟养野生动物难度不同,养家畜容易,养野生动物难。
ɕqɤjɤr noun
personne qui louche. 斜眼.
ɕqɤnɕqɤn ideophone.2
rouge. 形容红色,没有光的样子.

prɤɲi nɯ ɕqɤnɕqɤn ʑo ɲɯ-ɣɯrni
晚霞是红色的
ɕqɤt ideophone.1
bruit d'une pierre jetée contre une surface dure. 石头扔在硬的平面上发出的声音.
douleur soudaine. 形容突然痛起来的感觉.

ɕqɤt ʑo ɲɯ-ti
突然痛起来

a-ku rdɤstaʁ ɕqɤt ʑo ta-lɤt
他朝我扔了一块石头,啪的一声打到我头上
ɕqhaloʁ noun
bâton qui sert à caler la porte. 门闩.

ɕqhaloʁ nɯ-lat-a
我拴了门
ɕqhlɤt intransitive verb
directional: pɯ- directional: _
disparaître. 消失.

nɤ-skɤt nɯ ju-ɕqhlɤt kɯ-fse li ju-nɯɬoʁ kɯ-fse ɲɯ-ŋu
你的声音好像一会儿消失,一会儿又出现了(电话连接有问题)

tomber dans. 掉进去.

jɤ-ari tɕe jɤ-ɕqhlɤt
他去了就掉进去了

nɤki tʂu kɯspoʁ nɯtɕu tɯ-ɕqhlɤt nɤ !
路中有洞,小心不要掉进去

aʑo kɯspoʁ mɯ-pjɤ-mto-t-a tɕe pjɤ-ɕqhlat-a
我没有看见有洞,就掉进去了

sombrer. 沉下去.
ɕqhɯɕqhi ideophone.2
regardant en travers. 形容斜着眼睛看的样子.

ɕqhɯɕqhi ʑo ku-ru ɲɯ-ŋu
他斜着眼睛看着他
See: ɕquɕqu See: qlɯqlɯ
ɕqlɤβɕqlɤβ ideophone.2
ayant un air mécontent. 形容不高兴的眼神的样子.

ɯʑo ɯ-sɯm mɯ́j-ɕe tɕe, a-ɕki ɕqlɤβɕqlɤβ ʑo ju-ru ɲɯ-ŋu
他用不高兴的眼神看着我
ɕqlɯβnɤɕqlɯβ ideophone.3
bruit de personne qui marche dans l'eau, bruit produit lorsque l'on craque des doigts. 在水里走的声音,大口地喝水的声音.

ɕqlɯβnɤɕqlɯβ kɤ-tshi-t-a
我咕噜咕噜地喝了

ɯ-jaʁndzu ɕqlɯβnɤɕqlɯβ ʑo ta-ʑmbri
他把手指关节拉得嘎嘣嘎嘣响
See: qlɯβ
ɕqraʁ stative verb
directional: tɤ- intelligent. 聪明.

ɲɯ-ɕqraʁ
他很聪明
ɕquɕqu ideophone.2
en fronçant les sourcils. 形容皱着眉头的样子.

a-rŋa ɕquɕqu ʑo ku-ru ɲɯ-ŋu
他皱着眉头地盯着我
See: qlɯqlɯ See: ɕqhɯɕqhi
ɕqudoŋ noun
aveugle (insulte). 瞎子(骂人的话).
ɕquwa noun
aveugle. 瞎子.

ɕquwa nɯ-aβzu-a
我瞎了
See: aɕquwa
ɕri stative verb
avoir une fuite. (从小的洞或缝里)漏出来.

tɯ-ci pjɤ-ɕri
漏了水

qale ɲɤ-ɕri
漏了空气

tɯthɯ cho tɯŋgu ni ndʑi-pɤrthɤβ nɯtɕu, tɤjlɤβ mɤ-kɯ-ɕri tu-βzu-nɯ
把锅子和锅子之间的缝隙密封住,不让水蒸气冒出来
See: aɕoʁri
ɕri transitive verb
directional: pɯ- directional: nɯ- coudre. 交叉着缝.

aʑo tɤ-sno ɯ-jaʁ pɯ-ɕri-t-a
我缝了马鞍的垫子
ɕʁɯznɤɕʁɯz ideophone.3
croquant. 形容吃东西发出声音,干而脆的样子.
ɕte transitive verb
directional: nɯ- contaminer, infecter. 传染.

ɲɤ-ɕte-t-a, ɲɤ-tɯ-ɕte-t, ɲɤ-ɕte
我传染给他,你传染给他,他传染给他

tɯ́-wɣ-ɕte
他会传染给你

ɯʑo ɲɯ-nɯtɕhomba tɕe ɲɤ́-wɣ-ɕte-a
他把感冒传染给我了

a-tɕhomba ɣɤʑu tɕe, ɲɤ-ɕte-t-a
我感冒了,传染给他(传染给你了)
ɕthrɤβɕthrɤβ ideophone.2
objet long et mou. 形容又破烂又长的样子.

tɯ-ŋga ɕthrɤβɕthrɤβ ʑo kɯ-pa to-ŋga
他穿了又破烂又长的衣服

tɤ-jwaʁ pjɤ-lni ʑo ɕthrɤβɕthrɤβ
叶子受热后耷拉着,显得很柔软的样子
See: ʑdrɤβʑdrɤβ
ɕthɯz transitive verb
directional: _ tourner vers. 朝向;对着.

ɯʑo kɯ ko-ɕthɯz, ka-ɕthɯz
对着他,朝向他

nɤ-ɕki ku-ɕthɯz-a
我把它朝向你

nɤki kɤ-ɕthɯz tɕe a-pɯ-mtam-a
给我看一下这个东西

ɯʑo kɯ tɯ-pɤr nɯ ka-ɕthɯz tɕe pɯ-mto-t-a
他把照片对着(我),我就看了一下

ɕɤɣ ɯ-khɯ tɤ-nɯ-ɕthɯz-a
我闻了柏树的烟子(治病的方法)

prendre (eau). 接住(水).
ɕtraŋɕtraŋ ideophone.2
mou et long. 形容又软又长的样子.

razmbe ɕtraŋɕtraŋ ʑo ɲɯ-ɴqoʁ
烂布条又长又脏地挂在那里
ɕtraŋnɤɕtraŋ ideophone.3

ɕtraŋnɤɕtraŋ ʑo ɲɯ-ŋke
ɕtrɤβɕtrɤβ ideophone.2
objet long et mou. 形容长而软,没有精神的样子.

ɯʑo lo-βzi tɕe, ɕtrɤβɕtrɤβ ʑo ɲɯ-rŋgɯ
他喝醉了,无精打采地瘫在那里
ɕtriɕtri ideophone.2
mou, long et fin. 形容柔软,细而长的样子.

mɯntoʁ ɲɤ-lni ɕtriɕtri ʑo
花晒蔫了,立不起来

ɕtriɕtri ma-tɯ-ʑɣɤstu
你不要这么蔫不拉叽
ɕtrɯŋɯɕtraŋi ideophone.8

tɯ-mbri ɕtrɯŋɯɕtraŋi ɲɯ-xcat
绳子很多,很凌乱
ɕtʂaŋɕtʂaŋ ideophone.2
accroché. 吊着.

ɕtʂaŋɕtʂaŋ ɲɯ-ɴqoʁ
吊着
ɕtʂaŋnɤɕtʂaŋ ideophone.3

ɯ-jaʁ ɕtʂaŋnɤɕtʂaŋ ɲɯ-ɤsɯ-stu kɤ-ari
他甩着就去了
ɕtʂaŋnɤlaŋ ideophone.4

tɯ-nga to-ɕɯɴqoʁ-a tɕe, qale kɯ ɕtʂaŋnɤlaŋ ɲɯ-ɤsɯ-stu
我挂了衣服,被风吹来吹去
ɕtʂat transitive verb
directional: nɯ- directional: thɯ- économiser. 节省.

nɯ-ɕtʂat-a, nɯ-tɯ-ɕtʂat, na-ɕtʂat
我节约了,你节约了,他节约了

kɯki laχtɕha nɯ kɤ-ɕtʂat ra
这些东西要省着点用

rŋɯl ra kɤ-ɕtʂat ra ma ʑatsa arɕo
钱要省着点用,不然很快就用光了

tɯ-ŋga nɯ-ɕtʂat
你要节约穿衣
ɕtʂo transitive verb
directional: tɤ- mesurer (avec une louche). 用瓢量(食物).
directional: nɯ- mesurer. 量.

tɤ-ɕtʂɤm
你量一下

tɯ-kɤ-ndza nɯ ra kɤ-ɕtʂo kɯ-ra ɕti
食物要量过(才能吃)

kɯɕɯŋgɯ tɕe, rɟama pjɤ-me tɕe tú-wɣ-ɕtʂo pjɤ-ŋu
古时候没有秤,都用瓢来量食物
ɕtʂɯ transitive verb
directional: kɤ- confier, déposer. 寄存.

kɤ-ɕtʂɯ-t-a, kɤ-tɯ-ɕtʂɯt, ka-ɕtʂɯ
我存在他那里了,你存在他那里了,他存在他那里了

kɯki laχtɕha ki a-kɤ-tɯ́-wɣ-ɕtʂɯ tɕe, nɤʑo ɯ-pɯ tɤ-pe
把这个东西存在你那里吧,你把它保管好

kɯki laχtɕha ki nɤʑo ku-ta-ɕtʂɯ
我把这个东西存在你那里

ɕ-kú-wɣ-ɕtʂɯ
有人去寄存

ɕ-kɤ-ɕtʂi
你存在他那里吧
ɕtʂɯɣɕtʂɯɣ ideophone.2
en suspension, pendant (objet). 形容吊着的东西.
ɕtʂɯɣnɤɕtʂɯɣ ideophone.3
balancer. 摆动着.

ɯ-jaʁ ɕtʂɯɣnɤɕtʂɯɣ ɲɯ-ɤsɯ-stu kɤ-ari
他摆动着手就去了
ɕu noun
Etym: ɕo. carte. 牌戏.

ɕu pɯ-lɤt-tɕi tɕe pɯ-ta-ɕɯnŋo
我们俩打牌的时候,我把你打败了
See: nɯɕu
ɕur intransitive verb
directional: pɯ- Etym: ɕor. payer une amende. 罚款.

tʂu tɕe, ɯ-stu tu-kɯ-ŋke ra ma fakuan kɯ-fse ɕur
路上不要违反交通规则,不然就会(被)罚款

ɯʑo kɯ qiche ko-sɯrpu tɕe pjɤ-ɕur
他撞了车,所以被罚款

pɕawtʂɯ ɲo-kho pjɤ-ra, pɕawtsɯ khro pjɤ-ɕur
罚了很多钱

ɕ-to-olɯlɤt tɕe, rŋɯl ɣurʑa pjɤ-ɕur
因为他跟别人打架了,被罚了一百块
ɕɯ pronoun
qui. 谁.

andi tɯrme ci jo-ɣi tɕe, ɕɯ ci ku-nnɯ-ŋu kɯma?
那边来了人,是谁呢?
ɕɯchapaja adverb
lutter pour ne pas être le dernier. 争先恐后.

ɕɯchapaja ʑo jo-phɣo-nɯ
他们争先恐后地逃了
ɕɯfka - See: fka1
ɕɯfka transitive verb
directional: tɤ- permettre à qqn de manger à sa faim. 喂饱.

tɤ-ɕɯfka-t-a
我把他喂饱了

tɤ-tɯ-ɕɯfka-t
你喂饱了

ɯʑo kɯ ta-ɕɯfka
他喂饱了

tɤ-pɤtso kɤ-ngu-t-a tɕe tɤ-ɕɯfka-t-a
我把孩子喂饱了

ɯ-ɣmba qale kɯ ɲɤ-ɕɯfka
他鼓起了腮帮子
ɕɯfkaβ transitive verb See: fkaβ
ɕɯfkaβ transitive verb
directional: pɯ- directional: kɤ- couvrir (avec quelque chose). (用某个东西)盖.

a-pɯ-ɕɯfkaβ
把它盖了吧

kɤntɕhoz mɯ-nɯ-ra tɕe, pɯ-ɕɯfkaβ
(这个锅子)不需要用了,(用锅盖)把他盖上吧!

khɤlɤβ kɯ tɯthɯ pɯ-ɕɯfkaβ-a
我用锅盖盖了锅子
ɕɯftaʁ transitive verb
directional: kɤ- Etym: btags. se souvenir. 记得;记住.

kɤ-ɕɯftaʁ-a, kɤ-tɯ-ɕɯftaʁ, ka-ɕɯftaʁ
我记住了,你记住了,他记住了

tɤ-scoz nɯ koŋla ʑo kú-wɣ-rtoʁ tɕe, ɲɯ́-wɣ-sɯɣʑaʁ mɤɕtʂa kɤ-ɕɯftaʁ mɤ-sɤcha
书要反复看,反复复习才能记得住

tɯ-rju kɤ-ɕɯftaʁ ɴqa
句子很难记住

pɯ-kɯ-sɯxɕat-a nɯ ku-ɕɯftaʁ-a ɲɯ-ra
我要记住你教给我的(知识)
Ant: jmɯt
ɕɯftɯɣ transitive verb
directional: pɯ- directional: tɤ- achever. 完成.

pɯ-ɕɯftɯɣ-a, pɯ-tɯ-ɕɯftɯɣ, pa-ɕɯftɯɣ
我完成了,你完成了,他完成了

kɯki ɯ-ro kɯ-dɤn me tɕe, pɯ-ɕɯftɯɣ
剩下的不多,你把它完成吧

nɤ-kɤ-nɤma pjɯ-kɤ-ɕɯftɯɣ ci pɯ-ri
你的工作只剩下快要结束的那一段

xingqiliu tɕɤn ɕɯftɯɣ-tɕi
我们俩星期六(把这个工作)做完
See: See: ftɯɣ
ɕɯɣɕɯɣ ideophone.2
en silence. 形容安静,毫不作声的样子.
ɕɯɣmu transitive verb
directional: nɯ-
effrayer. 吓唬.

nɤ-sɤ-ɕɯɣmu tu-βze-a pɯ-ɕti ma ɯ-stu pɯ-maʁ
我只是吓唬一下,不是真的

ɯ-sɤ-ɕɯɣmu to-βzu
对他说了吓人的话,做了吓人的动作

menacer. 威胁.

ɯʑo to-mɯrkɯ tɕe, aʑo kɯ ɕɯ́-wɣ-ndʑɯ-a ɲɯ-sɯsɤm tɕe, a-sɤ-ɕɯɣmu ɲɯ-ɤsɯ-βzu (ɲɯ́-wɣ-ɕɯɣmu-a ɲɯ-ŋu)
他偷了东西,怕我去告状就威胁了我
ɕɯɣra noun
crible à gros trous. 粗罗筛. Syn: tshaʁ See: sɯɕɯɣra
ɕɯjaʁ noun
poutre. 走檐上的横梁. Syn: tɤsthoʁsi
ɕɯkhuj noun
petite bassine avec un verseur. 有嘴的小盆子.
ɕɯm transitive verb
directional: kɤ- directional: pɯ- couver. 孵.

tɤ-pɤtso pɯ-ɕɯm-a
我让孩子跟我一起睡

kumpɣa kɯ tɤ-ŋgɯm ko-ɕɯm
母鸡把蛋孵出来了
ɕɯmbɣom transitive verb
directional: tɤ- faire plus vite. 加快速度.

kɯki tɤ-scoz ɲɯ-mbɣom, tɤ-ɕɯmbɣom ʑo pɯ-rɤt
这封信很急,你要写得快些

ki laχtɕha ki kɤ-ndo ra ŋu ŋu nɤ, tɤ-ɕɯmbɣom ʑo jɤ-ɣɯt ma aʑo ɕe-a ŋu
这个东西要带的话,你快一点带来,不然我要走了
See: mbɣom
ɕɯmɕɯm ideophone.2
formant une couche fine. 构成了薄薄的一层.
calme et agréable. 很安静;很舒服.

tɤjpa ɕɯmɕɯm ci ko-lɤt
下了薄薄的雪

tɯ-mɯ ɕɯmɕɯm nɤ ɕɯmɕɯm ɲɯ-ɤsɯ-lɤt
在下毛毛雨

a-βri pɯ-nɯ-χtɕi-t-a tɕe, ɕɯmɕɯm ʑo ɲo-pa
我洗完澡,很舒服
ɕɯmɤɕɯ -
qui que ce soit. 无论谁都…….

(ɯ-xtsa) ɲɯ-nɯrge tɕe ɕɯmɤɕɯ ʑo tu-sɯrtoʁ ŋu.
他很喜欢他的鞋子,到处炫耀给别人看
See: ŋotɕuŋondɤt
ɕɯmɤɕɯ - See: ɕɯ
ɕɯmnɤm transitive verb
directional: nɯ- causer une odeur. 导致有味道.

thamakha ɯ-di nɯ-tɯ-ɕɯmnɤm
(因为你抽了烟),把家里弄得有烟味

cha ɯ-di na-ɕɯmnɤm
(因为喝了酒),就把家里弄得有酒味

kha nɯ tɕu ɕɤɣ pjɯ́-wɣ-sɤkhɯ tɕe, ɯ-di kɤ-ɕɯmnɤm ɲɯ-ra
要烧柏树让家里有香味
See: mnɤm See: nɤmnɤm
ɕɯmɲatsa noun
violon à deux cordes. 胡琴.
ɕɯmŋɤm transitive verb
directional: tɤ- faire mal. 弄痛.

tɤ-ɕɯmŋam-a, tɤ-tɯ-ɕɯmŋɤm, ta-ɕɯmŋɤm
我弄痛了,你弄痛了,他弄痛了

a-mgɯr tɤŋkhɯt ta-lɤt tɕe, ta-ɕɯmŋɤm
他在我背上打了一拳,把我打得很痛
See:
ɕɯmthu intransitive verb
directional: tɤ- directional: thɯ- poser plein de questions. 问很多问题.

ɕɯmthu-a, tɯ-ɕɯmthu, ɕɯmthu
我问了很多问题,你问了很多问题,他问了很多问题

tɤ-tɯ-ɕɯmthu, to-ɕɯmthu
你问了很多问题,他问了很多问题

mɯ-tɤ-tɯ-tso tɕe, a-tɤ-tɯ-ɕɯmthu
你没有懂的话,可以随便问一下

ɯʑo kha lo-nɯɕe tɕe, thɯ-ɕɯmthu-a
他回家了,我就问了很多问题

nɤʑo ndɤre nɤ-tɯ-ɕɯmthu nɯ!
你倒是个爱问问题的人
See: thu1
ɕɯmthuspoʁ noun
enfant qui aimer poser des questions sans cesse. 不停问东问西的孩子. See: ɕɯmthu
ɕɯmɯma postposition
juste au moment où. 正当……的时候.
ɕɯmɯmi ideophone.7

tɯ-mɯ ɕɯmɯmi ʑo ɲɯ-lɤt
雨下得又细又密(很安静)
ɕɯngo transitive verb
directional: tɤ- rendre malade. 使生病.

ta-ɕɯngo
他让他生病了

kɤndza nɯ mɯ-nɯ-kɯ-sna ra a-mɤ-tɤ́-wɣ-ndza ra ma kɯ-ɕɯngo
变了味的食物不能吃,不然会因此生病
See: ngo
ɕɯnŋo transitive verb
directional: pɯ- gagner, vaincre. 赢;打败;战胜.

ta-ɕɯnŋo
我赢了你

kɯ-ɕɯnŋo-a
你赢了我

tɕiʑo ni tɤ-nɯ-saχɕɯβ-tɕi ri, pɯ́-wɣ-ɕɯnŋo-a
我们俩比赛的时候,他打败了我

ɯʑo kɯ ɯ-zda pa-ɕɯnŋo
我把对方打败了

nɤʑo pɯ-ta-ɕɯnŋo
我打败了你

tɕiʑo tɤ-aʑɯʑutɕi pɯ-ta-ɕɯnŋo
在角力的时候,我把你打败了

tɤ-amɯti-tɕi pɯ-ta-ɕɯnŋo
我把你讲赢了

ɕu pɯ-lɤt-tɕi tɕe pɯ-ta-ɕɯnŋo
我们俩打牌的时候,我把你打输了

a-χti pɯ-ɕɯnŋo-t-a
我把对方打败了
ɕɯntaβ - See: ntaβ
ɕɯntaβ transitive verb
directional: nɯ- laisser là. 放在那里.

kɤ-ndza mɯ-mɤ-ɲɯ-tɯ-ɕkɯt nɤ, nɯ-ɕɯ-ntaβ jɤɣ
你如果吃不完的话,可以放在那里
ɕɯŋarɯra pronoun
meilleurs les uns que les autres. 一个比一个好.
ɕɯŋɕɯŋ ideophone.2
bruit de friction métallique. 铁皮摩擦的声音(如锯子锯东西的时候).
ɕɯŋgɯ transitive verb
ɕɯŋgɯ postposition
avant. 之前.

ku-ɣi ɕɯŋgɯ χsɯ-sŋi tɕe a- dianhua tu-lɤt ɯ-ŋu?
他来之前三天会给我打电话是吗?
See: ɯ-ŋgɯ
ɕɯŋgɯ - See: tɤ-mbrɯ,ŋgɯ
ɕɯŋgɯmɯr noun
la veille. 前一天. See: See: tɯ-ɣmɯr
ɕɯŋke - See: ŋke
ɕɯŋke transitive verb
directional: caus
faire marcher. 使走动.
emporter. 带走.

aʑo tɤ-pɤtso tu-fkur-a tɕe tu-ɕɯŋke-a ŋu
我背着小孩子走动
See: nɯɣɯŋke See: nɯŋke
ɕɯɴqoʁ transitive verb
directional: tɤ- directional: pɯ- accrocher. 挂(在上面).

tɤ-ɕɯɴqoʁ-a, ta-ɕɯɴqoʁ
我挂了,他挂了(这个东西)

kɯki laχtɕha ki tɕɤtu nɯ tɕu tɤ-ɕɯɴqoʁ
你把这个东西挂在上面

tɯpɤr znde ɯ-taʁ tɤ-ɕɯɴqoʁ-a
我在墙上挂了一幅画

ɯ-jme pa-ɕɯɴqoʁ nɤ, tɤ́-wɣ-rɤɕi ɲɯ-ŋu.
(狐狸)把尾巴伸进(洞)里,把弟弟拉上来了(狐狸.153)
ɕɯphɣo - See: phɣo
ɕɯrɕɯr ideophone.2
calme. 形容静悄悄的,一点声音也没有.

ɕɯrɕɯr ʑo lo-pa lo-fsoʁ
天亮都没有亮

jiɕqha ɕɯrɕɯr ʑo ɲɯ-pa mɯ-ɲɯ-ɤrju-nɯ
很安静,没有人讲话

ɕɯrɕɯr ʑo lo-pa tɕe tɤ-rɤru-a
天亮都没有亮我就起床了

tɯrme ra ko-nɯrŋgɯ-nɯ tɕe, ɕɯrɕɯr ʑo ɲɯ-pa
人们睡着了以后,很安静

ɕɤr tɕe, kha ɯ-ŋgɯ ɕɯrɕɯr ʑo ɲɯ-pa
晚上家里很安静
ɕɯrdɯm noun
bois de chauffage non coupé. 没有劈开的木柴. Ant:
ɕɯrga transitive verb
directional: nɯ- rendre qqn content. 让别人高兴.

ta-ɕɯrga, ɣɯ́-ɕɯrga-a
我让你高兴,他让我高兴

nɯ-tɯ́-wɣ-ɕɯrga
他让你高兴了

aʑo mɤ-pe-a qhe, kɤ-ɕɯrga mɤ-cha-a
我不好,不能让他高兴

kɯ-pe tú-wɣ-nɤma tɕe, tɯ-zda kɤ-ɕɯrga sɤcha
把工作做好就可以让自己的朋友高兴

nɯ-ɕɯrga-t-a
我让他高兴了
See: rga
ɕɯrŋgɯ transitive verb

directional: kɤ- faire dormir, fermenter le vin. 使人睡;使人躺下;发酵(酒).

kɤ-ɕɯrŋgɯ-t-a, kɤ-tɯ-ɕɯrŋgɯ-t, kaɕɯrŋgɯ
我让他睡了,你让他睡了,他让他睡了

tɤ-pɤtso nɯʑɯβ ɲɯ-ŋu tɕe kɤ-ɕɯrŋgɯ-t-a
小孩子快睡着了,我就让他躺下休息

laisser le vin fermenter. 让……发酵(酒).

cha kɤ-sqa-t-a tɕe kɤ-ɕɯrŋgɯ-t-a
我让酒发酵了
See: rŋgɯ1
ɕɯrŋo transitive verb
directional: nɯ- prêter (un objet). 借给别人(假定以后能归还原物).

ta-ɕɯrŋo, kɯ-ɕɯrŋo-a, ɣɯ́-ɕɯrŋgo-a
我借给你,你借给我,他借给我
See: rŋo See: znɤŋgɯ
ɕɯrɴɢo noun
Anisodus tanguticus. 山茛菪.

ɕɯrɴɢo nɯ sɯjno kɯ-wxti kɯ-jpumqa ci ŋu. ɯ-mɯntoʁ kɯnɤ kɯ-jaʁjɯ kɯ-wxti tsa ci tshaŋlaŋ taʁ tɤ-kɯ-ɕthɯz kɯ-fse ci ŋu, ɯ-mɯntoʁ wɣrum, ɯ-taʁ kɯ-ɣɯrni kɤ-khra tu, ɯ-mɯntoʁ ɯ-rqhu nɯ wuma ʑo jaʁ cho rko. ɯ-mɯntoʁ pɯ-rom ɯ-qhu kɯnɤ ɯ-rqhu nɯ tu tɕe, ɯ-rɣi nɯ ku-mphɤr, ku-sɤsɯɣ ʑo ŋu, tɕe mɯ-pɯ́-wɣ-tɕɣaʁ mɤɕtʂa ɯ-rɣi mɤ-nɯɬoʁ. ɯ-mat thɯ-tɯt tɕe, ɯ-rɣi ndɯβ cho dɤn. ɯ-zrɤm wuma ʑo ngɯt, kɤ-phɯt ɴqa. tɤ-rɤku ɯ-ŋgɯ tu-ɬoʁ mɤ-pe ma ɯ-sta ɴqa tɕe tɤ-rɤku mɤ-sɤpe. ɯ-jwaʁ cho ɯ-ru ra aɣɯmdoʁ. nɯŋa kɤ-mbi sna, nɯŋa ɲɯ́-wɣ-mbi tɕe ɯ-lu dɤn tu-ti-nɯ ɲɯ-ŋu.
莨菪是粗壮的大草,花也很厚实,像朝上的铃铛。花是白色的,上面红色斑点,花萼又厚又硬。花凋谢了之后,花萼还在,包住种子,包得很紧,只有把它挤破种子才能出来。果实成熟后,种子细而多。根长得很结实,难以拔掉。长在庄稼地里不好,因为所占地面积宽,会影响庄稼。叶子和茎颜色一样。可以喂奶牛,据说奶牛吃了奶多。
ɕɯrʁom noun
poils de yak épais. 牦牛的粗毛. See: rʁom
ɕɯwa noun
teigne. 癣.
ɕɯxtɯ noun
bord de l'âtre. 火塘边(铁或者石头制成的);长方形.
ɕɯxtɯrɟɤxtsa noun
une plante. 植物的一种.

ɕɯxtɯ rɟɤxtsa nɯ ruŋgu, tʂɤrkɯ, stɤmku aʁɤndɯndɤt tu-ɬoʁ ŋu, ɯ-zrɤm wxti, tɯ-boʁ nɤ tɯ-boʁ tu-ɬoʁ tɕe, ɯ-ru tɯ-ldʑa ɯ-taʁ ɯ-jwaʁ ɯ-rme ʑo kɯ-fse kɯ-dɤn ɲɯ-ɬoʁ ŋu, ɯ-ru ngɯt, ɯ-mɯntoʁ kɯ-ndɯ-ndɯβ kɯ-dɯ-dɤn ʑo ɲɯ-lɤt ŋu.
|fv ɕɯxtɯ rɟɤxtsa 在草山、草地、路边都可以生长,根大,丛生。茎上的叶子像毛一样密。茎很结实,茎的顶上开小而密的花。 ɕɯxtɯ rɟɤxtsa 在草山、草地、路边都可以生长,根大,丛生。茎上的叶子像毛一样密。茎很结实,茎的顶上开小而密的花。
Back to top
Corpus and dictionaries compiled with ANR funding.